Feliks Stolle
Feliks Czesław Stolle (ur. 27 lipca 1888 w Dziatkowie[1], zm. po 28 września 1939) – polski przemysłowiec, porucznik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. ŻyciorysUrodził się 27 lipca 1888 we wsi Dziatkowo (Dziadkowo), w ówczesnej guberni orłowskiej, w rodzinie Juliusza i Józefy z Libichów[2][3][1][4][5]. Ojciec Feliksa prowadził malarnię w tamtejszej hucie szkła S.A. Malcowa, a w 1891 w powiecie lidzkim założył firmę Huty Szklane J. Stolle Niemen S.A.[6] Feliks miał dwóch braci: Bronisława i Edwarda (ur. 2 września 1890)[a]. Feliks w latach 1898–1906 uczęszczał do szkoły realnej w Wilnie, gdzie przez trzy lata działał w Stowarzyszeniach Samokształcenia i Bratniej Pomocy Młodzieży Polskiej[12]. Następnie wyjechał do Cöthen w Niemeczech, gdzie studiował szklarstwo na tamtejszej Politechnice (niem. Friedrichs-Polytechnikum)[13]. Ze względów rodzinnych, po ukończeniu czterech semestrów, przerwał studia i wrócił do domu[6]. Od 25 grudnia 1909 do 31 maja 1911 w Irkucku odbył obowiązkową służbę wojskową w armii rosyjskiej na prawach wolontariusza (ros. Вольноопределяющийся)[14]. Po zakończeniu służby pomagał ojcu w prowadzeniu przedsiębiorstwa[6]. 1 sierpnia 1914 jako chorąży został zmobilizowany i przydzielony do 127 Tyłowego Punktu Ewakuacyjnego[15][16] . Później wykazany jako podporucznik Głównego Zarządu Sanitarnego na Froncie Północno-Zachodnim[16] . 25 marca 1916 został wysłany do 20 Pułku Strzelców na froncie[6]. Od 15 sierpnia 1917 pełnił służbę w 2 Pułku Strzelców Polskich[14]. Po demobilizacji I Korpusu Polskiego w Rosji (21 maja 1918) wrócił do domu[6]. 6 sierpnia 1920 wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego[17]. Został przydzielony do 2. szwadronu 201 Pułku Szwoleżerów na stanowisko dowódcy plutonu i w jego szeregach walczył na wojnie z bolszewikami. Wyróżnił się męstwem i brawurą w czasie zagonu na Korosteń. 10 października w drodze powrotnej z Korostenia nad Słucz ze swym plutonem pierwszy przekroczył bagnistą rzekę Biłkę pod silnym ogniem wroga i zdobył chutor Suszki, czym przyczynił się do ułatwienia 9 Brygadzie Jazdy przeprawy przez rzekę, co z kolei przesądziło o wygranej w bitwie pod Białką. Później, tego samego dnia, na czele plutonu szarżował na wieś Białka, nie zważając na wielokrotnie większe siły nieprzyjaciela i silny ogień karabinów maszynowych czym przyczynił się do wypędzenia i rozbicia wroga[18][19]. Za opisane wyżej czyny dowódca 2. szwadronu rotmistrz Julian Dreszer sporządził wniosek o odznaczenie podporucznika Stolle Orderem Virtuti Militari[20]. 31 stycznia 1921 został zwolniony z czynnej służby wojskowej[21] . 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 883. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[22]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 77 Pułku Piechoty w Lidzie[23]. Później, w tym samym stopniu i starszeństwie, został przeniesiony do korpusu oficerów rezerwy kawalerii i przydzielony w rezerwie do 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich w Wilnie[24]. W 1934, jako oficer rezerwy kawalerii pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lida. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III. Był wówczas „reklamowany na 12 miesięcy”[25]. Po zwolnieniu z wojska wrócił do pracy w rodzinnej spółce na stanowisku dyrektora technicznego[26][27]. Obowiązki zawodowe łączył ze społeczną funkcją prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w Hutach „Niemen”[14]. 28 września 1939 w Brzozówce został zatrzymany i osadzony w więzieniu w Lidzie, a później przeniesiony do więzienia w Baranowiczach[28][29]. Maciej Wyrwa umieścił biogram Feliksa Stolle wśród innych osób, które były przetrzymywane do wiosny 1940 w więzieniach na terenie północno-wschodnich województw Polski, anektowanych po 17 września przez ZSRS, m.in. w Brześciu, Pińsku, Baranowiczach, Wilnie i których dalszy los nie jest ustalony. Osoby te mogły zostać przewiezione do więzienia w Mińsku i zamordowane na mocy decyzji z 5 marca 1940[30]. Feliks Stolle w 1913 ożenił się ze Stanisławą (1891–1979), córką Wilhelma Krajewskiego, z którą miał pięcioro dzieci: Prymę Feliksę (ur. 29 czerwca 1914) po mężu Szwykowską, Stanisława Józefa (ur. 16 lutego 1916), Leszka Piotra (ur. 31 stycznia 1927)[31] i dwoje innych[32]. Ordery i odznaczenia
25 czerwca 1938 na posiedzeniu Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucono wniosek o nadanie mu tego odznaczenia[1]. Zobacz teżUwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|