Faruk Nihat Kenç (31 Ocak 1911, Bingazi – 11 Mayıs 2000, İstanbul), Türk sinema yönetmeni ve yapımcı.
Türk sinemasında ilk polisiye filmlerinden birini (Yılmaz Ali-1940), ilk dublaj filmi (Dertli Pınar-1942) çekmiş; ilk film cemiyetlerinden birisini kurmuş (Yerli Film Yapanlar Cemiyeti); sinemaya tiyatro kökenli olmayan oyuncuları kazandırarak Türk sinema tarihinde “Geçiş Çağı” denilen 1940-1950 arasının ilk ve en önemli temsilcisi olmuş film yönetmenidir. Belgin Doruk ve Ayhan Işık'ı Türk sinemasına kazandıran kişi olarak bilinir. Belgin Doruk'un ilk eşidir.
Selected Filmography
Oyuncu Olarak
- 1928: Bir Sigara Yüzünden
- 1929: Kaçakçılar
- 1931: istanbul Sokakları'nda
- 1932: Bir Millet Uyanıyor
- 1932: Karım Beni Aldatırsa
- 1933: Leblebici Horhor Ağa
- 1933: Kaçakçılar
- 1933: Karım Beni Aldatırsa
- 1933: Cici Berber
- 1934: Milyon Avcıları
- 1934: Leblebici Horhor Ağa
- 1934: Aysel Bataklı Damın Kızı
- 1935: Aysel Bataklı Damın Kızı
- 1937: Güneşe Doğru
- 1937: Vatansız İnsanlar
- 1938: Bir Kavuk Devrildi
- 1938: Doğan Çavuş
- 1938: Aynaroz Kadısı
- 1939: Allah'ın Cenneti
- 1939: Taş Parçası
- 1939: Tosun Paşa
- 1939: Bir Kavuk Devrildi
- 1940: Şehvet Kurbanı
- 1940: Akasya Palas
- 1940: Yılmaz Ali
- 1940: Nasreddin Hoca Düğünde
- 1941: Kıvırcık Paşa
- 1941: Kahveci Güzeli
- 1942: Kıskanç
- 1942: Sürtük
- 1942: Kerem ile Aslı
- 1943: Dertli Pınar
- 1943: Nasreddin Hoca Düğünde
- 1943: On Üç Kahraman
- 1944: Hasret
- 1944: Deniz Kızı
- 1944: Günahsızlar
- 1944: Hürriyet Apartmanı
- 1945: Yayla Kartalı
- 1945: On Üç Kahraman
- 1946: Yanık Kaval
- 1946: Domaniç Yolcusu
- 1946: Kızılırmak (Karakoyun)
- 1946: Toros Çocuğu
- 1946: Senede Bir Gün
- 1947: Gençlik Günahı
- 1947: Büyük İtiraf
- 1947: Kerim'in Çilesi
- 1947: Seven Ne Yapmaz
- 1947: Yanık Kaval
- 1947: Yara
- 1948: İstiklal Madalyası
- 1948: Harmankaya
- 1948: Damga
- 1948: Akıncılar
- 1948: Bir Yabancı
- 1948: Domaniç Yolcusu
- 1948: Keloğlan
- 1948: Canavar
- 1948: Çıldıran Kadın
- 1948: Düşkünler (Beyaz Baykuş)
- 1948: Dümbüllü Macera Peşinde
- 1948: Efe Aşkı
- 1948: Günahım
- 1948: Tuzak
- 1948: Silik Çehreler
- 1948: Kanlı Taşlar
- 1948: Sızlayan Kalp
- 1948: Kahraman Mehmet
- 1949: Fato Ya İstiklal Ya Ölüm
- 1949: Baba Katili
- 1949: Uçuruma Doğru
- 1949: Dinmeyen Sızı
- 1949: Er Meydanı
- 1949: Kanlı Döşek
- 1949: Ayşe'nin Duası
- 1949: Günahım
- 1949: Ölünceye Kadar Seninim
- 1949: Vurun Kahpeye
- 1950: Bir Fırtına Gecesi
- 1950: istanbul Geceleri
- 1950: Bırakılan Çocuk
- 1950: Estergon Kalesi
- 1950: Kapanan Gözler
- 1950: Onu Affettim
- 1950: Lüküs Hayat
- 1950: Harman Sonu Dönüşü
- 1950: Çete
- 1950: Oğlum İçin
- 1950: Sihirli Define
- 1950: Söyleyin Anama Ağlamasın
- 1950: Parmaksız Salih
- 1950: Soysuz
- 1950: Ateşten Gömlek
