انگلیش الکتریک کانبرا (به انگلیسی: English Electric Canberra) یک بمب افکن متوسط بریتانیایی نسل اول با موتور جت است. این هواپیما توسط انگلیش الکتریک در اواسط تا اواخر دهه ۱۹۴۰ در پاسخ به الزامات وزارت نیروی هوایی بریتانیا در سال ۱۹۴۴ برای جانشینی با بمب افکن سریع دی هاویلند موسکیتو در زمان جنگ توسعه یافت. از جمله الزامات عملکردی برای این نوع، قابلیت برجسته بمباران در ارتفاع بالا و سرعت بالا بود. این قابلتها تا حدی با استفاده از فناوری جدید پیشرانه جت انجام شد. هنگامی که کانبرا با نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا (RAF) به عنوان اولین کاربر این نوع، در ماه مه ۱۹۵۱ وارد خدمت شد، به اولین بمب افکن عملیاتی با موتور جت تبدیل شد.
در فوریه ۱۹۵۱، یک هواپیمای کانبرا رکورد جهانی دیگری را به نام خود ثبت کرد، این هواپیما اولین هواپیمای جتی بود که یک پرواز بدون توقف در اقیانوس اطلس انجام داد. در بیشتر دهه ۱۹۵۰، کانبرا میتوانست در ارتفاع بالاتری از هر هواپیمای دیگری در جهان پرواز کند و در سال ۱۹۵۷، یک کانبرا رکورد جهانی ارتفاع ۷۰٬۳۱۰ فوت (۲۱٬۴۳۰ متر) را ثبت کرد. . کانبرا به دلیل توانایی اش در فرار از هواپیماهای رهگیرجت نسل اول و پیشرفت قابل توجه عملکرد آن نسبت به بمب افکنهای مدرن پیستونی، به هواپیمای محبوب در بازار صادرات تبدیل شد و برای خدمت در نیروی هوایی بسیاری از کشورها چه در داخل و چه در خارج از کشورهای مشترک المنافع خریداری شد. این تایپ هواپیما با مجوز تحت لیسانس در استرالیا توسط کارخانجات هواپیماسازی دولتی و در ایالات متحده توسط شرکت مارتین با عنوان مارتین بی-۵۷ کانبرا تولید شد. نسخه بی-۵۷ای کانبرا کمی اصلاح شده و بی-۵۷بی بهطور قابل توجهی به روز شده بود.
کانبرا علاوه بر اینکه یک هواپیمای تهاجمی هستهای تاکتیکی بود، ثابت کرد که بسیار سازگار است و میتواند نقشهای مختلفی مانند بمباران تاکتیکی، شناسایی، عکاسی و شنود الکترونیکی را ایفا کند. کانبرا در طول جنگ سرد، در بحران سوئز، جنگ ویتنام، جنگفالکلند، جنگهای هند و پاکستان و درگیریهای متعدد آفریقا خدمت کرد. در چندین جنگ، هر یک از طرفهای درگیر، کانبرا را در نیروی هوایی خود داشتند.
کانبرا بیش از ۵۰ سال برای برخی کاربران خدمت کرد. در ژوئن ۲۰۰۶، نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا سه فروند کانبرای آخر خود را ۵۷ سال پس از اولین پرواز خود بازنشسته کرد. سه نوع مارتین بی-۵۷ همچنان در خدمت هستند و کار هواشناسی و ردیابی ورود مجدد فضاپیماها را برای ناسا انجام میدهند. همچنین آزمایشهای ارتباط الکترونیکی (گره ارتباطی هوابرد میدان جنگ) را برای استقرار در افغانستان انجام میدهند[نیازمند بهروزرسانی است].[۳][۴]
نیروی هوایی آرژانتین (۱۲): در سال ۱۹۶۷، ۱۰ فروند B2 سابق و ۲ فروند T4 (به ترتیب B62 و B64 بازطراحی شده) بازسازی شده خریداری کرد. دو هواپیمای دیگر در سال ۱۹۸۱ سفارش داده شد اما به دلیل جنگ فالکلند تحویل داده نشد.[۶]
Anderton, David A. Martin B-57 Night Intruders & General Dynamics RB-57F. Aircraft in Profile, Volume 14. Windsor, Berkshire, UK: Profile Publications Ltd. , 1974, pp. 1–25. شابک۰−۸۵۳۸۳−۰۲۳−۱.
Barnes C.H. and D.N. James. Shorts Aircraft since 1900. London: Putnam, 1989. شابک۰−۸۵۱۷۷−۸۱۹−۴.
Bell, T E. B-57 Canberra Units of the Vietnam War (Osprey Combat Aircraft #85). Oxford, UK: Osprey Publishing Limited, 2011. شابک۹۷۸−۱−۸۴۶۰۳−۹۷۱−۳.
Brzoska, Michael and Frederic S. Pearson. Arms and Warfare: Escalation, De-escalation, and Negotiation. Columbia, South Carolina: University of South Carolina Press, 1994. شابک۰−۸۷۲۴۹−۹۸۲−۰.
Buttler, Tony. British Secret Projects Fighters and Bombers 1935–1950. Earl Shilton, Leicester, UK: Midland Publishing, 2004. شابک۱−۸۵۷۸۰−۱۷۹−۲.
