Կենտրոնական հետախուզական վարչություն

Կենտրոնական հետախուզական վարչություն;
	ԿՀՎ զինանշանը
Տեսակ	foreign intelligence service? և ԱՄՆ-ի կառավարության անկախ գործակալություն և կորպորացիա
Երկիր	ԱՄՆ
Հապավում	CIA; (ԿՀՎ)
Կարգախոս	«Ազգի աշխատանք։ Հետախուզության կենտրոն»; Ոչ պաշտոնական՝ «Եվ ճշմարտությունը կճանաչեք. և ճշմարտությունը կազատե ձեզ» (Հովհաննես 8:32)
Նախորդող	Ռազմավարական ծառայությունների հիմնարկ
Հիմնադրված	Սեպտեմբերի 18, 1947
Գլխադասային գրասենյակ	Ջ. Բուշի անվան հետախուզական կենտրոն
Տեղագրություն	Լենգլի, Վիրջինիա, ԱՄՆ
Տարածաշրջան	ԱՄՆ
Գլխավոր քարտուղար	William J. Burns?
Տնօրեն	Ջոն Օ. Բրենան
Փոխտնօրեն	Դեյվիդ Ս. Քոհեն
Վերադաս կազմակերպություն	Չկա
Անձնակազմ	21 575
Կամավորներ	15 միլիարդ ԱՄՆ դոլար (2013)
Հիմնադիր	Դուայթ Էյզենհաուեր, Ուիլյամ Դոնովան, Ալեն Ու․ Դալես և Հարի Թրումեն
Պարգևներ	«Դաբլսպիկ» մրցանակ
Կայք	cia.gov

Կենտրոնական հետախուզական վարչություն, ԿՀՎ (անգլ.՝ Central Intelligence Agency, CIA), ԱՄՆ դաշնային կառավարության արտասահմանյան հետախուզության կենտրոնական ծառայություն։ Կոչված է ողջ աշխարհում ազգային անվտանգության տեղեկատվության հավաքման, մշակման և վերլուծության համար։ Որպես ԱՄՆ հետախուզական համայնքի (IC) անդամ, հաշվետու է Ազգային հետախուզության տնօրենին, ինչպես նաև մասնագիտացված է ԱՄՆ նախագահի և կառավարության համար հետախուզական ծառայություններ մատուցելու մեջ։

Ստեղծվել է 1947 թվականին՝ Ալեն Դալասի կողմից։ ԿՀՎ-ի միջուկն են կազմում 5 վարչությունները՝ թվային նորարարության, վերլուծության, օպերատիվ (հետախուզական միջոցառումների նախապատրաստում), գիտատեխնիկական (ռադիոալիքակալում, օդային և տիեզերական հետախուզություն և այլն) և օժանդակության։ ԿՀՎ տնօրենը նշանակում է նախագահի, և հաստատվում սենատի կողմից։ Գրասենյակը գտնվում է Լենգլի բնակավայրում (Վիրջինիա նահանգ)։

Գործունեության ողջ ընթացքում ԿՀՎ-ն հաճախ է հայտնվել քննադատությունների կիզակետում։ ԿՀՎ-ի նախաձեռնությամբ տարիների ընթացքում կատարվել են փորձարկումներ մարդկանց վրա, արտահերթ արտահանձնումներ, ֆիզիկական բռնությամբ կիրառվել հարցաքննություններ, կազմակերպվել թիրախային սպանություններ, մահափորձեր, ինչպես նաև ֆինանսավորվել և մարզվել են զինյալների խմբեր, որոնք ավելի ուշ վերածվել են դասալիքների^[6]^[7]^[8]։

Ծանոթագրություններ

↑ Global Research Identifier Database — 2015.
↑ ^2,0 ^2,1 National Archives Identifier // National Archives Catalog
↑ «CIA Observes 50th Anniversary of Original Headquarters Building Cornerstone Laying – Central Intelligence Agency». Central Intelligence Agency. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
↑ «History of the CIA, CIA official Web site». Cia.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 28-ին.(անգլ.)
↑ Gellman, Barton; Greg Miller (2013 թ․ օգոստոսի 29). «U.S. spy network's successes, failures and objectives detailed in 'black budget' summary». Վաշինգտոն Փոստ. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 29-ին.(անգլ.)
↑ Resolution 1507 (2006). Alleged secret detentions and unlawful inter-state transfers of detainees involving Council of Europe member states(անգլ.)
↑ DeYoung, Karen; Walter Pincus (2007 թ․ հունիսի 22). «CIA to Air Decades of Its Dirty Laundry». Վաշինգտոն Փոստ. Վերցված է 2007 թ․ հունիսի 22-ին.(անգլ.)
↑ Priest, Dana (նոյեմբերի 2, 2005), CIA Holds Terror Suspects in Secret Prisons, Վաշինգտոն Փոստ, Վերցված է փետրվարի 19, 2007-ին(անգլ.)

Արտաքին հղումներ

Պաշտոնական կայք(անգլ.)

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 379)։

[_10525eaf385a6531-1] Global Research Identifier Database — 2015.

[_9f2e191c7b4048d8-2] 2,0 ^2,1 National Archives Identifier // National Archives Catalog

[3] «CIA Observes 50th Anniversary of Original Headquarters Building Cornerstone Laying – Central Intelligence Agency». Central Intelligence Agency. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.

[4] «History of the CIA, CIA official Web site». Cia.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 28-ին.(անգլ.)

[wp20130829-5] Gellman, Barton; Greg Miller (2013 թ․ օգոստոսի 29). «U.S. spy network's successes, failures and objectives detailed in 'black budget' summary». Վաշինգտոն Փոստ. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 29-ին.(անգլ.)

[Resolution_1507_2006-6] Resolution 1507 (2006). Alleged secret detentions and unlawful inter-state transfers of detainees involving Council of Europe member states(անգլ.)

[WaPoJun22-7] DeYoung, Karen; Walter Pincus (2007 թ․ հունիսի 22). «CIA to Air Decades of Its Dirty Laundry». Վաշինգտոն Փոստ. Վերցված է 2007 թ․ հունիսի 22-ին.(անգլ.)

[washingtonpost.com-8] Priest, Dana (նոյեմբերի 2, 2005), CIA Holds Terror Suspects in Secret Prisons, Վաշինգտոն Փոստ, Վերցված է փետրվարի 19, 2007-ին(անգլ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Կենտրոնական հետախուզական վարչություն

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

Portal di Ensiklopedia Dunia