- 1950: Allah Kerim
- 1950: Zülfikârın Gölgesinde
- 1950: Üçüncü Selim'in Gözdesi
- 1951: Hayat Acıları Gülnaz
- 1951: Dudaktan Kalbe
- 1951: Evli Mi Bekar Mı
- 1951: Ali ile Veli (Cemile Sultan)
- 1951: Ankara Casusu Çiçero
- 1951: Demir Perde
- 1951: Güldağlı Cemile
- 1951: Hürriyet Şarkısı
- 1951: Kendini Kurtaran Şehir Şanlı Maraş
- 1951: Kore'de Türk Kahramanları
- 1951: Allahaısmarladık
- 1951: Vatan İçin
- 1951: Barbaros Hayrettin Paşa
- 1951: Lale Devri
- 1951: Yavuz Sultan Selim ve Yeniçeri Hasan
- 1951: Vatan ve Namık Kemal
- 1951: İstanbul'un Fethi
- 1952: Drakula İstanbul'da
- 1952: Sabahsız Geceler
- 1952: İngiliz Kemal Lawrense Karşı
- 1952: Göçmen Çocuğu
- 1952: İmralı'dan Doğan Güneş
- 1952: Kan Kardeşler
- 1952: Kızıltuğ
- 1952: Kubilay
- 1952: Kanun Namına
- 1952: Edi ile Büdü Tiyatrocu
- 1952: Edi ile Büdü
- 1952: Can Yoldaşı
- 1952: Deli
- 1952: Yavuz Sultan Selim Ağlıyor
- 1952: Yıldırım Beyazıt Ve Timurlenk
- 1953: Altı Ölü Var İpsala Cinayeti
- 1953: Mahallenin Namusu
- 1953: Aşk Istıraptır
- 1953: Cinci Hoca
- 1953: Kezban
- 1953: Vahşi İntikam
- 1953: Gizli Yara
- 1953: Soygun
- 1953: Deli
- 1953: Yıldırım Beyazıt ve Timurlenk
- 1953: Balıkçı Güzeli Binikinci Gece
- 1954: Sahildeki Kadın
- 1954: Yaban Kız
- 1954: Ahretten Gelen Adam
- 1954: Şimal Yıldızı
- 1954: Paydos
- 1955: Safiye Sultan
- 1955: Sevdiğim Sendin
- 1955: Bir Aşk Hikayesi
- 1955: Battal Gazi Geliyor
- 1955: Kahpenin Aşkı
- 1955: Günahkar Baba
- 1956: Günah Bizimdir
- 1956: Büyük Sır
- 1956: Kara Çalı
- 1956: Kalbimin Şarkısı
- 1956: Beş Hasta Var
- 1957: Kamelyalı Kadın Günahsız Fahişe
- 1957: Kanlı Çevre / Sönen Ocak
- 1957: Kahpenin Aşkı
- 1957: Beş Hasta Var
- 1957: Bir Avuç Toprak
- 1957: Bir Serseri
- 1957: Acı Günler
- 1958: Ağlarsa Anam Ağlar
- 1958: Karasu
- 1958: Üç Arkadaş
- 1958: Doksan Dokuz Mustafa
- 1958: Dokuz Dağın Efesi Çakıcı Geliyor
- 1959: Kıtipiyoz'a Tuzak / Fosforlu'nun Oyunu
- 1959: Zümrüt
- 1959: Kalpaklılar
- 1959: Tütün Zamanı
- 1959: Kırık Plak
- 1959: Düşman Yolları Kesti
- 1960: Aliii
- 1960: Gece Kuşu
- 1960: Sığıntı
- 1960: Taş Bebek
- 1961: Yasak Aşk
- 1961: Yılanların Öcü
- 1962: Yılanların Öcü
- 1962: Zorla Evlendik
- 1962: Fatoş'un Bebekleri
- 1963: Barut Fıçısı
- 1963: Badem Şekeri
- 1963: Zorla Evlendik
- 1963: Çapkın Kız
- 1963: ilk Göz Ağrısı
- 1964: Dullar Tercih Edilir
- 1964: Mor Defter
- 1964: Şeytanın Uşakları
- 1964: Son Tren
- 1964: On Korkusuz Adam
- 1964: Fıstık Gibi Maşallah
- 1964: Affetmeyen Kadın
- 1964: istanbul Sokakları'nda
- 1964: Kamalı Zeybek
- 1964: Vurun Kahpeye
- 1964: Keşanlı Ali Destanı
- 1965: Sana Layık Değilim
- 1965: Çapkınlar Kralı
- 1965: Dört Deli Bir Aptal
- 1965: Dünkü Çocuk
- 1965: Ekmekçi Kadın
- 1965: Keşanlı Ali Destanı
- 1965: Güzel Bir Gün İçin
