In 1977 werd Hasselt een fusiegemeente die naast Hasselt zelf nog zeven deelgemeenten telde. Sinds de fusie met Kortessem in 2025, kwamen hier nog eens vijf deelgemeenten bij.[2]
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente zoals ontstaan op 1 januari 2025
Deze evolutie is gemaakt op basis van de historische gegevens die betrekking hebben op de twee gemeenten, inclusief hun deelgemeenten, die samen de nieuwe fusiegemeente vormen vanaf 1 januari 2025.
Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
Oud Stadhuis in classicistische stijl uit midden 17e eeuw met vooraan het perroen (26 sep 2004)
Het stadhuis of Stadskantoor (vanaf augustus 2018). Het kreeg als naam 't Scheep (Hasselts voor Het Schip). De voormalige rijkswachtkazerne op de voorgrond heet nu Kezerreme (Kazerne) en de gehele site Obbe Beek (Op de Beek) verwijzend naar de naam van de buurt aan de Helbeek waarlangs Hasselt zou zijn ontstaan.Muurschildering van Lucy McLauchlan aan het Stadskantoor
Hasselt is de hoofdplaats van het bisdom Hasselt, dat de gehele provincie Limburg beslaat: hoofdkerk is de Sint-Quintinuskathedraal. Daarnaast bestaat Hasselt uit een dertigtal parochies.
In de deelgemeente Hasselt vindt men de volgende bedehuizen:
Site Obbe Beek (Op de Beek) met vanaf augustus 2018 het nieuwe stadskantoor genoemd 't Scheep en de gerenoveerde vroegere rijkswachtkazerne (genoemd Kezerreme) op de hoek van de Guffenslaan en de Sint-Jozefsstraat voorzien van een muurschildering van de Britse kunstenares Lucy McLauchlan
Monument van de Boerenkrijg, aan het Leopoldplein, uit 1898, door François De Vriendt en Albert Baggen. Stond oorspronkelijk aan de Luikerpoort, maar werd in 1968 verplaatst naar de huidige locatie.
Hasselt ligt op de grens tussen de Kempen ten noorden van de stad en Vochtig-Haspengouw ten zuiden. Die grens wordt gevormd door de Demer, de belangrijkste waterloop die iets ten noorden van de stadskern in noordwestelijke richting stroomt. De hoogte boven de zeespiegel stijgt op het grondgebied van 24 meter tot 65 meter.
Vanaf 1854 kreeg Hasselt, door het graven van de Kanaalkom, een verbinding met Antwerpen. Veel later (1930-1946) kwam het Albertkanaal tot stand.
Een viertal parken en een oude begraafplaats vormen de groene longen in de stad.
Cultuur
Bijnamen
Hasselaren stonden bekend onder verschillende bijnamen in het verleden. Waaronder ossenkoppen, likkebaarden, vinstermikken, koeketers en dikke nekken.[6][7]
De bijnaam ossenkoppen is waarschijnlijk ontstaan in het midden van de 19e eeuw toen Hasselt veel jeneverstokerijen en een enorme bloei kende. Het graan dat uitgegist was in de jeneverstokerijen werd gevoerd aan de ossen en varkens, omdat dit graan bijzonder eiwitrijk was. De brouwers verdienden hierdoor soms meer aan het ossenvlees dan aan de jenever. Ook de meest voorkomende tonnenmaat waarin de jenever door de brouwer geleverd werd aan cafés en drankhuizen werd wijniox of ossenkop genoemd. Het standbeeld van het Borrelmanneke in de Hasseltse Maastrichterstraat verwijst hiernaar door bovenop een os te zitten en van een ossenkop te drinken. Sommige verenigingen en een lokaal café zijn hiernaar vernoemd.[8]
Volgens een gedicht in een woordenboek uit de archieven van de stad Hasselt is de bijnaam likkebaarden of lekkebaarden waarschijnlijk ontstaan vanuit folklore. In het gedicht wordt een waarschijnlijk fictief verhaal verteld waarbij op de grote kerk in Hasselt gras begon te groeien. Het stadsbestuur deed hieraan niets, waarop iemand van de kerkraad het idee kreeg om een os op het dak te zetten. Zogezegd werd een os met een koord om de nek via een katrol omhoog gehesen. Toen het koord gespannen stond, kwam de tong van de os uit zijn mond hangen waarop een schepen van de stad zei "Hij likkebaardt al, het zal een goeie zijn".
