Cúp bóng đá châu Á 2019
Cúp bóng đá châu Á 2019 (tiếng Anh: 2019 AFC Asian Cup) là Cúp bóng đá châu Á lần thứ 17, với chu kỳ 4 năm 1 lần, do Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tổ chức. Giải đấu được tổ chức tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) từ ngày 5 tháng 1 đến ngày 1 tháng 2 năm 2019. Để giành được quyền đăng cai giải đấu này, UAE đã vượt qua Iran và thuyết phục được AFC trao quyền tổ chức giải đấu danh giá nhất châu lục.[4] Đây là lần thứ 2, UAE giành quyền đăng cai giải đấu này (sau lần đầu tiên vào năm 1996). Cúp bóng đá châu Á 2019 là kỳ Cúp bóng đá châu Á đầu tiên có 24 đội tranh tài, được mở rộng từ số lượng 16 đội áp dụng từ năm 2004 đến 2015. Theo thể thức mới này, các đội bóng lọt vào vòng chung kết thi đấu vòng bảng gồm 6 bảng bốn đội, tiếp theo là vòng loại trực tiếp gồm 16 đội. Vòng loại của giải đấu này đồng thời là vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2018.[5] Giải tăng số đội tham dự từ 16 lên 24 để tạo cơ hội cho các đội bóng trình độ trung bình được tham dự vòng chung kết. Đây sẽ là lần đầu tiên giải áp dụng hệ thống video hỗ trợ trọng tài (VAR), bắt đầu từ vòng tứ kết. Đương kim vô địch giải đấu là đội tuyển Úc bị đội chủ nhà UAE đánh bại ở tứ kết. Qatar lần đầu tiên vô địch Asian Cup khi thắng Nhật Bản 3-1 trong trận chung kết. Đây cũng là lần đầu tiên Nhật Bản nhận ngôi á quân của giải sau khi toàn thắng trong cả bốn lần lọt vào chung kết của Cúp Châu Á trước đó. Lựa chọn chủ nhàCác thủ tục đăng cai và mốc thời gian cho Cúp bóng đá châu Á 2019 được phê duyệt tại Đại hội AFC vào ngày 28 tháng 11 năm 2012.[6] Tên quốc gia đăng cai ban đầu dự tính được công bố tại đại hội AFC vào tháng 6, sau đó là tháng 11 năm 2014.[7] Tuy nhiên, tại lễ kỷ niệm 60 năm thành lập vào cuối năm 2014, AFC đã chuyển sang 'ngày mùa hè 2015' để công bố quốc gia đăng cai.[8] Vào tháng 1 năm 2015, tổng thư ký AFC Alex Soosay phát biểu rằng Iran và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất là hai ứng viên đăng cai còn lại cho Cúp bóng đá châu Á 2019 và cho biết nước chủ nhà sẽ được công bố vào tháng 3 năm 2015.[4] Ngày 9 tháng 3 năm 2015, AFC công bố nước chủ nhà giải đấu trong một cuộc họp Ban chấp hành AFC ở Manama, Bahrain.[9] Các đội tuyểnVòng loạiVòng loại Cúp bóng đá châu Á 2019 xác định 24 đội tuyển tham gia giải đấu. Trong năm 2014, Ủy ban thi đấu AFC phê chuẩn đề xuất hợp nhất vòng loại của Giải vô địch bóng đá thế giới với Cúp bóng đá châu Á.[5] Cấu trúc vòng loại mới đã diễn ra trong ba giai đoạn, hai vòng đầu tiên sáp nhập với vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2018.[5] Ở vòng 1, các đội tuyển được xếp hạng thấp nhất được thi đấu trên sân nhà và sân khách trong hai lượt để giảm tổng số đội đến 40 đội. Sang vòng 2, 40 đội tuyển được chia thành 8 bảng 5 đội để thi đấu vòng tròn 2 lượt trên sân nhà và sân khách, nơi 8 đội nhất bảng và 4 đội nhì bảng tốt nhất sẽ lọt vào vòng loại thứ 3 World Cup cũng như được vào thẳng vòng chung kết của Asian Cup 2019. Trong vòng 3, 24 đội bị loại còn lại ở vòng loại thứ hai World Cup có thành tích tốt nhất từ vòng 2 đã được chia thành 6 bảng 4 đội và cạnh tranh cho 12 suất còn lại của Cúp bóng đá châu Á 2019.[10] Vòng sơ loại đầu tiên của vòng loại đã diễn ra vào ngày 12 tháng 3 năm 2015, và trận đấu cuối cùng của vòng 3 đã diễn ra vào ngày 27 tháng 3 năm 2018.