|
Mark EyskensMarc Maria Frans burggraaf Eyskens (ⓘ) (Leuven, 29 april 1933) is een Belgische emeritus hoogleraar, econoom, politicus en essayist. Van april tot december 1981 was hij premier van België. BiografieJeugdMark Eyskens is de zoon van politicus en premier Gaston Eyskens (1905-1988) en Gilberte Depetter (1902-1988). Hij had een broer, Erik Eyskens (1935-2008), die chirurg was in Antwerpen. Een andere broer en zus overleden op jonge leeftijd. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vluchtte moeder Eyskens met de kinderen voor bombarderende Stuka's naar de kust, terwijl vader Eyskens zich naar het parlement in Brussel begaf. Toen duidelijk werd dat de Duitse opmars niet kon worden gestuit zoals in de Eerste Wereldoorlog vluchtte het ganse gezin naar Frankrijk. Tijdens de bezetting hervatte de Katholieke Universiteit Leuven haar werkzaamheden en het gezin Eyskens keerde terug naar België. Het laatste jaar van de oorlog werd Leuven intensief gebombardeerd en het gezin Eyskens bracht veel tijd door in de kelder. Na de oorlog vatte Mark Eyskens zijn middelbare studies aan het Sint-Pieterscollege aan. StudiesEyskens blonk reeds tijdens de middelbare school uit toen hij de Grieks-Latijnse richting afsloot als primus perpetuus die onderscheiden werd met een gouden medaille. In 1956 werd hij met grootste onderscheiding doctor in de rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven. Ondertussen werd hij in 1953 - eveneens met grootste onderscheiding - baccalaureaat in de wijsbegeerte. Verder werd hij in 1962 doctor in de economische wetenschappen aan de KU Leuven en behaalde hij in 1957 een Master of Arts in de economie aan de Columbia-universiteit in New York. Aan de KU Leuven was hij actief in het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond en redactielid van Ons Leven, het blad van KVHV.[1] Academische loopbaanIn 1961 werd Eyskens assistent en het jaar daarop docent aan de faculteit Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen van de KU Leuven. Zo gaf hij onder meer les aan Herman Van Rompuy, die later premier van België en voorzitter van de Europese Raad werd. In 1967 werd hij gewoon hoogleraar belast met de leergangen algemene economie, micro-economie en publieke financiën. Vanaf 1976 was hij aan dezelfde universiteit buitengewoon hoogleraar. In de periode 1972-1976 was hij commissaris-generaal en voorzitter van de raad van bestuur van de unitaire structuur Katholieke Universiteit Leuven - Université catholique de Louvain (UCL) en stond hij dus in voor de splitsing van de tweetalige universiteit in twee eentalige universiteiten als gevolg van Leuven Vlaams. Eyskens bekleedt en bekleedde heel wat academische functies. Zo was hij:
In 1992 werd hij weer hoogleraar in de economie, een functie die hij tot aan zijn emeritaat in november 1998 uitoefende. Verder richtte hij in 1994 aan de KU Leuven het cursusprogramma "Lessen voor de 21ste eeuw" op, waarvan hij de bestuurder werd. Politieke loopbaanDe politieke loopbaan van Eyskens begon toen hij in 1962 adviseur van minister van Financiën André Dequae werd, wat hij bleef tot 1965. Van 1976 tot 1992 volgde hij voor de CVP een ministeriële loopbaan: van 1976 tot 1977 was hij staatssecretaris van Ruimtelijke Ordening en Huisvesting, van 1977 tot 1979 staatssecretaris van Begroting en Vlaamse Zaken, van 1979 tot 1980 minister van Ontwikkelingssamenwerking, van 1980 tot 1981 en van 1985 tot 1988 minister van Financiën, van 1981 tot 1985 minister van Economische Zaken en van 1989 tot 1992 minister van Buitenlandse Zaken. In 1990 ondertekende en bekrachtigde hij samen met veertien andere regeringsleden een van de meest liberale abortuswetgevingen ter wereld. Tevens zetelde Eyskens van 1977 tot 2003 voor het arrondissement Leuven in de Kamer van