Jakue I.a Aragoikoa

Jakue I.a Aragoikoa
	; Irudi gehiago
; count of Roussillon (en)
; King of Valencia (en)
; count of Urgel (en)
; king of Majorca (en)
; Bartzelonako kondea
; Aragoiko errege
; Lord of Montpellier (en)
; Aragoiko erregea
Bizitza
Jaiotza	Montpellier, 1208ko otsailaren 2a
Herrialdea	Aragoiko koroa
Bizilekua	Monzóngo gaztelua
Heriotza	Valentzia, 1276ko uztailaren 27a (68 urte)
Hobiratze lekua	Valentziako katedrala; Pobleteko monasterioa
Familia
Aita	Petri II.a Aragoikoa
Ama	Maria of Montpellier
Ezkontidea(k)	Eleanor of Castile (en) (1221eko otsailaren 6a - 1229); Violante Hungariakoa (1235eko irailaren 8a - 1251ko urriaren 12a); Teresa Gil de Vidaure (1255 - 1265)
Bikotekidea(k)	ikusi Aurembiaix (en) ; Berenguera Ferrandis (en) ; Elvira Sarroca (en) ; Sibil·la de Saga (en) ; Guillema de Cabrera (en) ; Blanca d'Antillón (en) ; Berenguela Alonso de Molina (en) ;
Seme-alabak	ikusi Alfonso de Aragón y Castilla (en) ; Violante Aragoikoa; Constance of Aragon, Lady of Villena (en) ; Petri III.a Aragoikoa; Ferran Sanxis de Castre (en) ; Jakue II.a Mallorcakoa; Pere I Ferrandis d'Híxar (en) ; Sancha d'Aragona (en) ; Elisabet Aragoikoa (1248-1271); María de Aragón y Hungría (en) ; Ferran d'Aragó (en) ; Sancho d'Aragona (en) ; Jaime Sarroca (en) ; Pedro del Rey; Jaume de Xèrica (en) ; Pere I d'Ayerbe (en) ;
Leinua	Royal house of Aragon (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	Erdi Aroko aragoiera; Old Catalan (en) ; latina; okzitaniera; katalana
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, gudaria eta agintaria
Lan nabarmenak	ikusi Llibre dels fets (en) ;
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Siege of Valencia (en) ; Mallorcaren konkista
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna

Jakue I.a Aragoikoa^[1] (Montpellier, 1208ko otsailaren 2a - Alzira, 1276ko uztailaren 27a), Jakue Konkistatzailea (katalanez: Jaume el Conqueridor; okzitanieraz: Jacme lo Conquistaire; aragoieraz: Chaime lo Conqueridor; gaztelaniaz: Jaime el Conquistador) ere deitua, 1213-1276 bitartean Aragoiko errege eta Bartzelonako kondea izan zen. Balear uharteak konkistatu zituen eta Valentzia hartu zuen; Hogei urtez borrokatu zuen Murtzian mairuekin. Legedi berria ezarri zuen 1247an. Gudarostearen antolatzaile ona izan zen^[2].

Biografia

Gurasoak Petri II.a Aragoikoa eta Maria Montpellierrekoa izan zituen. Balear Uharteetako uharteak konkistatu zituen eta Valentzia hartu zuen; Legedi berria ezarri zuen 1247an. Gudarostearen antolatzaile ona izan zen.

Bere erreinaldi luzean Aragoiko Erresuma alde guztietara hedatu zen: hegoaldera Valentziako Erresuman, iparraldera Languedocen eta ekialdera Balear Uharteetan. Luis IX.a Frantziakoarekin ituna sinatu ondoren, Bartzelonako konderria sartu zuen bere koroan, de iure Frantziako koroapean zegoelako. Andaluziako errekonkistan Fernando III.a Gaztelakoak egin zuen bezalako ahalegina egin zuen Jakuek Levanten.

Legegile moduan, Libre del Consulat de Mar sortu zuen Mediterraneoan merkataritza kontrolatzeko. Era berean katalanezko literatura bultzatu zuen eta Llibre dels fets sasi-autobiografia idatzi zuen.