کریم خلیلی
محمد کریم خلیلی سیاستمدار هزاره رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان و معاون دوم پیشین ریاست جمهوری اسلامی افغانستان در دولت حامد کرزی، و رئیس کنونی شورای عالی صلح کنونی این کشور است. زندگی و سرگذشتمحمد کریم خلیلی ولد محمد اسلم متولد سال ۱۳۲۹ خورشیدی در قریهٔ برغستان قلخویش از توابع ولسوالی حصهٔ اول بهسود ولایت میدان وردک است. خانوادهٔ وی هنگامی که ۳ سال داشت به کابل مهاجرت میکند و پس از مدتی دوباره به زادگاهش باز میگردد. وی از دوران کودکی تا ۱۸ سالگی در دو زمستان در مکاتب و مساجد محل به تحصیل دروس دینی ادامه میدهد و پس از آن برای ادامهٔ تحصیلات در سال ۱۳۴۹ ه.ش به کابل مهاجرت میکند.[۱][۲] وی در کابل کتاب معالمالاصول را نزد صادقی پروانی، دروس منطق، فلسفه و روش رئالیسم و شرح منظومهٔ سبزواری را نزد میرعلی احمد عالم و کتابهای لمعه و مطول را نزد نور احمد تقدسی فرا گرفت.[۲] مبارزات سیاسی و نظامیخلیلی همزمان با دورهٔ تحصیلات دینی در کابل، وارد جریان حرکت طلبههای جوان و انقلابی شد و سمت عضو رابط این جریان با سایر نهضتهای دیگر را بدست آورد.[۲] وی پس از کودتای هفت ثور سال ۱۳۵۷ فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و به همراه عدهای از همفکرانش مبارزهٔ مسلحانه را در منطقهٔ پرونجل ولایت پروان پایهگذاری کرد.[۳] وی در سال ۱۳۵۸ به همراه عزیزالله شفق بهسودی به ایران اعزام میگردد و از طرف سازمان نصر افغانستان به عنوان مسئول و سرپرست دفتر نمایندگی تهران منصوب میشود.[۲] وی در سال ۱۳۶۶ پس از تشکیل شورای ائتلاف اسلامی افغانستان به عضویت رهبری این شورا درآمد و برای یک دوره در سمت سخنگوی این شورا فعالیت کرد.[۲][۳] پس از تشکیل این حزب وحدت اسلامی افغانستان در سال ۱۳۶۸ وی در دومین کنگرهٔ این حزب به عنوان رئیس شورای نمایندگی پاکستان تعیین شد.[۳][۴] پس از سقوط حکومت محمد نجیبالله وی در اجلاس اسلامآباد و جلالآباد اشتراک ورزید و در کابینه گلبدین حکمتیار به عنوان وزیر مالیه انتخاب شد.[۲][۳] خلیلی در زمان جنگهای داخلی افغانستان که بین احزاب جهادی افغانستان شکل گرفته بود مسئولیت تأمین ارتباط خارجی و سخنگویی حزب وحدت اسلامی افغانستان فعالیت داشت.[۲] کریم خلیلی در سال ۱۳۷۳ به معاونت کمیتهٔ سیاسی حزب وحدت اسلامی برگزیده شد و پس از مدتی به عنوان مسئول کمیتهٔ سیاسی حزب تعیین شد.[۲] رهبری حزب وحدتدر سال ۱۳۷۳ پس از کشتهشدن عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان توسط گروه طالبان، خلیلی به سمت رهبر این حزب انتخاب گردید.[۵] وی مقر رهبری حزب وحدت اسلامی را از غرب کابل به بامیان منتقل کرد و به جبههٔ ائتلاف شمال که علیه طالبان تشکیل شده بود پیوست.[۳][۵] کریم خلیلی در این دوره افزونبر رهبری مقاومت و مبارزات نظامی و تلاشهای سیاسی، در ساحات بازسازی، فرهنگی و خدماتی نیز سهم داشت[نیازمند منبع] که از موارد ذیل به عنوان نمونه میتوان نام برد:
رشتههای مختلف.
در دورهٔ حاکمیت طالبان که تروریسم در بخش وسیع افغانستان حاکم گردیده و اکثر بزرگان مجاهدین به خارج پناه برده بودند، خلیلی در کنار تنی چند از رهبران مقاومت، در داخل کشور مقاومت نموده و تا روز سقوط طالبان، مبارزات مردم مناطق مرکزی را، به ویژه در یکاولنگ و بامیان رهبری نمود. پس از سرنگونی طالبانمعاونت دوم رئیس جمهوریخلیلی با اعزام نماینده در کنفرانس بن، از روند برقراری صلح و امنیت درافغانستان حمایت نموده و با روی کارآمدن دولت موقت و انتقالی، فعالیت نظامی حزب وحدت را متوقف و شاخهٔ نظامی آن را منحل ساخت.[نیازمند منبع] کریم خلیلی در دو دورهٔ ریاست جمهوری حامد کرزی معاون دوم حامد کرزی، رئیسجمهور پیشین افغانستان بود. رئیس شورای عالی صلحکریم خلیلی در ۱۶ جوزا/خرداد ۱۳۹۶ از طرف رئیسجمهور محمداشرف غنی به عنوان رئیس شورای عالی صلح افغانستان تعیین شد.[۶] جنبش روشناییکریم خلیلی در ابتدا از رهبران جنبش روشنایی بود و در تشکیل این جنبش نقش اصلی داشت اما وی پیش از تظاهرات دوم اسد ۱۳۹۵ جنبش روشنایی از این جنبش جدا شد و بنابر ادعاهای موجود وی به کمیسیون مذاکره با دولت پیوستهاست.[۷] آصف آشنا (یکی از فعالان سیاسی) بعدها در برنامهٔ گفتمان طلوع نیوز با استناد به منابعی که نامش را فاش نکرد اعلان کرد که معاملههایی میان کریم خلیلی و دولت صورت گرفتهاست که منجر به جدایی وی از جنبش روشنایی شد.[۸] منابع
پیوند به بیرون |