Een honderdtal jaar geleden moet de bijnaam vinstermikken ontstaan zijn. Ze is afkomstig van de woorden mik, wat vroeger een wit luxebrood was, en vinster, Limburgs voor venster. Het brood werd vaak gebakken door welvarende families, die het brood direct voor de venster legden om het af te laten koelen. Maar ook om aan te tonen aan voorbijgangers dat zij de middelen hadden om zo een brood te bakken.
Sinds het begin van de 19e eeuw wordt er in Hasselt speculaas gebakken. Deze Hasseltse speculaas met een eigen kruidenmengsels zorgde voor de bijnaam Koeketers.
De meest bekende bijnaam in Hasselt en Limburgse gemeenten is dikke nekken. Deze bijnaam kregen de Hasselaren een honderdtal jaar geleden vanwege het grote verschil in vermogen tussen het Limburgse platteland en de stad. Mensen die in de stad woonden hadden het beter en waanden zich meer werd toen gezegd, omdat ze niet op het land moesten werken.
In september vindt in Hasselt de jaarlijkse kermis plaats. Traditioneel wordt deze geopend met een vuurwerk. Deze jaarlijkse kermis begint altijd op de zaterdag na 17 september, het feest van de Heilige Lambertus.
Sinds 2005 vindt er in Hasselt een Triënnale voor beeldende kunst, mode en design plaats. De triënnale onderzoekt de cross-overs tussen beeldende kunst, mode en design. Een vijftigtal regionale, nationale en internationale kunstenaars en ontwerpers tonen hoe ze de brug naar andere disciplines slaan, partnerschappen aangaan en met hun werk duidelijk op zoek zijn naar een sociale impact. De triënnale bestaat uit tentoonstellingen en manifestaties in onder andere het Kunstencentrum Z33, het Cultuurcentrum, het Modemuseum Hasselt, het Nationaal Jenevermuseum Hasselt, het PHIKO en op straten en pleinen. Na de eerste editie Super! in 2005, werd SuperStories in 2009 en SuperBodies in 2012 georganiseerd.
Op de Grote Markt zijn er talrijke cafés, restaurants en tavernes evenals in de rest van de stad. De Demerstraat en de Koning-Albertstraat zijn de belangrijkste winkelstraten. Zowel in de Kapelstraat als in de Hoogstraat, zijstraten van deze winkelas, bevinden zich over het algemeen de duurdere winkels.
Met Park H (voorheen Grenslandhallen) beschikt de stad over een accommodatie voor nationale en internationale sport-, cultuur- of muziekevenementen, congressen en beurzen. Verder is er het congrestheater dat dient voor congressen, seminaries en theaterproducties of kleinere concerten. In 2004 is de Ethias Arena (nu Trixxo Arena) aangebouwd. Deze grote hal voldoet aan de Olympische normen. De maximumcapaciteit bedraagt meer dan 21.000 staanplaatsen en meer dan 16.000 zitplaatsen. De Trixxo Arena dient voor grote concerten, sportevenementen of als uitbreiding voor beurzen. Samen met de Trixxo Arena is er een artiestendorp gebouwd en een studio/fuifbunker. Deze wordt gebruikt voor fuiven en als aanvulling voor de Trixxo Arena of als opnamestudio. Centraal in Park H bevindt zich een restaurant. Naast Park H ligt Plopsa Indoor Hasselt, een overdekt themapark, open sinds einde 2005.
