|
Galaretek kolczasty
   Galaretek kolczasty (Pseudohydnum gelatinosum (Scop.) P. Karst.) – gatunek grzybów z rzędu uszakowców (Auriculariales)[1]. Systematyka i nazewnictwoPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Auriculariales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1]. Po raz pierwszy takson ten opisał w 1772 r. Giovanni Antonio Scopoli, nadając mu nazwę Hydnum gelatinosum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1868 r. Petter Adolf Karsten, przenosząc go do rodzaju Pseudohydnum[1]. Synonimów naukowych ma ponad 20. Niektóre z nich[2]:
Polską nazwę nadali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako kolczak galaretowaty, galaretówka kolczasta, szczękacz galaretowaty[3]. MorfologiaTremelloidalny, zawierający w sobie bardzo dużo wody. Po wysuszeniu pozostaje z niego tylko cienki płatek[4]. Składa się na niego łopatkowaty (językowaty, półeczkowaty) kapelusz i ekscentrycznie osadzony krótki trzon. Może też być przyrośnięty bokiem do drewna (bez trzonu). Barwa biaława z sinym odcieniem. Górna powierzchnia ziarnista lub brodawkowata. Szerokość owocnika górą wynosi 1–8 cm[5]. Oprócz okazów białych występują okazy o szarym lub różowo-brązowym ubarwieniu górnej strony kapelusza[6]. Kolczasty, barwy owocnika. Kolce dość gęste, długości do 3 mm[5]. Białawy z bladoniebieskawym odcieniem[7], o konsystencji galarety, wodnisty, lekko przezroczysty (szklisty), bez smaku i zapachu[6]. Bezbarwny do białego. Zarodniki prawie kuliste, gładkie, o rozmiarach 3,5-6,5 × 5–8,5 μm[5].
Występowanie i siedliskoPoza Antarktydą i Afryką notowany na wszystkich kontynentach, a także na wielu wyspach[9]. W Polsce jest pospolity[3]. Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Rośnie w lasach mieszanych i iglastych. Występuje grupami po kilka okazów rosnących dachówkowato przez cały rok. Najczęściej w lecie i na jesieni, zwykle na martwym drewnie świerkowym i sosnowym. W Polsce pojawia się od lata do jesieni, czasami można go spotkać również wiosną i zimą[5]. ZnaczenieGrzyb jadalny, po sparzeniu (lub nawet na surowo) nadaje się do sałatki. Ma jednak mdły i niewyrazisty smak. Ze względów sanitarnych odradza się jego spożywania w stanie surowym[4], istnieje bowiem niebezpieczeństwo zarażenia się jajami bąblowca wielojamowego – tasiemca pasożytującego w ciele lisów, dla którego człowiek jest żywicielem pośrednim[10]. W Polsce grzyb na ogół niezbierany[4]. Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||
