Іван Іосіфавіч Валадзько

Іван Іосіфавіч Валадзько (14 сакавіка 1895, в. Плябанцы, Мінскі раён — 24 сакавіка 1984, Мінск) — беларускі архітэктар. Кандыдат архітэктуры (1955)^[1].

Нарадзіўся ў сям’і селяніна-лесніка^[2].

У яго рана выявілася любоў да малявання. Пасля заканчэння сельскай школы і 2-х класаў Мінскага гарадскога вучылішча ў 1912 годзе Іван Валадзько з’ехаў у г. Пензу, дзе паступае ў мастацкае вучылішча імя М. Д. Селіверстава  (руск.) (бел. на аддзяленне жывапісу, якое скончыў у 1918 годзе^[2]. Працаваў настаўнікам малявання ў Яльцы, быў адным са стваральнікаў калекцыі ялецкага музея^[2].

Вясной 1919 года вярнуўся ў Мінск^[2]. У 1921 ўдзельнічаў ў 1-й Мастацкай выставе ў г. Мінску^[2].

Скончыў Вышэйшы мастацка-тэхнічны інстытут у Маскве ў 1928 годзе. З 1929 года ў праектных арганізацыях Мінска^[1], у Белжылсаюзе^[3], у 1933—1944 гадах у праектных арганізацыях Масквы^[1], у архітэктурнай майстэрні Массавета^[3]. Член Саюза архітэктараў СССР з 1935 года^[3].

У 1944 пастаянны прадстаўнік Упраўлення па справах архітэктуры пры СНК БССР. 3 1957 года навуковы супрацоўнік НДІ будаўніцтва і архітэктуры АН Беларусі, у 1963—1973 гадах БелНДІПгорадабудаўніцтва^[4].

Работы ў Мінску: 112-кватэрны дом па вул. Маскоўскай (1932, сумесна з А. П. Воінавым, А. Крыловым, М. Гіляровым), гідраметэаралагічная абсерваторыя (1933), праект аднаўлення Дома I-га з’езду РСДРП (1947), Літаратурны музей Я. Купалы (1959, сумесна з В. Волчакам)^[1]. Сярод іншых работ: павільён СССР на міжнародным кірмашы ў Страсбуры (Францыя, 1929)^[4], павільён кінафікацыі на сельскагаспадарчай выстаўцы (1930)^[3], бальніца ў Рэчыцы (1933), шэраг жылых, грамадскіх, прамысловых будынкаў, у т.л. лабараторны корпус завода імя Леніна^[3] ў Маскве (1935—1937)^[4].

Аўтар раздзелаў у працах «Архітэктура і горадабудаўніцтва Беларусі» (Мінск, 1957), «Метадычныя ўказанні па складанні схем раённай планіроўкі сельскагаспадарчых раёнаў ва ўмовах Беларускай ССР» (Мінск, 1963)^[3].

Дакументы творчай ды службовай дзейнасці (праекты, артыкулы, справаздачы) і фотаздымкі захоўваюцца ў БДАНТД, куды перададзены дачкой^[5].

• Методические указания по составлению схем районной планировки сельскохозяйственных районов БССР. Мн., 1963 (у сааўт.);
• Альбом типовых и экспериментальных проектов жилых домов, общественных зданий и сооружений для сельского строительства в Белорусской ССР.

• Валадзько Іван Іосіфавіч // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
• Володько Иван Иосифович // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)
• Валадзько Іван Іосіфавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 148. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.