Voor film is er de keuze tussen het filmcomplex Kinepolis of "Zebracinema", een project van de provincie Limburg in het begijnhof, voor de betere film. Uitgaansmogelijkheden zijn er met de talloze clubs en cafeetjes. In Hasselt stond tot 2012 de grootste discotheek van België, de Versuz. Deze lag aan de jachthaven van het Albertkanaal en is in 2013 verplaatst naar de achterkant van het domein van Park H.
De stad maakte vanaf het tijdperk van Steve Stevaert reclame met de slogan "Hoofdstad van de Smaak"[9] ter promotie van de horecazaken en winkels. Vanaf 2017 veranderde het Hasselts logo en de slogan in Hasselt heeft het.[10]
Mobiliteit
Hasselt ligt op een knooppunt van verkeerswegen en spoorlijnen.
Autoverkeer
De belangrijkste verkeersader is de autosnelwegE313Luik-Hasselt-Antwerpen. Verder is Hasselt omsloten door twee concentrisch gevormde ringwegen. De Grote Ring (ongeveer 10 km) die het verkeer uit de bebouwde kom van de stad moet houden en de Kleine Ring (ongeveer 2,5 km), ook wel Groene Boulevard genoemd, die het verkeer uit het centrum van de stad moet houden. Het centrum is dan ook nagenoeg autovrij. Verder zijn er belangrijke verkeersassen richting Tongeren, Sint-Truiden, Genk, Diest, Maastricht en Eindhoven.
Openbaar vervoer
Hasselt is een kruispunt van spoorwegen naar Luik, Genk, Antwerpen en Brussel. Vlak bij het centrum, juist buiten de binnenring, ligt het station. Het station van Hasselt is een intercitystation met rechtstreekse verbindingen naar onder andere Luik en Brussel. Vanaf het station vertrekken ook alle lokale bussen, en de internationale bussen van Flixbus. De stadslijnen (H-lijnen) waren vanaf 1997 voor iedereen gratis. De andere lijnen waren voorheen gratis op het grondgebied van Hasselt voor de inwoners van de stad. In april 2013 werd echter door het schepencollege besloten om de subsidies voor de gratis bussen om budgettaire redenen stop te zetten. Op 1 januari 2014 kwam na 16 jaar een einde aan het volledig gratis busvervoer. Vanaf die datum kunnen enkel nog jongeren onder de negentien jaar en 65-plussers gratis met de bus reizen.[11]
Op 1 september 1899 werd de eerste buurtspoorweglijn, Leopoldsburg - Hasselt - Borgloon geopend. Op 1 juli 1900 werd de lijn Hasselt - Herk-de-Stad geopend.[12] De buurtspoorwegen besloten de drie lijnen rond Hasselt te elektrificeren voor een stadstramnet. De buurtspoorweglijnen werden geëlektrificeerd tot de omliggende dorpen Zonhoven, Kuringen en de halte Trekschuren in Rapertingen. Om de nieuwe mijnen te ontsluiten werd op 20 september 1936 een nieuwe elektrische tramlijn geopend van Hasselt naar Genk met een grote lus langs Waterschei en Winterslag. De lus werd in beide richtingen bereden. Nog tijdens de oorlog, op 1 februari 1944, werd de elektrische tramdienst doorgetrokken tot Houthalen (mijnen). (lijn geopend op 20-10-1941) De elektrische tram bereikte uiteindelijk op 19 augustus 1952 Heusden (Cité). Al bij de inval van de Duitsers, op 10 mei 1940, waren de elektrische trams naar Kuringen en Trekschuren opgeheven. De hele elektrische tramlijn naar Heusden (Cité) werd al op 21 mei 1955 opgeheven, drie jaar na de elektrificatie. De overblijvende tramlijn naar Genk, Waterschei en Winterslag werd op 31 januari 1958 opgeheven, waarna het tramtijdperk definitief voorbij was. Alle overblijvende regionale motortram diensten vanuit Hasselt waren al lang opgeheven.
