5 Brygada Kadrowa Strzelców

5 Brygada Kadrowa Strzelców (5 BKS) – kadrowa brygada piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

5 Brygada Kadrowa Strzelców została sformowana w miejscowości Moffat^[1], w Szkocji, na podstawie rozkazu Naczelnego Wodza z 23 sierpnia 1940. Ze względu na potrzebę jej użycia do służby przeciwdesantowej, tworzyła oficerski batalion piechoty.

Na podstawie rozkazu L.dz. 774/Szef.Sąd./Tjn./41 Naczelnego Wodza i Ministra Spraw Wojskowych z 30 września 1941 roku zostały zniesione sądy polowe przy 4, 5, 7 i 8 Brygadach Kadrowych Strzelców, a w ich miejsce został utworzony 2 Sąd Polowy przy Brygadzie Szkolnej^[2].

Z końcem 1941 brygada została rozformowana, a jej kadra wcielona do Brygady Szkolnej.

• Kwatera Główna 5 Brygady Kadrowej Strzelców
• 13 batalion kadrowy strzelców - ppłk dypl. Franciszek Pokorny
• 14 batalion kadrowy strzelców
• 15 batalion kadrowy strzelców
• 5 dywizjon kadrowy artylerii lekkiej
• 5 oddział kadrowy rozpoznawczy
• 5 kompania kadrowa łączności
• 5 kompania kadrowa saperów
• 5 pluton kadrowy żandarmerii
• 5 Sąd Polowy

• dowództwo
• pluton łączności
• oddział rozpoznawczy
• trzy kompanie strzelców a. trzy plutony strzelców
• drużyna ckm
• drużyna moździerzy (działon)
• pluton artylerii polowej
• pluton artylerii przeciwpancernej

• dowódca brygady:
  • gen. bryg. Rudolf Dreszer (X 1940–I 1941)
  • płk dypl. Kazimierz Dworak (od I 1941)
• zastępca dowódcy brygady – płk piech. Józef Giza (X– XI 1940)
• szef żandarmerii – mjr żand. Rudolf Klemens (6 IV–14 XI 1941)

• Akta jawne II 1940 - XII 1942. [w:] Kancelaria Przyboczna Naczelnego Wodza, sygn. A.XII.1/2 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.
• Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
• Zbigniew Wawer: Organizacja polskich wojsk lądowych w Wielkiej Brytanii 1940–1945. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-08218-9.