Flores (wyspa w Indonezji)

Flores
	; Widok na miasto Bajawa
Kontynent	Azja
Państwo	Indonezja
Akwen	Ocean Indyjski
Archipelag	Małe Wyspy Sundajskie
Powierzchnia	14 273 km²
Populacja (2010); • liczba ludności; • gęstość	; 1 831 000; 135 os./km²
	Położenie na mapie Indonezji Flores
	8°40′29″S 121°23′04″E/-8,674722 121,384444
	Multimedia w Wikimedia Commons

Flores (z port. „kwiaty”) – indonezyjska wyspa wchodząca w skład Małych Wysp Sundajskich. Druga co do wielkości wyspa tego archipelagu^[1]. Na południowy wschód od wyspy położona jest wyspa Timor, na południowy zachód – wyspa Sumba, a na północ – Celebes.

Powierzchnia: 14 273 km²^[1]
Liczba mieszkańców: 1 831 000 (2010)
Główne miasta: Ruteng, Ende, Maumere^[2]
Podział administracyjny (dystrykty): Manggarai, Ngada, Ende, Sikka i Flores Timur

Administracyjnie wchodzi w skład prowincji Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie^[1].

Warunki naturalne

Wyspa jest górzysta (najwyższy szczyt Mandasawu 2370 m n.p.m.)^[1], rozciąga się w kierunku równoleżnikowym^[2]. Na wyspie znajdują się liczne czynne i nieczynne wulkany, a region jest aktywny tektonicznie. Znaną atrakcją przyrodniczą i turystyczną jest wygasły wulkan Keli Mutu z trzema kolorowymi jeziorami. Wulkan uważany jest przez ludność tubylczą za świętą górę, wierzą oni, że jest to miejsce przebywania duchów^[1]. Jeziora co pewien czas zmieniają swoje kolory^[1].

Na Flores znajdują się dwa parki narodowe: Park Narodowy Kelimutu i Park Narodowy Komodo oraz liczne rezerwaty przyrody.

Nazwa „Flores” wzięła się od portugalskiej nazwy przylądka Kopondai (Cabo de Flores) we wschodniej części wyspy, nazwanego tak z powodu porastających ten obszar krzewów (Poinciana regia)^[3].

Flora

Klimat tropikalny. Występują sawanny i lasy monsunowe^[1].

Fauna

Na Flores oraz położonych w pobliżu wyspach (m.in. Komodo) żyją w stanie dzikim wielkie gady, warany z Komodo (Varanus komodoensis), ze względu na wygląd i mięsożerność zwane „smokami”.

Gospodarka

Uprawa ryżu, kukurydzy, palmy kokosowej, trzciny cukrowej, kawy, manioku^[1]

Hodowla bydła
Turystyka

Demografia

Wyspa zamieszkiwana jest przez ludność o mieszanym pochodzeniu papuasko-austronezyjskim^[4]. Używane na wyspie języki (takie jak sika, ende, ngadha czy rongga), choć klasyfikowane w ramach rodziny austronezyjskiej, wykazują cechy substratu papuaskiego^[5]^[6].

Współcześnie wśród ludności Flores przeważa katolicyzm, co odróżnia wyspę od wielu innych zakątków Indonezji (gdzie dominuje islam lub protestantyzm)^[7]^[8]. Największą grupą etniczną są Mangarajowie^[7], a język manggarai – w dialekcie z miasta Ruteng – bywa stosowany do kontaktów międzyetnicznych (podobnie jak indonezyjski)^[9].

Na wybrzeżu obecna jest ludność napływowa, która przybyła z innych wysp Indonezji^[2].

Homo floresiensis

Homo floresiensis to opisany w 2004 roku gatunek człowieka, występujący na wyspie jeszcze około 18 tys. lat temu.

Zobacz też

władcy Flores
Morze Flores – morze oblewające wybrzeża wyspy Flores
języki centralnego Flores
ludy ambońsko-timorskie

