|
11 Batalion Strzelców (1939)
11 Batalion Strzelców (11 bs) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP nieistniejący podczas pokoju. HistoriaW garnizonie Brody stacjonował II batalion 43 pułku piechoty, mający status oddziału detaszowanego[1][2][3][4]. Mobilizacja11 batalion strzelców został zorganizowany w dniach 13–15 sierpnia 1939 r. w ramach mobilizacji alarmowej w grupie zielonej w czasie Z+32 w Brodach. Sformowanie 11 batalionu strzelców nastąpiło poprzez przemianowanie pokojowego II batalionu 43 pułku piechoty i następnie zmobilizowanie go do etatu wojennego według organizacji wojennej L.3002/mob.org.[5][6]. 29 sierpnia 1939, o 8.00 w Brodach odbyła się przysięga i zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, dotychczasowy II batalion 43 pułku piechoty został przekształcony w 11 batalion strzelców, natomiast w jego miejsce, w Dubnie, został sformowany nowy II batalion 43 pp[7]. Pod względem ewidencyjnym 11 batalion strzelców należał do Ośrodka Zapasowego Strzelców[7]. Po południu batalion został załadowany do transportu kolejowego i odjechał w kierunku granicy zachodniej. 31 sierpnia w południe dojechał do Łobodna. Po wyładowaniu 31 sierpnia został przydzielony do Wołyńskiej Brygady Kawalerii. Otrzymał zadanie osłony południowego skrzydła brygady ugrupowanej na pozycjach pod Mokrą. Z uwagi na późne przybycie, batalion nie zdążył rozwinąć się na głównej pozycji obronnej przed rozpoczęciem bitwy pod Mokrą[8]. 11 bs w kampanii wrześniowejDziałania bojoweDziałania osłonowe na lewym skrzydle Wołyńskiej Brygady Kawalerii1 września 1939 rano batalion obsadził stanowiska na wschód od linii kolejowej Śląsk–Gdynia w okolicach Kołaczkowic. Strona niemiecka ostrzeliwała polskie pozycje ogniem artylerii, a lotnictwo bombardowało okoliczne wsie i lasy. Dwukrotnie pozycje 11 bs były rozpoznawane przez pancerno-motorowe podjazdy niemieckie. Zostały one odrzucone przy użyciu armat przeciwpancernych. W trakcie boju pod Mokrą11 batalion osłaniał lewe skrzydło Wołyńskiej BK brygady, broniąc rejonu Łobodna[9]. Około 14.00 na przedpolu obrony 11 bs pojawiły się niemieckie czołgi i piechota, a jego stanowiska obronne były atakowane przez niemieckie bombowce nurkujące. Późnym popołudniem strzelcy 11 batalionu wycofali się, zgodnie z rozkazem dowódcy Wołyńskiej BK, w rejon Ostrowy, gdzie do świtu 2 września przygotowali nowe stanowiska obronne. Walki o lasy ŁobodnoO świcie 2 września stanowiska batalionu znalazły się pod ostrzałem niemieckiej artylerii. Po około 6 godzinach ostrzału artyleryjskiego, na pozycję obronną batalionu wyszło natarcie niemieckiej piechoty wspartej czołgami. Natarcie zostało odparte, a broń przeciwpancerna 11 bs unieruchomiła 7 czołgów niemieckich. Następnie 11 bs odparł jeszcze dwa natarcia na swoje pozycje. Po 18.00, pod silnym ostrzałem niemieckiej artylerii, batalion zgodnie z otrzymanym rozkazem wycofał się w kierunku Aleksandrowa. 3 września do świtu 11 bs okopał się prowizorycznie na nowej pozycji obronnej. Rano stanowiska batalionu zbombardowały bombowce nurkujące, a na przedpolu Niemcy prowadzili intensywne rozpoznanie. Po tym na stanowiska batalionu wychodziły natarcia niemieckiej piechoty i czołgów, z różnym natężeniem walki. 