Նեպալ

Նեպալ संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल Sanghiya Loktantrik Ganatantra Nepāl
Նեպալի դրոշ Զինանշան
Կարգավիճակ	դեպի ծով ելք չունեցող պետություն, ինքնիշխան պետություն, տարածաշրջան, երկիր, Սոցիալիստական պետություն, people's republic? և դաշնային հանրապետություն
Ներառում է	Karnali Province?, Sudurpashchim Province?, Koshi Province?, Madhesh Province?, Բագմատի Պրադեշ, Gandaki Province? և Lumbini Province?
Պետական լեզու	նեպալերեն[1]
Մայրաքաղաք	Կատմանդու
Պետական կարգ	Խորհրդարանական հանրապետություն
Օրենսդիր մարմին	Parliament of Nepal?
Երկրի ղեկավար	Ram Chandra Poudel?
Կառավարության ղեկավար	Pushpa Kamal Dahal?
Մակերես	140 800 կմ²
Ազգաբնակչություն	▼29 164 578 մարդ (2021)[2]
Խտություն	199 մարդ/կմ²
Կրոն	հինդուիզմ[3], բուդդայականություն[3], իսլամ[3], Kirat Mundhum?[3], քրիստոնեություն[3], Պրակրիտներ[3] և Bon?[3]
Հիմն	Sayaun Thunga Phulka?
Կարգախոս	जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी, Mother and Motherland are Greater than Heaven, Майка и Родина са по-ценни от царството небесно, Once is not enough, Mae Mam a Mamwlad yn Fwy na'r Nefoedd և La madre y la patria son más grandes que el cielo
Հիմնադրված է	մայիսի 28, 2008 թ.
Արժույթ	Նեպալի ռուփի
Կենտրոնական բանկ	Nepal Rastra Bank?
Ազգային տոն	Republic Day?
Ժամային գոտի	UTC+05:45, NPT? և Asia/Kathmandu?[4]
Հեռախոսային կոդ	+977
Ինտերնետ-դոմեն	.np
Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս	0,602[5]
nepal.gov.np

Նեպալ, պաշտոնապես՝ Նեպալի Դաշնային Ժողովրդավարական Հանրապետություն (նեպալերեն नेपाल)։ Պետությունը գտնվում է Հիմալայներում, Հարավային Ասիայում։ Սահմանակից է Հնդկաստանին և Չինաստանին։

Նեպալը գտնվում է Ասիայում և սեղմված է աշխարհի ամենաշատ բնակեցված երկու պետությունների միջև։ Նրանից հյուսիս գտնվում է Տիբեթը՝ ՉԺՀ-ի ինքնավար մարզը, իսկ հարավային սահմանում, արևմուտքից արևելք Նեպալը սահմանակից է Ուտտարանչալ, Ուտար Պրադեշ, Բիհար, Արևմտյան Բենգալիա, Սիկքիմ հնդկական նահանգներին։

Հյուսիսում Նեպալը սահմանակից է Մեծ Հիմալայան լեռնաշղթային, որը հայտնի է 8000 մ-ից բարձր մի քանի գագաթներով։ Նրանցից ամենաբարձրն է Էվերեստը (8848 մ)՝ ամենաբարձր լեռը աշխարհում։

Նեպալի ամենացածր կետը գտնվում է 70 մ բարձրության վրա։ Նեպալի տարածքի ավելի քան 40 %-ը գտնվում է ավելի քան 3000 մետր բարձրության վրա։ Դրա համար էլ Նեպալը համարվում է ամենաբարձրադիրը աշխարհում։

• Բնակչության թիվը - 28,95 միլիոն (2010 թվականի հուլիս դրությամբ)
• Տարեկան աճը - 1,4 % (պտղաբերությունը՝ 2,5 ծնունդ մեկ կնոջը)
• Կյանքի միջին տևողությունը - տղամարդկանց համար՝ 64,6, կանանց համար՝ 67
• ՄԻԱՎ վարակակիր - 0,5 % ( 2007 թվականի դրությամբ)
• Քաղաքային բնակչությունը - 17 %
• Գրագիտությունը - տղամարդկանց 62,7 %-ը և կանանց 34,9 %-ը (ըստ 2001 թվականի մարդահամարի)։

Մշակութա-էթնիկական Նեպալը ներկայացնում է իրենից հարյուրավոր ազգերի և կաստաների խառնուրդ։ Կաստաների սահմանները, ինչպես կանոն, թափանցիկ են և որևէ կաստային սահմանի պատկանելիությունը կախված է նաև դիտորդի ընդունված ավանդույթներից։ Նեպալի բնակչությունը խոսում է յոթանասուն տարբեր լեզուներով ու բարբառներով։