[11][12] Các đội tuyển vượt qua vòng loạiẤn Độ, Syria, Thái Lan và Turkmenistan vượt qua vòng loại để giành quyền tham dự giải đấu sau khi vắng mặt ở một số kỳ Asian Cup kéo dài từ năm 2004 đến 2015. Liban và Việt Nam lần đầu tiên vượt qua vòng loại sau khi từng tham gia các vòng chung kết với tư cách chủ nhà, lần lượt vào năm 2000 và 2007. Đối với Việt Nam, đây là lần thứ hai họ tham dự AFC Asian Cup sau khi vượt qua vòng loại với tư cách là một quốc gia thống nhất (trước đó là vào kỳ Asian Cup năm 2007), trước đó tham gia với tư cách là Việt Nam Cộng hòa trong hai lần (1956 và 1960). Đây cũng là lần đầu tiên Yemen giành quyền tham dự AFC Asian Cup với tư cách là một quốc gia thống nhất, do FIFA và AFC cho phép sự tham gia của Nam Yemen vào năm 1976. Ngoài Yemen, Philippines và Kyrgyzstan cũng đánh dấu lần đầu tiên vượt qua vòng loại để tham dự Cúp bóng đá châu Á. Tajikistan, cùng với quốc gia thành viên CAFA Afghanistan, là hai quốc gia duy nhất trong hiệp hội không vượt qua vòng loại giải đấu. Iran tham dự Asian Cup lần đầu tiên với tư cách là thành viên của CAFA, những năm trước đó là WAFF. Malaysia và Indonesia, hai trong 4 đồng chủ nhà của giải đấu năm 2007, đều không vượt qua vòng loại Asian Cup, vì Malaysia đã kết thúc quá trình vòng loại của họ với chỉ một điểm sau sáu trận đấu; trong khi Indonesia bị cấm tham gia vòng loại do căng thẳng trong nội bộ PSSI. Kuwait là quốc gia duy nhất trong thế giới Ả Rập không đủ điều kiện tham dự Asian Cup, vì đội này cũng bị cấm tham gia vòng loại do lệnh trừng phạt của FIFA. Ấn Độ vẫn là đội Nam Á duy nhất giành quyền tham gia giải đấu. Vào ngày 13 tháng 11 năm 2018, Liên đoàn bóng đá châu Á đã cảnh báo chính phủ Iran ngừng can thiệp vào hiệp hội bóng đá của đất nước, nếu không họ có thể phải đối mặt với các lệnh trừng phạt trước khi các trận đấu của Asian Cup bắt đầu vào tháng 1. Dưới đây là 24 đội tuyển tham dự vòng chung kết:
Bốc thămLễ bốc thăm diễn ra vào ngày 4 tháng 5 năm 2018, lúc 19:30 GST, tại khách sạn Armani ở Burj Khalifa, Dubai.[13][14] Bảng xếp hạng FIFA tháng 4 năm 2018 được sử dụng làm cơ sở cho việc xếp hạt giống. 12 đội lọt vào vòng 3 của quá trình Vòng loại FIFA World Cup 2018 được xếp vào các nhóm 1 và 2 trong khi các đội tuyển còn lại được vượt qua Vòng loại thứ 3 Asian Cup 2019 được phân bổ vào các nhóm còn lại. Với tư cách chủ nhà, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất được xếp làm hạt giống nhóm 1. 24 đội tuyển đã được chia thành 6 bảng 4 đội, với đội chủ nhà được đặt ở vị trí A1.[15] Bốn cầu thủ châu Á nổi tiếng: Ali Daei, Sun Jihai, Sunil Chhetri và Phil Younghusband đã được lựa chọn làm các hạt giống.[16]
Đội hìnhMỗi đội tuyển phải đăng ký một đội hình với tối thiểu 18 cầu thủ và tối đa 23 cầu thủ, 3 cầu thủ trong số đó phải là thủ môn.[17] Trọng tàiNgày 5 tháng 12 năm 2018, AFC đã công bố danh sách 30 trọng tài, 30 trợ lý trọng tài, hai trọng tài dự bị và hai trợ lý trọng tài dự bị, bao gồm một trọng tài và hai trợ lý trọng tài từ CONCACAF cho giải đấu này.[18][19] Trợ lý trọng tài video (VAR) chỉ được sử dụng từ vòng tứ kết trở đi.[20] Trong mỗi trận đấu, trọng tài và các trợ lý của ông được kèm theo hai trợ lý trọng tài bổ sung đóng quân bên cạnh khung thành của mỗi đội.