11 bs utrzymał swoje stanowiska do zmroku. W nocy 3/4 września batalion odmaszerował w kierunku Pabianic[10]. Bój o Wolę Krzysztoporską i JeżówPo całonocnym marszu, rano 4 września 11 bs dotarł w okolice Pabianic i przeszedł na całodniowy odpoczynek i odtworzenie zdolności bojowej. O północy 11 batalion strzelców zadysponowany przez dowódcę Grupy Operacyjnej „Piotrków” gen. bryg. Wiktora Thommée, podjął marsz do lasu Graby koło wsi Kacprów. Mając za zadanie osłonić styk Armii „Łódź” i 19 Dywizji Piechoty z północnego zgrupowania Armii „Prusy”. 11 bs stanął między Bełchatowem na wschód od stanowisk 2 pułku piechoty Legionów w rejonie Borowskich Gór, a szosą na Piotrków Trybunalski, gdzie powstała 20 kilometrowa luka. Niemiecka 1 Dywizja Pancerna opanowała Rozprzę, Jeżów i Kisiele. Po przybyciu w ten rejon ppłk Władysław Warchoł został podporządkowany dowódcy 2 pp Leg. od którego otrzymał zadanie bojowe wykonania natarcia na Wolę Krzysztoporską, Rozprzę i Jeżów. W tym celu zostały mu podporządkowane dwudziałowa 2 bateria 2 dywizjonu artylerii konnej i 2 kompania czołgów 2 batalionu czołgów lekkich. Przed natarciem ustalonym 5 września na godz. 10.30, na przedpolu lasu Graby ukazała się kolumna niemiecka z 11 czołgami, 2 ciągnikami holującymi działa i 10 samochodów ciężarowych z piechotą ze składu niemieckiej 1 DPanc. W ogniu czołgów 7 TP, armat 2 dak i broni maszynowej i ppanc. 11 bs rozbito niemiecką kolumnę, biorąc około 70 jeńców. Natarcie 11 bs wraz z czołgami i wspartych przez 2/2 dak pomimo silnego niemieckiego ostrzału pozwoliło zdobyć wieś Wolę Krzysztoporską. Dalsze natarcie batalionu zmierzające w kierunku Jeżowa zostało zatrzymane w ogniem wszelkiej artylerii i zaległo. Do Jeżowa dotarły same czołgi. Przeprowadzony niemiecki kontratak z lasu Wygoda zmusił batalion do cofnięcia się do lasu Graby na podstawy wyjściowe. 11 batalion strzelców poniósł ogromne straty osobowe od ognia artylerii i czołgów. Na skraju lasu batalion zajął stanowiska ogniowe i odparł następujące po sobie niemieckie natarcia. Będąc atakowany przez niemieckie bombowce nurkujące i ostrzeliwany przez artylerię i czołgi. O godz. 18.30 odjechała wspierająca batalion 2 kczl ze stratą 5 zniszczonych i 6 uszkodzonych maszyn. Po zmroku żołnierze 11 batalionu strzelców wycofali się grupami z lasu Graby w kierunku na Mąkocice i Pabianice, mając zadanie dołączenia do macierzystej brygady[11]. W boju batalion utracił od 50% do 70% stanu osobowego[12]. OdwrótCześć pozostałości batalionu przez Łódź i Łowicz po zakorkowanych drogach i atakowanymi przez niemieckie lotnictwo pomaszerowało do Warszawy. W Warszawie zebrani w Cytadeli pod dowództwem kpt. Franciszka Knapika, zostali wcieleni do batalionu piechoty „Sejm”. Batalion ten po sformowaniu skierowany został na Wolę i wziął udział w walkach w obronie Warszawy, aż do kapitulacji miasta. Druga grupa pozostałości batalionu pomaszerowała w rejon Otwocka i Garwolina, skąd przeszła na teren Lubelszczyzny i pod dowództwem ppłk. Władysława Warchoła odtwarzała 43 pułk piechoty. Ppłk Warchoł objął dowództwo odtworzonego 43 pp włączonego w skład XIII Brygady Piechoty podlegającej Kombinowanej Dywizji gen. bryg. Jerzego Wołkowickiego, Frontu Północnego[13]. Organizacja wojenna i obsada personalna 1 września 1939Organizacja wojenna i obsada personalna 1 września 1939[14][15]
Odznaczeni Virtuti MilitariZa udział w walkach w trakcie Kampanii wrześniowej odznaczonych orderem Virtuti Militari zostało jedenastu żołnierzy batalionu:
UwagiPrzypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||||||