Նեպալի ժողովուրդները հիմնականում պատկանում են սինո-տիբեթյան (տիբեթո-բիրմայան խումբ) և հնդեվրոպական ընտանիքների խմբերին։ Քիչ չեն այն ժողովուրդները, որոնք հանդիսանում են փախստականներ, նվաճողներ կամ վերաբնակներ։ Բնակչության 49 %-ի մայրենի լեզուն է հանդիսանում նեպալերենը։ Մյուս տարածված լեզուներից են մայթհին (12,4 %), բհոջպուրին (7,6 %), տհարուն (5,9 %), տամանգը (5,2 %), նևարին (3,6 %) և մագարին (3,4 %)։

Ըստ պաշտոնական տվյալների բնակչության 90 %-ը դավանում է հինդուիզմ։ Ըստ անկախ հաշվարկների, հինդուիզմի կողմնակիցներ են նրանց միայն 70 %-ը կամ ավելի քիչ։ Սա շեղում է այն պատճառով, որ կան բազմաթիվ ազգերի ներկայացուցիչներ, որոնք, թեև պաշտոնապես հայտարարում են հավատարմություն հինդուիզմին, բայց իրականում ընդունում են կամ անիմիզմ, կամ բուդդայականություն։ Այնուամենայնիվ, հինդուիզմը Նեպալի գերիշխող կրոնն է։ Բնակչության 11 %-ը իրեն համարում է բուդդայական, հատկապես Մուստանգի թագավորությունում։ Գոյություն ունեն նաև փոքրամասնություններ, որոնք դավանում են իսլամ, կիրանտ և պատկանում են առանձին անիմիստական հավատալիքների։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նեպալ» հոդվածին։

Թեմատիկ կայքեր GeoNames · Giant Bomb · Open Directory Project Բառարաններ և հանրագիտարաններ Բրիտանիկա (11-րդ) · Բրիտանիկա · Բրոքհաուս · Բրոքհաուսի և Եփրոնի · Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր · Կրուգոսվետ · Մեծ կատալոնական · Մեծ նորվեգական · Նոր · Շվեյցարական կենսագրական · Սիտինի ռազմական · MESH ID · Treccani · Universalis   Չափորոշչային վերահսկողություն BIBSYS: 90588788 · BNE: XX451566 · BNF: 15296081b, 12208803z, 119335357 · CiNii: DA16212711 · GND: 4041612-4 · ISNI: 0000000470276037 · LCCN: n79091522 · NDL: 00568106 · NKC: ge130158 · NSK: 000195649 · LIBRIS: 155099 · SUDOC: 030730759 · VIAF: 155689607 · WorldCat VIAF: 155689607

դ ք խ Ասիայի երկրներ և կախյալ տարածքներ Ինքնիշխան պետություններ Աֆղանստան Հայաստան Ադրբեջան Բահրեյն Բանգլադեշ Բութան Բրունեյ Կամբոջա Չինաստան Կիպրոս Արևելյան Թիմոր Եգիպտոս Վրաստան Հնդկաստան Ինդոնեզիա Իրան Իրաք Իսրայել Ճապոնիա Հորդանան Ղազախստան Հյուսիսային Կորեա Հարավային Կորեա Քուվեյթ Ղրղզստան Լաոս Լիբանան Մալայզիա Մալդիվներ Մոնղոլիա Մյանմա Նեպալ Օման Պակիստան Ֆիլիպիններ Կատար Ռուսաստան Սաուդյան Արաբիա Սինգապուր Շրի Լանկա Սիրիա Տաջիկստան Թաիլանդ Թուրքիա Թուրքմենստան Արաբական Միացյալ Էմիրություններ Ուզբեկստան Վիետնամ Եմեն Չճանաչված կամ մասամբ ճանաչված Աբխազիա Արցախի Հանրապետություն Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետություն Պաղեստին Հարավային Օսիա Թայվան Կախյալ տարածքներ և հատուկ վարչական շրջաններ Ավստրալիա Ծննդյան կղզի Կոկոսյան կղզիներ Չինաստան Հոնկոնգ Մակաո Մեծ Բրիտանիա Ակրոտիրի և Դեկելիա Հնդկական օվկիանոսի բրիտանական տարածքներ Կատեգորիա:Ասիա Պորտալ:Ասիա

դ ք խ Միապետություններ Եվրոպա  Բելգիա •  Դանիա •  Իսպանիա •  Լիխտենշտայն •  Լյուքսեմբուրգ •  Միացյալ Թագավորություն •  Մոնակո •  Նիդերլանդներ •  Նորվեգիա •  Շվեդիա  •  •  Վատիկան Ասիա  ԱՄԷ  •  Բրունեյ  •  Բութան •  Թաիլանդ  •  Կամբոջա  •  Կատար  •  Հորդանան •  Ճապոնիա  •  Մալայզիա  •  Սաուդյան Արաբիա  •  Քուվեյթ  •  Օման Աֆրիկա  Լեսոթո  •  Մարոկկո  •  Էսվատինի Օվկիանիա  Տոնգա

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 232)։