volksvertegenwoordigers. In de periode mei 1977-oktober 1980 zetelde hij als gevolg van het toen bestaande dubbelmandaat ook in de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap, die op 7 december 1971 werd geïnstalleerd. Vanaf 21 oktober 1980 tot mei 1995 was hij lid van de Vlaamse Raad, de opvolger van de Cultuurraad en de voorloper van het huidige Vlaams Parlement. In 1991 kwam hij als minister van Buitenlandse Zaken in nauwe schoentjes toen terrorist Whalid Khaled in Brussel kwam onderhandelen voor de Aboe Nidalorganisatie over het ruilen van de Silco-gijzelaars tegen Saïd Al Nasr, dader van de aanslag in Antwerpen 1980.[3] Hij overleefde een vertrouwensstemming en verklaarde achteraf: "Mocht ik in de Britse regering hebben gezeten, dan was ik natuurlijk al lang opgestapt. Maar we zijn hier in België. Hier is de politiek een kippenhok."[4] Van 1980 tot 1981 en van 1985 tot 1988 was Eyskens gouverneur van het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank, van 1992 tot 2003 lid van de Raad van Europa en van de Vergadering van de West-Europese Unie. Sinds 18 november 1998 is Eyskens Minister van Staat. Van 2006 tot 2009 was hij ook nog provincieraadslid van Vlaams-Brabant en van 1994 tot 2000 gemeenteraadslid van Leuven. Eerste ministerVan 6 april 1981 tot 17 december 1981 was hij eerste minister van België voor de CVP in een regering van CVP/PSC en SP/PS, de regering-M. Eyskens I. Op 21 september viel de regering na een conflict over de financiering van de Waalse staalindustrie. De val van de regering kondigde hij ludiek aan met de woorden: "Het is vandaag 21 september, de eerste dag van de herfst, het vallen van de bladeren... De regering is ook gevallen." Bij de vervroegde verkiezingen die hierop volgden, die op 8 november plaatsvonden, kwam een van de maatregelen van het kabinet Eyskens tot uiting: voor het eerst mochten 18- tot 21-jarigen ook hun stem uitbrengen. Op 17 december werd Eyskens opgevolgd door Wilfried Martens, die eveneens zijn voorganger als eerste minister was. De regering-M. Eyskens kreeg nooit echt greep op de problematische economische toestand van België en de ontsporende staatsfinanciën. Zo schreef journalist Rik Van Cauwelaert in de krant De Tijd van 11 oktober 2013: "Mark Eyskens zou later, in een cynische bui, zijn regering omschrijven als 'een pedagogische demonstratie van hoe het niet moest.' En dat hij daar cum laude in slaagde, bewijzen volgende cijfers. Tijdens zijn regeerperiode, minder dan een jaar, steeg het aantal werklozen met 100.000, liep het begrotingstekort op van 8,5 naar 12,6 procent en schoot de overheidsschuld naar een schrikwekkende 135 procent van het bbp".[5] Na de politiekEyskens bekleedde na zijn ambt als eerste minister verschillende bestuursmandaten. Zo was hij :
Ook in het bedrijfsleven bekleedde hij diverse bestuursmandaten. Hij was voorzitter van de raad van bestuur van UCB en bestuurder van de Bank Brussel Lambert en ING België (tevens lid van de internationale adviesraad), Gevaert, Gerling, Koninklijke Joh. Enschedé, Koninklijke Nagron, Atradius, Cobepa en Asturienne. Verder is Eyskens :
PersonaliaEyskens staat bekend als een vlotte, meertalige en humoristische causeur en tafelredenaar. Hij heeft een uitgebreid aantal boeken gepubliceerd, meestal essayistisch van inhoud. Hij is ook amateurschilder, werk dat hij zelf met humor bespreekt. Hij is getrouwd met jonkvrouw Anne Rutsaert (1939), licentiate in de politieke wetenschappen, dochter van (sinds 1971) ridder Joseph Rutsaert (1905-1998), eerste voorzitter van het Hof van Cassatie. Het echtpaar kreeg vijf kinderen. Na het overlijden van zijn vader werd Eyskens burggraaf. Eretekens
Boeken en publicaties
Trivia
Zie ookLiteratuur
Externe linksBronnen, noten en/of referenties
 ·  ·  |
.svg){kind=small}