Địa điểm thi đấuSau khi được trao quyền đăng cai, ban đầu UAE đã chọn sáu sân vận động đăng cai giải đấu: sân vận động Thành phố Thể thao Zayed và sân vận động Mohammed bin Zayed ở Abu Dhabi, sân vận động Hazza bin Zayed và sân vận động Khalifa bin Zayed ở Al Ain, sân vận động Al Ahli và sân vận động DSC ở Dubai. Sau đó, hai sân vận động ở Dubai đã bị bỏ do vấn đề tài chính và được thay thế bằng sân vận động Al Maktoum và sân vận động Rashid cũng ở Dubai. Sau Cúp bóng đá châu Á 2015, AFC quyết định tăng số lượng đội từ 16 lên 24, học theo mô hình giải vô địch bóng đá châu Âu 2016. Do đó, nhiều sân vận động sắp được lựa chọn và xây dựng lại, trong đó Sharjah và Abu Dhabi giành được quyền có nhiều sân vận động hơn cho giải đấu. Sân vận động Sharjah và sân vận động Al Nahyan đã được chọn sau đó, nâng số lượng sân vận động lên tám sân. Tám địa điểm được sử dụng là sân vận động Thành phố Thể thao Zayed, sân vận động Mohammed bin Zayed, và sân vận động Al Nahyan ở Abu Dhabi, sân vận động Hazza bin Zayed và sân vận động Khalifa bin Zayed ở Al Ain, sân vận động Al Maktoum và sân vận động Rashid ở Dubai, và sân vận động Sharjah ở Sharjah.[21]
Thể thứcChỉ có chủ nhà sẽ nhận được một vé vào thẳng vòng chung kết, 23 đội tuyển khác sẽ đủ điều kiện tham dự thông qua việc thi đấu vòng loại. Tại vòng chung kết, 24 đội tuyển sẽ được chia thành sáu bảng, mỗi bảng bốn đội. Các đội tuyển trong mỗi bảng thi đấu vòng tròn một lượt. Sau vòng bảng, hai đội đứng đầu mỗi bảng và bốn đội tuyển xếp thứ ba có thành tích tốt nhất sẽ lọt vào các vòng loại trực tiếp, bao gồm vòng 16 đội, tứ kết, bán kết và chung kết. Thể thức này được áp dụng giống hệt giải vô địch bóng đá châu Âu 2016. Nó cũng tương tự các giải vô địch bóng đá thế giới 1986, 1990 và 1994, ngoại trừ việc không có trận tranh hạng ba. Lịch thi đấuAFC công bố lịch thi đấu chính thức vào ngày 7 tháng 5 năm 2018.[23][24] Sân vận động Thành phố Thể thao Zayed, một trong ba sân vận động ở Abu Dhabi, tổ chức cả hai trận khai mạc và trận chung kết. Ít nhất 5 trận đấu sẽ được phân bổ cho từng địa điểm, với mỗi sân tổ chức ít nhất một trận đấu ở vòng đấu loại trực tiếp. Vòng bán kết sẽ diễn ra vào những ngày khác nhau ở Abu Dhabi và Dubai. Không có thành phố nào tổ chức hai trận đấu trong cùng một ngày – ngoại trừ ở lượt trận cuối cùng của vòng bảng khi việc 2 trận được diễn ra cùng lúc là bắt buộc. Vòng bảngHai đội đứng đầu của mỗi bảng và 4 đội xếp thứ ba có thành tích tốt nhất giành quyền vào vòng 16 đội. Tất cả các thời gian theo giờ địa phương, GST (UTC+4).[25] Các tiêu chíCác đội được xếp hạng theo điểm (3 điểm cho đội thắng, 1 điểm cho đội hòa, 0 điểm cho đội thua), và nếu bằng điểm, các ttiêu chí sau đây được áp dụng, theo thứ tự đưa ra, để xác định thứ hạng:[17]
Bảng A
Nguồn: AFC
(H) Chủ nhà Ghi chú:
Khán giả: 43.206 Trọng tài: César Arturo Ramos (México) Bảng B
Nguồn: AFC
Bảng C
Nguồn: AFC
Khán giả: 1.839 Trọng tài: Mohammed Abdulla Hassan Mohamed (UAE)
Bảng D
Nguồn: AFC