- 1965: Hırsız
- 1965: Kahreden Darbe
- 1965: Kasımpaşalı
- 1965: Kasımpaşalı / Korkunç Vurgun
- 1965: Kasımpaşalı Recep
- 1965: Murtaza
- 1965: Şeker Hafiye
- 1965: Severek Ölenler / Kartalların Öcü
- 1965: Siyah Gözler
- 1965: Hüseyin Baradan Çekilin Aradan
- 1965: Tehlikeli Adam
- 1965: Karaoğlan Altay'dan Gelen Yiğit
- 1965: Senede Bir Gün
- 1966: Sana Layık Değilim
- 1966: Silahların Kanunu
- 1966: Karaoğlan Baybora'nın Oğlu
- 1966: Aşk Mücadelesi
- 1966: Aslanların Dönüşü
- 1966: Bar Kızı
- 1966: Dertli Gönüller
- 1966: Erkek Severse
- 1966: Fakir Çocuklar
- 1966: Fatih'in Fedaisi
- 1966: İdam Mahkumu
- 1966: İhtiras Kurbanları
- 1966: İntikam Ateşi
- 1966: Kanlı Mezar
- 1966: Kıran Kırana
- 1966: Meleklerin İntikamı
- 1966: Meydan Köpeği
- 1966: Para Kadın Ve Silah
- 1966: Yedi Dağın Aslanı
- 1966: Bir Millet Uyanıyor
- 1966: Allahaısmarladık
- 1966: Çalıkuşu
- 1966: At Avrat Silah
- 1966: Senede Bir Gün
- 1966: Altın Küpeler
- 1967: Acı Günler
- 1967: Aslan Yürekli Kabadayı
- 1967: Caniler Kralı Killing
- 1967: Çelik Bilek
- 1967: Düşman Aşıklar
- 1967: Kara Duvaklı Gelin
- 1967: Kelepçeli Melek
- 1967: Killing Canilere Karşı
- 1967: Killing İstanbul'da
- 1967: Killing Uçan Adam'a Karşı
- 1967: Krallar Ölmez
- 1967: Kurbanlık Katil
- 1967: Ölüm Saati
- 1967: Soy Ve Öldür
- 1967: Son Gece
- 1967: Kozanoğlu
- 1968: Sabahsız Geceler
- 1968: Alevli Yıllar
- 1968: Ana Hakkı Ödenmez
- 1968: Baharda Solan Çiçek
- 1968: Beşikteki Miras
- 1968: Casus Kıran
- 1968: Dağları Bekleyen Kız
- 1968: Erikler Çiçek Açtı
- 1968: Eşkiya Kanı (Hakimo)
- 1968: Gözyaşlarım
- 1968: İftira
- 1968: Kader
- 1968: Kızıl Maske
- 1968: Leylaklar Altında
- 1968: Ömrümün Tek Gecesi
- 1968: Sevemez Kimse Seni
- 1968: Şeyh Ahmet
- 1968: Son Vurgun
- 1968: Urfa İstanbul
- 1968: Yara
- 1968: İngiliz Kemal
- 1968: Dertli Pınar
- 1969: Ana Mezarı
- 1969: Anadolu Soygunu
- 1969: Boğaziçi Soygunu
- 1969: Fakir Kızı Leyla
- 1969: İntikam Yemini
- 1969: Lekeli Melek
- 1969: Ömercik Babasının Oğlu
- 1969: Sabır Taşı
- 1969: Seninle Ölmek İstiyorum
- 1969: Fato Ya İstiklal Ya Ölüm
- 1970: Casus Kıran Yedi Canlı Adam
- 1971: Mıstık
- 1971: Mahşere Kadar
- 1971: Senede Bir Gün
- 1972: Zulüm
- 1973: Şehvet Kurbanı
- 1974: Erkekler Ağlamaz
- 1975: Hababam Sınıfı
- 1978: Dokuz Dağın Efesi Çakıcı Geliyor
Yaşamı
1910 yılında Bingazi'de dünyaya geldi. Babası II. Abdülhamit'in eski yaverlerinden Nazım Bey, annesi Hasene (Killigil) Hanım'dır. Nazım Bey, Selanik Merkez Komutanı olarak görev yaparken eşi Hasene Hanım'ın ağabeyi Binbaşı Enver Bey'in verdiği emirle 1908’de vurulan komutandır (Faruk Kenç'in babasını yaralanması ve dayısı Binbaşı Enver'in Makedonya’da dağa çıkmasına ile sonuçlanan bu olay,[1] II. Meşrutiyet yolundaki en önemli gelişmelerdendir).
