Djôzef a stî passer sacwants djoûs addé les parints di s' bele-feye a Florissåt et pol prumî côp di s' veye, il a stî a messe.
Fåt dire k' i n' è nén oizou fé ôtrumint, paski ces djins la, c' est des djins ki vont a messe, tos les dimegnes et Djôzef, po n' nén s' fé waitî, a stî a messe eto ; i les a shû.
Cwand il a raconté ça a s' camaeråde Nesse, ki n' î aveut djamåy sitî non pus, ci-ci lyi a dmandé si télmint d' kesses, ki Djôzef a tot raconté. Il a spliké çou k' i croet k' il a veyou, pusk' i n' a rén compris. Dji va sayî d' el dire come lu.
Bon ! T' arives vaila ; gn a ene grande poite avou des montêyes et on batch di pire di tchaeke costé avou d' l' aiwe. Mins ci n' est nén po boere, hin. Neni, neni ; i trimpnut leus doets, i ramouynut leu front et après, i rxhoubnut leus mwins so leu costume. Mi, dji n' m' a nén mostré pus biesse ki zels. Dji l' a fwait a deus mwins et dji so-st intré è rxhorbant mes mwins comifåt .
Cwand t' arives dins l' bazår vaila, ti voes on grand colwer å mitan avou des tcheyires a gåtche et a droete. T' endè tchoezis ene bele avou des cosséns et ti t' ashîs.
Cwand dj' di : Ti t' ashîs !, tådje ene miete, hin, paski ti n' es djamåy trankile, hin, la ddins. Cwand c' est nén onk ki bodje, c' est l' ôte ki soune. Tchaeke côp k' on soune, ti t' erleves, ti t' rashîs ; ti t' rileves co ; ti n' as rén veyou ; ti t' rashîs ; t' as co rén veyou. Mins, mi, dj' els a yeu tertos : dji m' a rlevé dvant ls ôtes et cwand dj' a stî stampé, dji n' m' a nén rashî et dj' a tot veu.
Dins l' fond, vaila, i gn a on decôr avou des montêyes ; i gn a ene coujhene a gåtche et ene erî-coujhene a droete. Tot d' on côp, i gn arive on grand del coujhene, on comike, hin, ci-la. I s' a-st atifé avou des rideas ; il a refaxhî on stôre alintoû d' lu. Il a ene dischinte di lét padvant, ene dischinte di lét padrî et on ptit noer tchapea. Ça, c' est l' tchanteu comike.
Il est shû pa tos des gaméns abiyîs a feye avou des rodjès cotes. I s' amoenne å pî des montêyes et i tire si ptit noer tchapea et i l' mete a costé d' lu. I n' a nén l' tins d' el mete. Gn a on gamén k' l' apice et l' aler tchôkî dins on cwén. Li grand l' a veu, hin, lu, ki s' tchapea n' est pus la. On l' etind, hin. I moût tot bas dins ses dints : « On-z a volé m' tchapea ; dji vôreu bén sawè kî çk' a pris m' tchapea ! ». Les gaméns metnut leu front sk' a tere pou n' nén k' on voeye k' il ont do plaijhi et i repetnut tertos eshonne : « On n' a nén veyou l' tchapea ; on n' sait nén kî çk' a pris l' tchapea »
Et après, ti voes l' grand ki monte sacwants montêyes. I drouve li cayé avou les tchansons. Ti t' dis k' i ndè va tchanter ene. Awè ! I comince a-z atraper des moxhes. I tape ses mwins e l' air, li gåtche, li droete, les deus. A ç' moumint la, ti voes onk des gaméns ki spite dins l' erî-coujhene. Dji m' di : «C' est ça, c' est l' ci ki va cweri li spritchoûle aveu l' flitok po fé crever les moxhes.»