Khán giả: 4.779 Trọng tài: Abdulrahman Al-Jassim (Qatar)
Bảng E
Nguồn: AFC
Bảng F
Nguồn: AFC
Khán giả: 7.005 Trọng tài: Mohammed Abdulla Hassan Mohamed (UAE) Xếp hạng các đội xếp thứ ba
Nguồn: AFC
Quy tắc xếp hạng: 1) Điểm; 2) Hiệu số; 3) Tỷ số; 4) Điểm kỷ luật; 5) Bốc thăm.[17] Ghi chú: Vòng đấu loại trực tiếpTrong vòng đấu loại trực tiếp, hiệp phụ và loạt sút luân lưu được sử dụng để quyết định đội thắng nếu cần thiết.[17] Cầu thủ dự bị thứ tư có thể được thực hiện trong hiệp phụ.[26] Sơ đồ
Vòng 16 đội
Tứ kết
Khán giả: 13.791 Trọng tài: Ravshan Irmatov (Uzbekistan) Bán kếtChung kết
Khán giả: 36.776[27] Trọng tài: Ravshan Irmatov (Uzbekistan) Thống kêCầu thủ ghi bànĐã có 130 bàn thắng ghi được trong 51 trận đấu, trung bình 2.55 bàn thắng mỗi trận đấu. 9 bàn thắng 4 bàn thắng 3 bàn thắng 2 bàn thắng 1 bàn thắng
1 bàn phản lưới nhà
Kỷ luậtMột cầu thủ bị treo giò cho trận đấu tiếp theo nếu như:[17]
Các cầu thủ đã bị treo giò trong giải đấu này:
Đội hình tiêu biểu của giải8 cầu thủ của đội vô địch Qatar và 5 cầu thủ của đội Á quân Nhật Bản được chọn vào đội hình tiêu biểu của giải. Sáu cầu thủ từ các đội lọt vào bán kết (Iran và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất) cũng được chọn. Ngoài ra, bốn cầu thủ từ các đội lọt vào vòng tứ kết đã được chọn. Nguyễn Quang Hải trở thành cầu thủ Đông Nam Á thứ hai góp mặt trong đội hình tiêu biểu của giải đấu sau Soh Chin Ann năm 1980.[28]
Tiếp thịBiểu trưng và khẩu hiệuBiểu trưng chính thức của Cúp bóng đá châu Á 2019 đã được công bố vào ngày 23 tháng 1 năm 2017 ở Abu Dhabi trong lễ bốc thăm cho vòng 3 của vòng loại Cúp bóng đá châu Á 2019.[29] Những màu sắc được sử dụng trong biểu trưng bắt nguồn từ lá cờ của UAE. Bảy hình lục giác được hình thành bởi dải ruy băng màu đại diện cho bảy tiểu vương quốc của quốc gia chủ nhà. Các mô hình lục giác xen kẽ của biểu trưng được lấy cảm hứng từ nghệ thuật Hồi giáo, cũng như truyền thống người tiểu quốc cũ của việc sử dụng lá cọ, địa phương gọi là saf, trong dệt. Vòng tròn bên ngoài cùng với thiết kế hình học bên trong nó tượng trưng môn thể thao bóng đá.[30] Khẩu hiệu "Đem Châu Á đến cùng nhau" (tiếng Anh: "Bringing Asia Together", tiếng Ả Rập: "جلب آسيا معا") đã ra mắt vào ngày 5 tháng 1 năm 2018, một năm trước khi giải đấu diễn ra. Bóng thi đấuBóng thi đấu chính thức của giải đấu được cung cấp bởi Tập đoàn Molten.[31] Theo AFC, bóng thi đấu này được gọi là Molten Acentec.[32] Linh vậtTrong lễ bốc thăm chung kết vào ngày 4 tháng 5 năm 2018, hai linh vật chính thức của giải đấu là Mansour và Jarrah đã được công bố. Mansour là một đứa trẻ thích chơi bóng đá người Ả Rập điển hình với tốc độ cực nhanh, trong khi Jarrah là một chú chim ưng Ả Rập.[33] Chiếc cúpTrong lễ bốc thăm cho vòng bảng năm 2019 vào ngày 4 tháng 5 năm 2018 tại Burj Khalifa ở Dubai, một chiếc cúp hoàn toàn mới do Thomas Lyte thực hiện đã được tiết lộ. Chiếc cúp được làm bằng bạc, cao 78 cm, rộng 42 cm và nặng 15 kg.