Ichirō Hatoyama (鳩山 一郎,Hatoyama Ichirō, 1 Ocak 1883 - 7 Mart 1959)Japonya'nın 52,[1] 53 ve 54. Hükûmetlerinde Başbakanlık görevinde bulunmuş Japonsiyasetçi. İlk başbakanlık dönemi 10 Aralık 1954-19 Mart 1955 tarihleri arasında,[2] ikinci başbakanlık dönemi 19 Mart 1955-22 Kasım 1955 tarihleri arasında[3] ve son dönemi de bu tarihten 23 Aralık 1956'ya kadar devam etmiştir.[4]
Ailesi ve hayatı
Ichirō Hatoyama, ailesinin ilk erkek çocuğuydu. Zaten ismi de Japoncada "ilk erkek çocuk" anlamına gelmektedir. Kent soylu varlıklı bir ailenin çocuğu olarak Tokyo'da dünyaya geldi. Babası Kazuo Hatoyama (1856-1911) Yale mezunuydu ve aynı zamanda Japonya Temsilciler Meclisi Sözcülüğünü yapan bir politikacıydı. Annesi Haruko Hatoyama (1863-1938) ise ünlü bir yazar ve Kyoritsu Kadınlar Üniversitesi'nin kurucusuydu.[5]
Ichirō, 1915 yılında Rikken Seiyūkai partisinden (Anayasal Hükûmetin Dostları Partisi) Temsilciler Meclisi'ne seçildi. 1946 yılında başbakan olmak üzereyken, Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanlığı tarafından siyasi faaliyetlerden beş yıllığına men edildi. Zira Müttefik Komutanlığı, onun 1930 ve 1940'lı yıllar boyunca işbaşındaki otoriter rejimle işbirliği yaptığını düşünmekteydi.[8] 1951 yılında siyasete dönmesine izin verildi. Başbakanlık döneminde, 1955 yılında Sovyetler Birliği ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasına çalıştı[9][10] ve Tokyo Duruşmasında ömür boyu hapis cezası almış olan A sınıfı savaş suçlularının şartlı tahliye edilmesi için gayret gösterdi.[11]
2005 yılında gizliliği kaldırılan ve 2007 yılında National Archives and Records Administration tarafından kamuoyuna açıklanan CIA dosyalarında, aşırı milliyetçi bir grubun, 1952 yılında dönemin başbakanı Shigeru Yoshida'ya suikast düzenleyerek, yerine Ichirō Hatoyama tarafından yönetilen, daha şahin politikalara sahip bir hükûmet kurma hazırlığında olduklarından bahsedilmektedir.[12] Bu darbe planı uygulamaya geçirilememiştir.
Ichirō ve Hatoyama ailesinin bazı üyeleri, kardeşlik (örgüt, cemiyet kardeşliği; İngilizce fratarnity burada mason kardeşliğinden bahsedilmektedir) düşüncesinin avukatlığını yapmaktaydı. Arındırma dönemi esnasında (1946-1951), Ichirō'nun eline, orijinali Almanca olarak Avusturyalı bir mason olan Richard Nikolaus von Coudenhove-Kalergi tarafından yazılmış Bireye karşı totaliter devlet isimli kitabın İngilizce tercümesi (The Totalitarian State against Man) eline geçti. Waseda Üniversitesi'nden profesör Kesazō Ichimura (1898-1950), Ichirō'dan bu kitabı Japoncaya tercüme etmesini istedi.[13] Bu kitap Ichirō'da kardeşlik (Japonca yūai-友愛) düşüncesine karşı büyük büyük bir sempati uyandırdı ve sonrasında büyük bir şevkle bu kurumu savunmaya başladı.[14][15]
29 Mart 1951 tarihinde 1. derece mason olarak bu camiaya dahil oldu[16] ve 26 Mart1955 tarihinde de 2. derece mason hâline geldi ve masonluk kariyeri ilerleyerek bu şekilde devam etti.[17][18]
Ichiro'nun torunları da kardeşlik savunucularıdır. Böyle olmakla birlikte Japon basınının konuyla ilgili soruları Yukio Hatoyama'nın ofisi tarafından yalanlanmış, Japon Büyük Mason Locası ise Hatoyama'nın masonluğu konusunda sessiz kalmayı tercih etmiştir.[19] Ancak diğer torunu Kunio Hatoyama,25 Ağustos 2002 tarihinde Japonya'da katıldığı bir televizyon programında (Takajin no money)[20]Avustralyalı eşi Emily'nin babasının mason olduğunu söyledi. Ancak kendisinin mason olup olmadığını açıklamaktan ısrarla kaçındı. Masonluk daveti almadığını, kardeşi Yukio'nun da mason olduğunu tahmin ettiğini söyledi.
Yukio ve Kunio kardeşler, kız kardeşleri Kazuko ile birlikte, büyük babaları Ichiro'nun 1953'te kurduğu ve ilk başkanlığını üstlendiğini Yuai Kyokai (veya Yuai Birliği[21]) isimli kardeşlik orgütünün üyesi oldular. Ichirō'nun oğlu Iichirō da, bu örgütün 3. başkanıydı.[22]
Ichiro'nun torunları, 2008 yılında Hatoyama Hall'da (Hatoyama kaikan) Hatoyama Yuai-Jyuku isimli bir "kardeşlik" okulu kurdular.[23]
^"2006年8月 鳩山一郎・薫ご夫妻銅遷座式". Yuai Association. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2013. クーデンホフカレルギーの著書に共鳴自ら「自由と人生」と題して訳出した
^Akama, Gō (1983). フリーメーソンの秘密 世界最大の結社の真実. Tokyo: San-ichi Publishing. s. 79.
^Tim Wangelin. "Freemasonry and Modern Japanese History". Freemasonry in Japan. Far East Lodge No. 1. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2013. On March 26, 1955, Ichiro Hatoyama and Yahachi Kawai, both Entered Apprentices (First Degree Masons), were made Fellowcrafts (Second Degeree Masons), and raised to Master Masons.
^"New Master Mason". Toledo Blade. 26 Mart 1955. 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2013. TOKYO, March 26 (AP)—Prime Minister Ichiro Hatoyama became a master mason today.