Chant, Christopher. A Compendium of Armaments and Military Hardware. London: Routledge, 1987. شابک۰−۷۱۰۲−۰۷۲۰−۴.
Cohen, Michael Joseph. Fighting World War Three from the Middle East: Allied Contingency Plans, 1945–1954. London: Routledge, 1997. شابک۰−۷۱۴۶−۴۷۲۰−۹.
Cooper, Tom; Weinert, Peter; Hinz, Fabian; Lepko, Mark (2011). African MiGs, Volume 2: Madagascar to Zimbabwe. Houston: Harpia Publishing. ISBN978-0-9825539-8-5.
Delve, Ken. "Canberra … forty years and thriving still". Air International, Vol. 36, No. 6, June 1989, pp. 296–306. Bromley, UK: Fine Scroll. ISSN0306-5634.
Donald, David. The Pocket Guide to Military Aircraft. London: Temple Press, 1986. شابک۰−۶۰۰−۵۵۰۰۲−۸.
Fensch, Thomas. The C.I.A. and the U-2 Program: 1954–1974. London: New Century Books, 2001. شابک۰−۹۳۰۷۵۱−۰۹−۴.
Freedman, Lawrence. The Official History of the Falklands Campaign: Volume II, War and Diplomacy. London: Routledge, 2005. شابک۹۷۸−۰−۷۱۴۶−۵۲۰۷−۸.
Halvorson, Lance. Sixty Years of the Canberra Bomber. Wings, Vol. 61, No. 4, December 2009, pp. 10–19. RAAF Association. Coogee, Australia: Flight Publishing. ISSN0043-5880.
Hamence, Michael (Winter 1993). "'Cyclone Five': The Canberra in Rhodesian/Zimbabwean Service, Part One". ایر انتوزیاست. No. 52. pp. 28–42. ISSN0143-5450.
Hamence, Michael (Spring 1994). "'Cyclone Five': The Canberra in Rhodesian/Zimbabwean Service, Part Two". ایر انتوزیاست. No. 53. pp. 41–51. ISSN0143-5450.
Huertas, Salvador Mafé. "Canberras Over the Falklands: Wartime Exploits of a Venerable Jet Bomber". ایر انتوزیاست, No. 66, November/December 1996, pp. 61–65. Stamford, UK: Key Publishing. ISSN0143-5450.
Lake, Jon. "Canberra PR.9: Supreme Reconnaissance Platform". Air International, Vol. 62, No. 3, March 2002, pp. 156–163. Stamford, UK: Key Publishing. ISSN0306-5634.
Lake, Jon. "EE Canberra in RAF Service: Part One: The Bomber Years". Air International, Vol. 71, No 2, August 2006, pp. 38–43. Stamford, UK: Key Publishing. ISSN0306-5634.
Lake, Jon. "EE Canberra in RAF Service: Part Two". Air International, Vol. 71, No 3, September 2006, pp. 30–39. Stamford, UK: Key Publishing. ISSN0306-5634.
Lake, Jon. "Wyton's Cold War Spyplanes: No. 51 Squadron Canberras". International Air Power Review, Volume 1, 2001, pp. 130–137. Norwalk, Connecticut: AirTime Publishing. شابک۱−۸۸۰۵۸۸−۳۳−۱. ISSN1473-9917.
Lewis, Peter. British Racing and Record Breaking Aircraft. London: Putnam, 1970. شابک۰−۳۷۰−۰۰۰۶۷−۶.
Mason, Francis K. The British Bomber since 1914. London: Putnam, 1994. شابک۰−۸۵۱۷۷−۸۶۱−۵.
Nicholas, Jack. "Big Bangs for a Buck: Britain's Tactical Nuclear Forces 1960–1998". Air International, Vol. 69, No. 1, July 2005, pp. 45–49. ISSN0306-5634.
Oliver, David. British Combat Aircraft in Action Since 1945. London: Ian Allan, 1987. شابک۹۷۸−۰−۷۱۱۰−۱۶۷۸−۱.
Paterson, Robert H. Britain's Strategic Nuclear Deterrent: From Before the V-bomber to Beyond Trident. London: Routledge, 1997. شابک۰−۷۱۴۶−۴۷۴۰−۳.
Peden, G. C. Arms, Economics and British Strategy: from Dreadnoughts to Hyrdrogen Bombs. Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2007. شابک۰−۵۲۱−۸۶۷۴۸−۷.
Polmar, Norman. Spyplane: The U-2 History Declassified. London: Zenith Imprint, 2001. شابک۰−۷۶۰۳−۰۹۵۷−۴.
Ransom, Stephen and Robert Fairclough. English Electric Aircraft and Their Predecessors. London: Putnam, 1987. شابک۰−۸۵۱۷۷−۸۰۶−۲.
Stephens, Alan. Power Plus Attitude: Ideas, Strategy and Doctrine in the Royal Australian Air Force, 1921–1991. Canberra, Australia: AGPS Press, 1992. شابک۰−۶۴۴−۲۴۳۸۸−۰.
van der Aart, Dick. Aerial Espionage. Shrewsbury, UK: Airlife Publishing ltd. , 1985. شابک۰−۹۰۶۳۹۳−۵۲−۳.