Vlak bij het spoorwegstation was er een grote tramstelplaats en werkplaats waar trams werden gebouwd. Dit is nu een busstelplaats van De Lijn.
Vliegverkeer
Sportvliegtuigen kunnen gebruikmaken van het Hasseltse vliegveld Kiewit.
Economie
Met 3.000 werknemers is het Jessa Ziekenhuis in Hasselt de grootste werkgever van de stad, met twee zorgcampussen en een logistieke campus.[13]Cegeka Group, een Europese leverancier van IT-oplossingen, diensten en advies is ook een van de grootste werkgevers van de stad, met een omzet van 744 miljoen euro.[(sinds) wanneer?][14] De stad biedt ook een ecosysteem voor start-ups, scale-ups en grote bedrijven via de Corda Campus, omringd door overheidsorganisaties en onderzoeksinstellingen. In 2022 werkten er ongeveer 5.000 mensen in 250 bedrijven op een site van 14 hectare, waar voorheen Philips gevestigd was.[15]
De compacte cassette en cassetterecorder werden in 1963 uitgevonden door een team van Belgische en Nederlandse ingenieurs, onder leiding van Lou Ottens, op de Philips-vestiging in Hasselt.[16][17][18][19] In 1983 ontwikkelde een team van ingenieurs een van de eerste apparaten voor compact discs (cd's) op de Philips-vestiging in Hasselt.[20]
Onderwijs
De voormalige gevangenis van Hasselt en de huidige faculteit rechten van de UHasselt sinds 2012.
In Hasselt volgen meer dan 22.000 studenten een opleiding aan één van de hogescholen of de universiteit.[21]
Het secundair onderwijs in Hasselt trekt leerlingen aan van de omgeving met het aanbod aan studierichtingen en het beschikbare openbaar vervoer. Het stadsbestuur vroeg in 2010 de scholen om de aanvangsuren van de lessen te spreiden, een poging om de ochtendfiles te beheersen. Sommige studierichtingen o.m. in het kunstsecundair onderwijs worden in Vlaanderen enkel in Hasselt aangeboden. Enkele scholen in Hasselt zijn het Instituut Mariaburcht, Virga Jessecollege, Kindsheid Jesu, het Atheneum Plus, de Methodeschool Van Veldeke, de Hotelschool KTA3, de Topsportscholen MS3 en KA2, Level X, Provinciale Handelsschool, Provinciale Kunsthumaniora PIKOH, Provinciaal Instituut voor verpleegkunde PIVH en het Technisch Instituut Heilig Hart.
De Provinciale Kunsthumaniora is beter bekend als PIKOH of PHIKO. De Provinciale Kunsthumaniora Hasselt is de grootste homogene secundaire kunstschool in Vlaanderen.
Sport
Verenigingen
Hasselt herbergt sportclubs en fitnessruimten, verscheidene sportcentra en een overdekte schaatsbaan, het Bloso-centrum De Schaverdijn. Voor de jongeren is er de mogelijkheid tot skaten in een overdekt skatepark. Grenzend aan de site van Park H bevindt zich een golfterrein, Flanders Nippon Golf.
