Bodziszek łąkowy (Geranium pratense L.) – gatunekrośliny wieloletniej należący do rodziny bodziszkowatych. Rodzimym obszarem jego występowania jest Europa i Azja, ale rozprzestrzeniony jest też poza obszarem swojego naturalnego występowania i uprawiany jest w wielu krajach świata[4]. W Polsce roślina średnio pospolita na całym niżu, częściej występuje na południu[5].
Nerkowate, dłoniasto-dzielne, pocięte niemal do samej nasady. Składają się z 7 wąskich odcinków Liście odziomkowe długoogonkowe, w środkowej części łodygi krótkoogonkowe, u góry siedzące. Wszystkie liście gruczołowato owłosione[6].
Wyrastają po dwa na szczycie łodygi i jej odgałęzień. Mają średnicę do 3 cm, ich kielich składa się z 5 trwałych ostro zakończonych działek. Korona składa się z 5 dużych jajowatych fioletowej lub niebieskiej barwy płatków, które są orzęsione u nasady. W środku kwiatu pojedynczy słupek z pięciodzielnym znamieniem i wydłużoną szyjką oraz 10 pręcików w dwu okółkach. Nitki pręcików mają nasady trójkątne i rozszerzone. Miodniki znajdują się u nasady pręcików zewnętrznego okółka[6][7].
Rozpadająca się, 5-dzielna rozłupnia zakończona dzióbkiem. Rozłupki gruczołowato owłosione, posiadające skręcającą się łukowato lub ślimakowato ość[8].
Biologia i ekologia
Rozwój
Bylina, hemikryptofit[5]. Kwitnie od czerwca do września. Kwiaty przedprątne, zapylane przez owady[9]. Roślina samosiewna. Kwiaty bodziszka wykonują swoiste ruchy; w pączku są pochylone w dół, podczas kwitnienia ich szypułka się wyprostowuje, po zapyleniu skręca w dół, a w czasie dojrzewania nasion znów wyprostowuje się, wyrzucając nasiona[6].
W medycynie ludowej roślina była uznawana za leczniczą. Jej ziele zawiera m.in. gorycz, kwas elagowy, kwas galusowy, garbniki. Stosowano ją jako środek ściągający[8].
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
↑ abLucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8. Brak numerów stron w książce
↑ abcdD. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960. Brak numerów stron w książce
↑Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. Brak numerów stron w książce
↑ abcZbigniew Nawara: Rośliny łąkowe. Warszawa: Oficyna Wyd. MULTICO, 2006. ISBN 978-83-7073-397-1. Brak numerów stron w książce
↑Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973. Brak numerów stron w książce
↑Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce
