Cmentarz wojenny nr 130 – Grybów
Cmentarz wojenny nr 130 w Grybowie – austriacki cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej w Grybowie w województwie małopolskim w powiecie nowosądeckim. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W III okręgu Gorlice cmentarzy tych jest 54[2]. Opis cmentarzaZaprojektowany przez niemieckiego architekta Hansa Mayra składa się z dwóch kwater[2]:
Kwatera na cmentarzu parafialnym w Grybowie posiada ogrodzenie dwóch rodzajów: dwa boki to solidny mur z kamieni, dwa pozostałe to murowane z kamienia słupki połączone wysoką podmurówką i grubymi, metalowymi rurami. Bramka w postaci dwóch murowanych z kamienia słupków zwieńczonych kulami. Centralny pomnik to betonowa tablica inskrypcyjna zwieńczona betonowym krzyżem. Przed nim znajduje się niewielki wybrukowany plac, wokół krzyża dęby zasadzone w czasie budowy cmentarza[3]. Na tablicy jest napis w języku polskim i niemieckim[4]: CMENTARZ I WOJNY NR 130 A W dolnym rogu cmentarza, obok bramki wejściowej znajdują się 3 mogiły obramowane betonową podmurówką, z trzema żeliwnymi krzyżami i tabliczkami imiennymi. Pozostałe mogiły ułożone są rzędami. Posiadają nagrobki w postaci podobnych metalowych krzyży na betonowym cokole, lub betonowych stel. Są dwa rodzaje tych stel: wysokie z żeliwną tablicą z nazwiskami żołnierzy, lub niskie z blaszanymi tabliczkami. Los cmentarzaPo II wojnie światowej nie dbano o cmentarze z I wojny i ulegały one naturalnemu niszczeniu, zdarzały się również akty wandalizmu[2]. Cmentarz nr 130 w Grybowie został odremontowany. Różni się jednak od wyglądu pierwotnego. Zarys mogił stał się już nieczytelny, a na wewnętrznej stronie jednego ze słupków bramy wejściowej jest niewielka tabliczka pamiątkowa, wmurowana przez rodzinę żołnierza poległego w bitwie nad rzeką Piawą we Włoszech. Po remoncie cmentarz jest w bardzo dobrym stanie. Wykonano nowe tabliczki blaszane, jednak ich montaż jest niezbyt solidny i kilka z nich odpadło[3]. Podana na zamontowanej pod krzyżem tablicy liczba żołnierzy różni się od liczby podawanej w innych źródłach. Przypisy
|