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Flores. [w:] Encyclopaedia Beliana [on-line]. [dostęp 2023-03-31]. (słow.).
↑ ^a ^b ^c Flores, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-31] .
↑ NaonoriN. Nagaya NaonoriN., The Lamaholot Language of Eastern Indonesia, Rice University, 2012, s. 3, OCLC 1031100272 [dostęp 2023-04-10] (ang.).
↑ Planning the Project, [w:] MikeM. Morwood MikeM., Penny vanP. Oosterzee Penny vanP., A New Human: The Startling Discovery and Strange Story of the “Hobbits” of Flores, Indonesia, Updated Paperback Edition, Abingdon–New York: Routledge, 2016, DOI: 10.4324/9781315435657, ISBN 978-1-315-43563-3, ISBN 978-1-315-43565-7, OCLC 966310263 [dostęp 2023-06-01], Cytat: Many of the Manggarai, Ngadha and Nagakeo still resemble their Papuan ancestors rather than later Asian colonizers [...] (ang.).
↑ AntoinetteA. Schapper AntoinetteA., MarianM. Klamer MarianM., Numeral systems in the Alor-Pantar languages, [w:] MarianM. Klamer (red.), The Alor-Pantar languages: History and typology, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 3), s. 277–329, DOI: 10.5281/zenodo.569393, ISBN 978-3-944675-94-7, OCLC 1030820272 [dostęp 2021-10-22] (ang.), patrz s. 307.
↑ DavidD. Gil DavidD., The Mekong-Mamberamo linguistic area, [w:] N.J.N.J. Enfield, BernardB. Comrie (red.), Languages of Mainland Southeast Asia: The State of the Art, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2015 (Pacific Linguistics 649), s. 266–355, DOI: 10.1515/9781501501685, ISBN 978-1-5015-0168-5, OCLC 909907686 [dostęp 2022-08-31] (ang.), patrz s. 334.
↑ ^a ^b Manggarai, [w:] Timothy L.T.L. Gall Timothy L.T.L., JeneenJ. Hobby JeneenJ. (red.), Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life, wyd. 2, t. 4, Farmington Hills, MI: Gale, 2009, s. 606–610, ISBN 978-1-4144-4892-3, OCLC 388481759 [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-13] (ang.).
↑ JohnJ. Prior JohnJ. i inni, Old and new Christianity in the southeastern islands, [w:] Jan SiharJ.S. Aritonang, Karel AdriaanK.A. Steenbrink (red.), A History of Christianity in Indonesia, Leiden: Brill, 2008 (Studies in Christian Mission 35), s. 229–344, DOI: 10.1163/ej.9789004170261.i-1004.54, ISBN 978-90-04-17026-1, OCLC 567642904, JSTOR: 10.1163/j.ctv4cbgb1.12 (ang.).
↑ I WayanI.W. Arka I WayanI.W., Challenges and prospect of maintaining Rongga: an ethnographic report [online], Proceedings of the 2004 Conference of the Australian Linguistic Society, s. 4 [dostęp 2021-12-03] (ang.).

[beliana-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Flores. [w:] Encyclopaedia Beliana [on-line]. [dostęp 2023-03-31]. (słow.).

[pwn-2] Flores, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-31] .

[lamaholot-3] NaonoriN. Nagaya NaonoriN., The Lamaholot Language of Eastern Indonesia, Rice University, 2012, s. 3, OCLC 1031100272 [dostęp 2023-04-10] (ang.).

[Hobbits-4] Planning the Project, [w:] MikeM. Morwood MikeM., Penny vanP. Oosterzee Penny vanP., A New Human: The Startling Discovery and Strange Story of the “Hobbits” of Flores, Indonesia, Updated Paperback Edition, Abingdon–New York: Routledge, 2016, DOI: 10.4324/9781315435657, ISBN 978-1-315-43563-3, ISBN 978-1-315-43565-7, OCLC 966310263 [dostęp 2023-06-01], Cytat: Many of the Manggarai, Ngadha and Nagakeo still resemble their Papuan ancestors rather than later Asian colonizers [...] (ang.).

[AlorPantar-5] AntoinetteA. Schapper AntoinetteA., MarianM. Klamer MarianM., Numeral systems in the Alor-Pantar languages, [w:] MarianM. Klamer (red.), The Alor-Pantar languages: History and typology, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 3), s. 277–329, DOI: 10.5281/zenodo.569393, ISBN 978-3-944675-94-7, OCLC 1030820272 [dostęp 2021-10-22] (ang.), patrz s. 307.

[Mekong-Mambeamo-6] DavidD. Gil DavidD., The Mekong-Mamberamo linguistic area, [w:] N.J.N.J. Enfield, BernardB. Comrie (red.), Languages of Mainland Southeast Asia: The State of the Art, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2015 (Pacific Linguistics 649), s. 266–355, DOI: 10.1515/9781501501685, ISBN 978-1-5015-0168-5, OCLC 909907686 [dostęp 2022-08-31] (ang.), patrz s. 334.

[encyclopedia.com-7] Manggarai, [w:] Timothy L.T.L. Gall Timothy L.T.L., JeneenJ. Hobby JeneenJ. (red.), Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life, wyd. 2, t. 4, Farmington Hills, MI: Gale, 2009, s. 606–610, ISBN 978-1-4144-4892-3, OCLC 388481759 [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-13] (ang.).

[history2008-8] JohnJ. Prior JohnJ. i inni, Old and new Christianity in the southeastern islands, [w:] Jan SiharJ.S. Aritonang, Karel AdriaanK.A. Steenbrink (red.), A History of Christianity in Indonesia, Leiden: Brill, 2008 (Studies in Christian Mission 35), s. 229–344, DOI: 10.1163/ej.9789004170261.i-1004.54, ISBN 978-90-04-17026-1, OCLC 567642904, JSTOR: 10.1163/j.ctv4cbgb1.12 (ang.).

[IWayanArka-9] I WayanI.W. Arka I WayanI.W., Challenges and prospect of maintaining Rongga: an ethnographic report [online], Proceedings of the 2004 Conference of the Australian Linguistic Society, s. 4 [dostęp 2021-12-03] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]