|
Ζακ Ντελόρ
Ο Ζακ Ντελόρ (Jacques Delors, Παρίσι, 20 Ιουλίου 1925 - 27 Δεκεμβρίου 2023) ήταν Γάλλος πολιτικός που έχει διατελέσει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) από το 1985 έως το 1995. Ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ντελόρ ήταν ο ηγέτης με την πιο ορατή και επιρροή στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Εφάρμοσε πολιτικές που συνέδεσαν στενά τα κράτη-μέλη μεταξύ τους και προώθησαν την ανάγκη για ενότητα. Δημιούργησε μια ενιαία αγορά που κατέστησε δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ). Ήταν επίσης επικεφαλής της αποκαλούμενης «επιτροπής Ντελόρ», η οποία πρότεινε τη νομισματική ένωση και την δημιουργία του ευρώ, ενός νέου ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος που θα αντικαθιστούσε τα μεμονωμένα εθνικά νομίσματα. Η νομισματική ένωση επιτεύχθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1992. Ο Ντελόρ ήταν μέλος του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Πριν γίνει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας από το 1981 έως το 1984 και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το 1979 έως το 1981. Βιογραφικά στοιχείαΟ Ζακ Ντελόρ γεννήθηκε στο Παρίσι στις 20 Ιουλίου 1925, με καταγωγή από τη Κορέζ. Σπούδασε νομική και πολιτική οικονομία στη Σορβόννη. Εργάστηκε στην Τράπεζα της Γαλλίας[1]. Γαλλική πολιτικήΩς μέλος της Γαλλικής Συνομοσπονδίας Χριστιανών Εργατών (Confédération française des travailleurs chrétiens), συμμετείχε στην εκκοσμίκευσή της και στην ίδρυση της Γαλλικής Δημοκρατικής Συνομοσπονδίας Εργασίας (Confédération française démocratique du travail). Το 1969 έγινε σύμβουλος κοινωνικών υποθέσεων του γκωλιστή πρωθυπουργού Ζακ Σαμπάν-Ντελμά, μια κίνηση που παρουσιάστηκε ως μέρος της προσέγγισης του Σαμπάν στο Κέντρο και τράβηξε για πρώτη φορά την προσοχή των μέσων ενημέρωσης στον Ντελόρ προσωπικά. Το 1957 ο Ντελόρ έγινε υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος και αποχώρησε από το CFDT, για να αποφύγει τη σύγκρουση συμφερόντων. Το 1974 εντάχθηκε στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, μαζί με άλλους αριστερούς χριστιανούς. Ήταν ένα από τα σπάνια μέλη του κόμματος που ήταν ανοιχτά θρησκευόμενοι, αμφισβητώντας έτσι τη μακρόχρονη κοσμική παράδοση της laïcité[2]. Υπηρέτησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως ευρωβουλευτής από το 1979 έως το 1981 και έγινε πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, συμμετέχοντας ενεργά σε συζητήσεις για την οικονομική, κοινωνική και νομισματική πολιτική[1]. Υπό τον Πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν, ο Ντελόρ διετέλεσε υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών από το 1981 έως το 1983 και Υπουργός Οικονομικών, Οικονομικών και Προϋπολογισμού από το 1983 έως το 1984[1]. Υποστήριξε επιβράδυνση στις κοινωνικές πολιτικές, μια σαφή αποδοχή της οικονομίας της αγοράς και ευθυγράμμιση με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Κρίσιμη ήταν η γραμμή που ακολούθησε για τη συμμετοχή της Γαλλίας στο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (EMS), δίνοντας προτεραιότητα στη νομισματική σταθερότητα έναντι των αριστερών πολιτικών που προτεραιοποιούσαν τις δαπάνες. Ο Μιτεράν φλέρταρε με την ιδέα να τον διορίσει Πρωθυπουργό, αλλά δεν το έκανε ποτέ[3]. .jpg) Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής ΕπιτροπήςΟ Ντελόρ έγινε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Ιανουάριο του 1985. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, επέβλεψε σημαντικές δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις και έθεσε τις βάσεις για την εισαγωγή μιας ενιαίας αγοράς εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Αυτή τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 1993 και επέτρεψε την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών εντός της Κοινότητας[4][5]. Ο Ντελόρ ήταν επίσης επικεφαλής της Επιτροπής για τη Μελέτη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, ευρέως γνωστής ως «Επιτροπή Ντελόρ», η οποία στις αρχές του 1989 πρότεινε τη δημιουργία ενός νέου νομίσματος —του ευρώ— για να αντικαταστήσει μεμονωμένα εθνικά νομίσματα. Αυτό επιτεύχθηκε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992[6].  