Mins i n' a nén rivnou avou ene sacwè po fé crever les moxhes, note bén, mins ci n' esteut nén ene sipritchoûle. Non, il aveut fotou l' feu dins on ptit agayon vaila ki pind avou des tchinnes et del poude insecticide ki fwait ene foumire a crever dins l' bazår. Et il a comincî a berlondjî ça. Gn aveut des djins ki tossént. Dj' åreu volou ki t' voeyes li pantomene k' i gn aveut la ddins. Et l' grand a fwait sene k' i s' djoke et l'ôte a rpoirté l' djéndjole dins l' coujhene.
Et so ç' timp la, gn a l' pus ptit des gaméns, - pask' i gn c' est èn arsouye hin ! laddins, ene sobtilité d' diåle -, il apice li live k' est a gåtche, i passe pa drî et l' poite a droete, li live k' est a droete, i rpasse pa drî et l' poite a gåtche. Et l' grand est embêté, hin, lu !, Il est tot pierdou, i dschind, i rmonte, i va tos costés, i droveut ene pitite årmwere. A ç' moumint la, ti voes l' ôte ki rvint dl' erî-coujhene, k' a stî rpoirté l' machin ki fume, i passe si mwin padrî l' bufet, i ramoenne ene botèye di vin. Hop !, l'ôte, li chef, il avance si bresse et i tind l' goblet pou-z aveur a boere. Li gamén rimplit l' vere, et sol timp k' i l' rimplit, i tchante ene pitit boket : « Laissez couler, laissez coulâ. » I rwaite si on ni l' waite nén, m' fi, et, sins dire a vosse santé a personne, et … Hop ! tot dins l' vere !
I rtind l' goblet ; l' ôte è rvude, co l' minme ! A ç' moumint la, dji m' dis a mi-minme « Todi est i ki dji n' åreu nén volou tchaire avou çt' ome-la dins on cåbaret, paski c'est on deur, hin ci-la » Mins, l' deujhinme vere, i n' åreut djamåy dvou l' boere. Dji n' sai nén çki l' gamén aveut metou ddins, mins l' deujhinme côp, hin ! por mi, il a atrapé des mås d' estoumak. On veyeut ki çt' ome-la soufrixheut et il aveut ses deus mwins so s' pwetrene, il esteut la et i l' a dit tot hôt, dabôrd ! « C'est ma faute, c'est ma faute, c'est ma très grande faute. Je n'avais pas besoin …. » Il esteut tchoké.
A ç' moumint-la, il a monté dins on gayole ki pind vaila a ene colone, et la, i nos a fwait petantche ; i nos a dit tot çk' il aveut sol cour. I nos a minme dit : « Si dji n' ritrouve nén m' tchapea, vous alez valser tertos dins l'infier. » Et cwand i a stî dischindou, po calmer les afwaires, gn a on vî ome k'a pris on platea et il a fwait ene coleke po ratchter on novea tchapea. Po n' nén m' fé waitî d' cresse, mi k' aveut wangnî troes francs vint cénk å couyon avou Zande et Jerminne, dj' a tot fotou dins l' platea. Et i sont-st evoye avou les cwårs dins l' coujhene.
Et, a ç' moumint, il åreut falou ndaler, hin, paski, po fote les djins a l' ouxh, il ont l' tour ; hin, la-ddins... Il arivnut avou on ptit saeyea et dol brouyeye aiwe, et ene broushe a blanki k' i gn a cåzumint pupont d' pwels dissu ; i trimpnut ça dins l' aiwe et i fwaiynut shonnance di voleur spritchî les djins. Oh ! oh ! oh ! dj'aveu m' bea costume, mi. Ça fwait k' on-z a sôrti tot douçmint. Dj' a sôrti dierin po tot vir. N' t' è fwait nén; dj' a tot veu. I l' ont rtrové, la, l' tchapea, mins n' ont nén rindou les liårds ås djins tot l' minme, séss ![1]
Hårdêye difoûtrinne
- ↑ ricopiaedje da Louwis Baidjot, pol cåbaret walon d' Bive, e moes d' måss 2009
