პორტალი:მედიცინა

ბაქტერიოფაგები (ბერძნ. φάγος — შთანთქმა) — ვირუსები, რომლებიც შერჩევით ანადგურებენ ბაქტერიულ უჯრედებს. ფაგები ვირუსების ყველაზე მრავალრიცხოვანი ჯგუფია. დღეისათვის შესწავლილია 100-მდე ბაქტერიული გვარის მიმართ სპეციფიური 4000-მდე ბაქტერიოფაგის იზოლატი. მათგან ყველაზე სრულად შესწავლილია T4 ბაქტერიოფაგი (სურათზე). ხშირად ბაქტერიოფაგები ბაქტერიების შიგნით მრავლდება და მათ ლიზისს იწვევს.

ბაქტერიოფაგების უმრავლესობა მორფოლოგიურად ჰგავს სპერმატოზოიდს ან თავკომბალას. მისი ძირითადი შემადგენელი ნაწილია კაფსიდი. ფაგის კაფსიდი ცილოვანი (პროტეინული) გარსითაა დაფარული და მის შიგნით მოთავსებულია გენეტიკური მასალა დნმ-ის ან რნმ-ის სახით. ფაგის კაფსიდი სიმეტრიული სტრუქტურაა და უმრავლეს შემთხვევაში მრავალწახნაგა იკოსაედრს წარმოადგენს. შესწავლილი ფაგების 95 % კუდისებრი სტრუქტურა აქვს, რომელიც აგებულია კუმშვადი ან არაკუმშვადი ცილებისაგან. კუდი ბოლოვდება ბაზალური მემბრანით, რომელზეც გამოზრდილია წვრილი ფიბრიები. ფიბრიები სამიზნე ბაქტერიული უჯრედის კედელზე მიმაგრების და ადჰეზიის ორგანოა. ფაგების დანარჩენი 5% სხვადასხვა ფორმისაა: ძაფისებრი, ლიმონის ფორმის ან პლეომორფული. პროტეინული გარსის გარდა ზოგიერთ სახეობას ლიპიდების შემცველი შალითა აქვს. ასეთი ფაგები განსაკუთრებით მგრძნობიარეა ქლოროფორმისა და ლიპიდების დამშლელი სხვა აგენტებისადმი. (...სრულად)

რობერტ კოხი (Robert Koch; 1843-1910), გერმანელი მიკრობიოლოგი, თანამედროვე მიკრობიოლოგიისა და ეპიდემიოლოგიის ერთ-ერთი ფუძემდებელი.

1866 წელს დაამთავრა გეტინგენის უნივერსიტეტი. 1871-1880 წლებში სანიტარულ ექიმად მუშაობდა ვოლშტაინში (ახლანდელი ვოლშტინი), სადაც საოჯახო ლაბორატორია შექმნა და თავისი პირველი მიკრობიოლოგიური გამოკვლევები ჩაატარა. 1885-1891 წლებში ბერლინის უნივერსიტეტის პროფესორი და ჰიგიენის ინსტიტუტის დირექტორი იყო, 1891-1904 წლებში — ინფექციური დაავადებების ინსტიტუტის დირექტორი ბერლინში (მოგვიანებით ამ ინსტიტუტს მისი სახელი ეწოდა).

კოხის ძირითადი შრომები ეხება ინფექციური დაავადებების გამომწვევთა გამოვლენასა და მათთან ბრძოლის მეთოდების შემუშავებას. კოხმა პირველმა მიიღო ადრე აღმოჩენილი ჯილეხის ბაცილის წმინდა კულტურა და ახსნა ჯილეხის გავრცელების გზები. აღმოაჩინა ტუბერკულოზის გამომწვევი (1882), მიიღო ბაქტერიული პრეპარატი ტუბერკულინი და გამოიყენა იგი ტებერკულოზის სამკურნალოდ, აღწერა კოხის რეაქცია, დაამუშავა ბაქტერიოლოგიური კვლევის ზოგადი მეთოდები და სხვ. 1905 წელს კოხს ნობელის პრემია მიენიჭა. (...სრულად)

• ...ვიტამინების არსებობა ფრედერიკ ჰოპკინზმა (სურათზე) ივარაუდა 1906 წელს. 1929 წელს მან ნობელის პრემია მიიღო ფიზიოლოგიისა და მედიცინის დარგში...

• ...მითომანია მდგომარეობაა, რომლის დროსაც ადამიანი მიზეზგარეშე ძალაუნებურად იტყუება...

• ...მუქი შოკოლადი ნებისმიერ საკვებზე მეტ ანტიოქსიდანტებს შეიცავს, ამასთან მას სისხლის წნევის დაწევა ძალუძს...

• ...ჰიპერკალემია სისხლში ელექტროლიტური კალიუმის მომატებული ( 5.0 მმოლ/ლ-ზე მეტი) შემცველობაა. უკიდურესად მაღალი ჰიპერკალემია სასწრაფო სამედიცინო ჩარევას ითხოვს პოტენციურად ფატალური არითმიის რისკის გამო...

• ...კრეტინიზმი მიუხედავი ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების თანდაყოლილი უკმარისობით გამოწვეული ფიზიკური და გონებრივი განვითარების მწვავე შეფერხების მდგომარეობაა...

• ...ტიფის პირველი ვაქცინა 1937 წელს შეიმუშავეს...

ცინცხალი სტატიები ჩასვით სიის თავში / მიუთითეთ ^{{{ავტორი}}} :

კოდეინი ^ბექა / კოკაინი ^ბექა / ...

• თარგმნეთ სახელწოდებები ძირითადი თემების სექციაში.
• დაალაგეთ არსებული სტატიები მედიცინის კატეგორიაში.
• სტილისტურად გამართეთ ან განავრცეთ დაუსრულებელი სტატიები.