Lise öğrenimini İstanbul'da tamamladıktan sonra üvey ablasının eşi Halil Kamil Bey'in sahibi olduğu Haka Film'de çalışmaya başladı. 1934’te, Türk İnkılâbında Terakki Hamleleri adındaki filmin çekimlerinde rejisör Esfir Şup ile kameraman Martof'un yanında asistanlık yaparak film işine girdi. Sinema eğitimi almak için 1934’te Almanya'ya gitti ve Münih’teki Bavyera Devlet Fotoğrafçılık Okulu'nu bitirdi.[2] 1938'de yurda dönerek yeniden Ha-Ka film stüdyosunda çalışmaya başladı. "Doğu Manevraları" adlı askeri filmi[3] çektikten sonra "Atatürk'ün Cenaze Töreni" belgeselinde görev aldı.[4]
İlk sinema filmleri olan "Taş Parçası" (1939), "Yılmaz Ali” (1940) ise "Kıvırcık Paşa" (1941)’yı Haka Film adına sesli olarak çekti. “Taş Parçası”, Muhsin Ertuğrul’un tekelinde şeklinde nitelendirilen bir dönemi bitirip yeni bir dönem başlatan film olarak;[3] Vala Nureddin’in bir eserinden uyarlanan “Yılmaz Ali,” Türk sinemasının ilk polisiye filmlerinden biri olarak sinema tarihinde yer aldı. Senaryolarını yazdığı bu filmlerde yönetmenlik ve kameramanlık yaptı.
İlk üç filminden sonra 1942'de “Dertli Pınar” filmini Necip Erses tarafından kurulan Ses Film'de sessiz olarak çekti ve daha sonra dublaj yaparak film seslendirildi.[2] Türkiye'de ilk defa yapılan bu uygulama, pratikliği ve ucuza mal olması nedeniyle kısa bir sürede yaygınlaştı ve günümüze kadar kullanıldı.[5] 1943'te ilk evliliğini Mualla Eriş ile yaptı. 1944 yılında İstanbul Film adlı şirketi kurdu. Beş yıl içinde çektiği beşinci filmi olan “Hasret”’i kendi şirketi İstanbul Film adına çekti. Bu filmde ünlü müzisyen Münir Nurettin Selçuk ile kimi tanınmış oyuncularla bazı tecrübeli oyunculara yer verdi. 1944 yılında senaryosunu eşi Mualla Hanım’ın yazdığı “Günahsızlar” adlı filmde ise genellikle genç ve tanınmamış oyunculara yer verdi.[3]
Faruk Kenç filmleri ile Türk sinemasında “Tiyatrocular” dönemi ile “Sinemacılar” dönemi arasındaki "Geçiş Çağı" adı verilen yeni bir devrenin ilk ve en önde gelen yönetmenlerinden birisi oldu. Bu devre, tiyatro ile ilgisi olmayan yönetmelerin, o güne kadar tiyatrocuların tekelinde olan sinemaya değişik boyutlar kazandırdıkları bir dönemdir. Sahibi olduğu İstanbul Film, 1952’de Yıldız Dergisi ile birlikte bir yarışma düzenledi. Bu yarışmanın galibi Belgin Doruk, Ayhan Işık, Mahir Özerdem olmuştu. Bu isimlerin yanı sıra Sadri Alışık, Oya Sensev, Kadir Savun, Vedat Karaokçu gibi oyuncular, Faruk Kenç’in Türk sinemasına kazandırdığı kişiler arasında yer aldı. Belgin Doruk ile yaptığı ikinci evliliğinden kızı Gül (1956) dünyaya geldi; çiftin evliliği birkaç yıl sonra boşanma ile sonuçlandı.
1946’da “Yerli Film Yapanlar Cemiyeti”'nin kurucuları arasında yer aldı ve bu cemiyetin ilk başkanlığını yaptı.
Son filmi 1967’de Şan Film için yaptığı “Çöl Kanunu” oldu.
Uzun metrajlı filmlerin yanında "Sanayi'de Eğitim, Ne İçin Eğitim?", "Güler Yüz Tatlı Söz", "Sümerbank Mağazasında Bir Gün" gibi kısa tirajlı eğitici ve öğetici filmler de yapmiş olan sanatçı[6] 11 Mayıs 2000’de İstanbul'da hayatını kaybetti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ M. Galip Baysan, Enver Paşa’yı Dağa Çıkaran Nedenler, Enverpasadergisi.net 21.11.2008[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b "Hülya Arslanbay, Ayın Söyleşisi:Faruk Kenç, Antrakt Dergisi, Eylül 1993, Sayı 24". 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2011.
- ^ a b c "Okan Ormanlı, Türk Sinemasında Geçiş Dönemi ve Toplumsal Altyapısı (1939-1950), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2006". 2 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2011.
- ^ Sinematurk.com Faruk Kenç sayfası, Erişim tarihi:08.06.2011[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Sinemalar.com Faruk Kenç sayfası, Erişim tarihi:08.06.2011". 31 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2011.
- ^ "Biyografi.net sitesi Faruk Kenç sayfası, Erişim tarihi:08.06.2011". 20 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2011.
- ^ "Sinematürk' te Faruk Kenç". 20 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023.
Dış bağlantılar