[34] Chiếc cúp được mô phỏng theo hoa sen, một loài thực vật thủy sinh quan trọng mang tính biểu tượng và năm cánh hoa sen tượng trưng cho năm tiểu liên đoàn thuộc AFC.[35] Tên đội vô địch được khắc xung quanh chiếc cúp. Tiền thưởngTổng số tiền thưởng cho giải đấu là 14.800.000 đô la Mỹ.[36] Đội vô địch sẽ nhận được 5 triệu đô la Mỹ, đội á quân sẽ nhận được 3 triệu đô la Mỹ và các đội thua ở bán kết sẽ nhận được 1 triệu đô la Mỹ. Tất cả 24 đội tuyển tham dự cũng nhận được 200.000 đô la Mỹ.[37] Khẩu hiệu xe buýt độiBan tổ chức giải đấu đã tổ chức một cuộc thi mà những người hâm mộ phải lựa chọn và bỏ phiếu cho các khẩu hiệu được sử dụng trên các xe buýt đội của 24 đội tuyển quốc gia tham gia.[38] Bài hát chính thứcCa khúc chủ đề của Asian Cup năm nay mang tên “Zanaha Zayed” (Mang châu Á lại gần nhau) , được viết bởi nhạc sĩ Arif Al Khaja. Ca khúc được ba ca sỹ nổi tiếng nhất UAE là Hussain Al Jassmi, Eida Al Menhali và Balqees Ahmed Fathi trình bày trong lễ khai mạc giải đấu.[39][40] Tài trợPhát sóngGiải đấu đã được phát sóng trực tiếp qua khoảng 80 kênh truyền hình trên toàn thế giới. 800 triệu người được dự kiến sẽ theo dõi các trận đấu,[41] với giải đấu tiếp cận khán giả truyền hình tiềm năng với hơn 2,5 tỷ người.[42] Dưới đây là danh sách chủ sở hữu bản quyền phát sóng đã được xác nhận cho Cúp bóng đá châu Á 2019. ESPN5 đã thực hiện một "gói thầu cạnh tranh" để phát sóng giải đấu trên truyền hình miễn phí tại Philippines nhưng gói thầu đó không được AFC chấp nhận.[43][44] Ở Trung Đông, nơi BeIN Sports có trụ sở tại Qatar có bản quyền phát sóng Asian Cup trong khu vực, BeoutQ (được cho là do Ả Rập Xê Út hậu thuẫn) đã phát sóng bất hợp pháp giải đấu như một phần của xung đột ủy nhiệm trong cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Qatar và các nước Ả Rập. AFC đã lên án việc phát sóng của BeoutQ là "dai dẳng và bất hợp pháp". [45] Lần đầu tiên kể từ khi Israel bị khai trừ khỏi Liên đoàn bóng đá châu Á, UAE đã cho phép kênh truyền hình Sport 5 của Israel phát sóng trực tiếp giải đấu. Đây được coi là một động thái cho thấy mối quan hệ ấm lên giữa Israel và UAE. Sport 5 đã chính thức phát sóng trận khai mạc giữa UAE và Bahrain, và tiếp tục cho đến hết giải đấu.[46] Một năm sau giải đấu, Israel và UAE đã chính thức bình thường hóa quan hệ. Tại Việt Nam, toàn bộ 51 trận đấu được trực tiếp trên hai kênh VTV5, VTV6. Ngoài ra, Fox Sports tường thuật trực tiếp bằng tiếng Việt các trận đấu của Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam.
Kết thúc giải đấu, AFC thông báo rằng Asian Cup 2019 là giải đấu hấp dẫn nhất trong lịch sử trên tất cả các nền tảng xã hội, đạt 169,4 triệu lượt xem, tăng hơn 15 lần so với con số 11 triệu lượt của AFC Asian Cup 2015.[54] Bản quyền phát sóng giải đấu được Lagardère Sports phân phối.[55] Tranh cãiKỷ lục về lượng khán giả ít ỏi được xem là một vấn đề cho UAE, nhưng các quan chức Cúp bóng đá châu Á tin rằng chắc chắn giải đấu sẽ thu hút số lượng quan tâm đáng kể.[56] Tham khảo
Liên kết ngoài
|