Σε αντίθεση με τον έντονο νεοφιλελευθερισμό του προέδρου των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρήγκαν (1981–1989) που κυριάρχησε στην αμερικανική πολιτική ατζέντα, ο Ντελόρ προώθησε μια εναλλακτική ερμηνεία του καπιταλισμού που τον ενσωμάτωσε στην ευρωπαϊκή κοινωνική δομή. Συνέθεσε τρία τάσεις[7]: Πρώτον, από τα αριστερά ήρθε η υποστήριξη για την αναδιανομή του πλούτου και την προστασία των πιο αδύναμων. Δεύτερον, σχεδιάστηκε μια νεομερκαντιλιστική προσέγγιση για να μεγιστοποιήσει την ευρωπαϊκή βιομηχανική παραγωγή. Και το τρίτο ήταν η εμπιστοσύνη στην οικονομία της αγοράς. Η έμφαση που έδωσε στην κοινωνική διάσταση της Ευρώπης ήταν και παραμένει κεντρική επιλογή σε μια ισχυρή σύνθεση που έγινε βασικό στοιχείο του αυτοπροσδιορισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης[8]. Η προεδρία Delors θεωρείται το απόγειο της επιρροής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση[3]. Μετά την ΠροεδρίαΟ Ντελόρ είχε μακροχρόνιο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση. Ως εισηγητής ενός γαλλικού νόμου περί δια βίου μάθησης το 1971 (la formation professionnelle continue, FPC) που απαιτούσε από τις εταιρείες να αφιερώνουν μέρος των κερδών τους για ευκαιρίες εκπαίδευσης για τους υπαλλήλους τους, προήδρευσε επίσης της Επιτροπής της UNESCO για την εκπαίδευση για τον εικοστό πρώτο αιώνα από το 1993 έως 1996, του οποίου η τελική έκθεση δημοσιεύτηκε ως Learning: the Treasure Within[9]. Η εργασία αυτή συνεχίζει να έχει σημαντική επιρροή στη συζήτηση για τη δια βίου μάθηση, διαμορφώνοντας την εννοιολογική βάση τόσο για τον Καναδικό Δείκτη Σύνθετης Μάθησης όσο και για το έργο European Lifelong Learning Indicators (ELLI)[10][11]. Το 1994, μέλη του Σοσιαλιστικού Κόμματος προσπάθησαν να πείσουν τον Ντελόρ να διεκδικήσει την προεδρία του κόμματος. Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι θα είχε πολύ καλές πιθανότητες να νικήσει έναν από τους κύριους συντηρητικούς διεκδικητές, τον πρωθυπουργό Εντουάρ Μπαλαντύρ και τον δήμαρχο του Παρισιού Ζακ Σιράκ[12]. Τελικά ο Ντελόρ αρνήθηκε να θέσει υποψηφιότητα και ο τελικός υποψήφιος των Σοσιαλιστών, ο Λιονέλ Ζοσπέν, ηττήθηκε στις προεδρικές εκλογές του 1995 από τον Ζακ Σιράκ[13][14]. Ο Ντελόρ ίδρυσε το αριστερό think tank Notre Europe το 1996 και παρέμεινε ένας από τους προέδρους του για το υπόλοιπο της ζωής του[15][16]. Ήταν πρόεδρος του Conseil de l'emploi, des revenus et de la cohésion sociale και επίτιμο μέλος τόσο του Institut Aspen France όσο και του Club of Rome[13].  Στις 15 Σεπτεμβρίου 2010, ο Ντελόρ υποστήριξε τη νέα πρωτοβουλία Spinelli Group, η οποία ιδρύθηκε για να τονώσει εκ νέου την προσπάθεια για ομοσπονδιοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλοι εξέχοντες υποστηρικτές περιλαμβάνουν τους Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, Γκι Φερχόφστατ, Sylvie Goulard, Andrew Duff και Elmar Brok[17]. Το 2010, ο Ντελόρ ήταν ο πρώτος που έλαβε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Εταιρικής Μάθησης Leonardo[18]. Το 2012, ο Ντελόρ δήλωσε στην εφημερίδα Handelsblatt ότι «εάν οι Βρετανοί δεν μπορούν να υποστηρίξουν την τάση για περισσότερη ολοκλήρωση στην Ευρώπη, μπορούμε ωστόσο να παραμείνουμε φίλοι, αλλά σε διαφορετική βάση. Θα μπορούσα να φανταστώ μια μορφή όπως ένας ευρωπαϊκός οικονομικός χώρος ή μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου»[19]. Στις 25 Ιουνίου 2015, ο Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε ότι ο Ντελόρ θα γινόταν το τρίτο πρόσωπο που θα του απονεμηθεί ο τίτλος του Επίτιμου Πολίτη της Ευρώπης, σε αναγνώριση της «εξαιρετικής συμβολής του στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πρότζεκτ»[20]. Προσωπική ζωή και θάνατοςΉταν παντρεμένος με τη Μαρί Λεφέιγ (1923-2020)[21], με την οποία είχαν αποκτήσει δυο παιδιά, τη Μαριτίν, δήμαρχο της Λιλ και τον Ζαν-Πολ (απεβίωσε από λευχαιμία το 1982[22]). Απεβίωσε στον ύπνο του στην οικία του στο Παρίσι στις 27 Δεκεμβρίου 2023, σε ηλικία 98 ετών[23]. Παραπομπές
Βιβλιογραφία
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