Eerste schepen Cultuur, bibliotheek, onderwijs, immaterieel en roerend erfgoed, ontmoetingscentra en sociale dienstencentra, niet-stedelijke vrijwilligers en verenigingsleven, senioren
Karolien Mondelaers
CD&V
Tweede schepen Mobiliteit, parkeren, taxi’s, burgerzaken en groenonderhoud
Kevin Schouterden
Vooruit
Derde schepen Openbaar domein, gebouwen, monumentenzorg en onroerend erfgoed, propere stad en afvalbeleid, recyclageparken, begraafplaatsen, evenementen
Achtste Schepen Stedenbouw en ruimtelijke planning, vergunningen, grondbeleid, kerkfabrieken, stadsontwikkeling
Frank Dewael
Open Vld
Negende schepen Personeel en stedelijke vrijwilligers, ICT en digitalisering, stadsarchief, interne service en logistiek, dienstverlening, crematorium, slimme stad, taalbeleid, inburgering en integratie
Dymfna Meynen
N-VA
Tiende schepen Voorzitter bijzonder comité voor de sociale dienst, zorg, welzijn, sociaal beleid, armoedebestrijding, gezondheid, gezinsondersteuning, Huis van het Kind en Opvoedingswinkel, kinderopvang
Astrid Franssens
CD&V
Gemeenteraad
N-VA/Open Vld: Steven Vandeput, Laurence Libert, Hugo Philtjens, Rik Dehollogne, Frank Dewael, Tinne Knapen, Marie-Paule Vandormael, Dymfna Meynen, Laure Lesire, Bart Moors, Luc Dullaers, Joske Dybajlo-Dexters, Pieter Jamaer
CD&V: Karolien Mondelaers, Tom Thijsen, Tom Vandeput, Astrid Franssens, Tom Cox, Alexander Wouters, Hubert Lenssen, Annelies Vanderlinden, Dirk Thoelen, Koen Reekmans, An Cox
Vooruit: Tine Jans, Habib El Ouakili, Brigitte Smets, Willy Claes, Kevin Schouterden, Dries Martens, Raf Martens, Ellen Hoebrechts
Vlaams Belang: Frank Troosters, Gerda Veldeman, Toon Vranken, Davy Wolfs, Patrick Mortelmans
Burgemeester is sinds 1 januari 2019 Steven Vandeput van N-VA. Hij leidt een coalitie van N-VA, RoodGroen+ (sp.a, Groen en onafhankelijken) en Open Vld. Samen hebben ze de meerderheid met 27 op 41 zetels.
Bestuur 2025-2030
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober 2024 vormen N-VA/Open Vld een coalitie met CD&V en Vooruit.
Samen hebben ze een meerderheid van 32 op de 43 zetels. Steven Vandeput blijft komende legislatuur burgemeester.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur. De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen. (*) 1982: RAL / 1988: NH (1,92%), SAP-KP (0.21%) / 1994: AOV / 2000: Vivant (0,96%), HUP-GSM (0,49%) / 2006: BUB / 2012: Leefbaar Hasselt (3,26%) / 2024: Voor U Hasselt (2,5%)
Bij een vergelijkend onderzoek door Test-Aankoop bleek (juni 2012) dat Hasselt als tweede gerangschikt staat in vergelijking met twintig andere Belgische steden wat betreft leefkwaliteit, afgelezen uit een aantal parameters zoals veiligheid, woonomgeving, openbare diensten en voorzieningen.[27]
Aan de KU Leuven bestaat er sinds 1939 de hoogstudentenclub Hasseleta, exclusief met Hasseltse leden.
Op voorstel van enkele inzenders van suggesties voor een naam kozen de Hasselaren
een naam voor hun nieuwe stadhuis: t Scheep, Hasselts dialect voor "'t schip", verwijzend naar de vorm van het gebouw
een naam voor de voormalige rijkswachtkazerne, waarop de nieuwbouw aansluit: Kezerreme, Hasselts dialect voor "kazerne"
een naam voor het geheel gebouwencomplex: Obbe Beek, Hasselts dialect voor "op de beek", zoals de buurt destijds genoemd werd, verwijzend naar het bijriviertje van de Demer, de Helbeek, die er loopt (nu ingebuisd) en waarlangs Hasselt is ontstaan.
Zie Geschiedenis van Hasselt voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
_-_Batopillo_-_Botermarkt_Hasselt_17-06-2018_16-49-19.jpg)
_vlag.svg){kind=small}
· 
· 
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
