|
เจ้าจอมมารดาดวงคำ ในรัชกาลที่ 4
เจ้าจอมมารดาดวงคำ[1][2] (เกิด: ไม่มีข้อมูล — อสัญกรรม: 29 ตุลาคม พ.ศ. 2449) เป็นพระสนมในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีนามเดิมว่า เจ้าหนูมั่นแห่งเวียงจันทน์[3] สืบเชื้อสายมาจากเจ้านายลาวฝ่ายเวียงจันทน์ เป็นธิดาของเจ้าคลี่[4] พระโอรสในเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์ กับเจ้าท่อนแก้ว ธิดาเจ้าอุปราช (ติสสะ) เมื่อเจ้าอนุวงศ์ทรงก่อการวุ่นวายขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เจ้าอุปราชไม่ได้ร่วมด้วย เจ้าคลี่ ผู้บิดา จึงได้พาครอบครัวเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารอยู่ในกรุงเทพฯ เจ้าหนูมั่นจึงเกิดที่กรุงเทพฯ ท่านมีพี่ชายคนหนึ่ง ชื่อเจ้าพรหมเทวานุเคราะห์วงศ์ (เจ้าหน่อคำ) ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าเมืองอุบลราชธานี[5] ครั้นเมื่อถวายตัวเป็นพระสนมในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้รับพระราชทานนามใหม่ว่า ดวงคำ ทรงตรัสเรียกว่า มั่นดวงคำ[6] และให้ประสูติกาลพระราชธิดาสองพระองค์คือ
กล่าวกันว่าเจ้าจอมมารดาดวงคำนั้นเล่าลือกันว่าผิวเนื้อนวล ในนิราศวังบางยี่ขันที่คุณพุ่มแต่งเรื่องตามเสด็จพระองค์เจ้านารีรัตนาไปเยี่ยมพระญาติฝ่ายมารดาคือเจ้าจันทรเทพสุริยวงศ์ (เจ้าหนู) เจ้าเมืองมุกดาหาร เมื่อ พ.ศ. 2412 มีกลอนตอนหนึ่งว่า
อนึ่งเจ้าจันทรเทพสุริยวงศ์ เป็นโอรสของเจ้าอุปราช (ติสสะ)[7] และน้องชายของเจ้าท่อนแก้ว มารดาเจ้าจอมมารดาดวงคำ เจ้าจันทรเทพสุริยวงศ์มีบุตรีท่านหนึ่งรับราชการเป็นพระสนมในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวคือ เจ้าจอมประทุม[8] เจ้าจอมมารดาดวงคำ มีชีวิตอยู่ถึงรัชสมัยรัชกาลที่ 5 ถึงแก่อสัญกรรม เมื่อ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2449[9] การนี้พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดํารงพระยศเป็น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชผู้ทรงสำเร็จราชการแผ่นดิน เสด็จพระราชดำเนินพระราชทานเพลิงศพ เจ้าจอมมารดาดวงคำพร้อมกับศพพี่ชายคือเจ้าพรหมเทวานุเคราะห์วงศ์ ณ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 1 เมษายน ร.ศ. 126[10] เครื่องราชอิสริยาภรณ์
อ้างอิง
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
.svg)
