Kazimierz Górski
Kazimierz Klaudiusz Górski (ur. 2 marca 1921 we Lwowie, zm. 23 maja 2006 w Warszawie) – polski piłkarz grający na pozycji napastnika, reprezentant kraju, trener i działacz piłkarski. Jako piłkarz dysponował świetnym dryblingiem. Ze względu na drobną sylwetkę i wdzięczne ruchy uzyskał przydomek „Sarenka”. Jego styl gry porównywano do stylu gry napastnika Ruchu Chorzów i reprezentacji Polski – Ernesta Wilimowskiego, którego Górski uważał za swój wzór do naśladowania w tamtych czasach[1]. W latach 1966 i 1970–1976 był selekcjonerem reprezentacji Polski, którą doprowadził do triumfu na igrzyskach olimpijskich w 1972 w Monachium oraz finału igrzysk olimpijskich w 1976 w Montrealu, a także zajęcia 3. miejsca na mistrzostwach świata 1974 w Niemczech Zachodnich. Następnie prowadził kluby w Grecji, m.in. Panathinaikos AO i Olympiakos SFP – z obydwoma wywalczył mistrzostwo kraju. Od 1986 zasiadał we władzach PZPN, w latach 1991–1995 był jego prezesem. Ze względu na duże osiągnięcia z reprezentacją Polski nazywany jest „trenerem tysiąclecia”[2]. W plebiscycie Piłki Nożnej został uznany najlepszym polskim trenerem XX wieku[3]. Uhonorowany najwyższym odznaczeniem przyznawanym przez UEFA – Rubinowym Orderem Zasługi (Order of Merit in Ruby). ŻyciorysUrodził się i wychował we lwowskiej dzielnicy Bogdanówka w rodzinie robotniczej na ulicy Gródeckiej 83[4]. Jego ojciec, Maksymilian, pracował w warsztatach kolejowych, angażował się w działalność sportową i polityczną, był obrońcą Lwowa w 1918, członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej i piłsudczykiem, natomiast matka, Zofia z domu Petryst[5], zajmowała się domem. Był najstarszym z siedmiorga rodzeństwa, miał dwóch braci: Jana (ur. 1928), Bolesława (ur. 1930) i cztery siostry: Jadwigę (ur. 1924), Helenę (ur. 1925), Annę (ur. 1926) i Łucję (ur. 1933)[6]. Przed wojną ukończył technikum mechaniczne. Po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną pracował jako mechanik w spółdzielni pracy. W czasie okupacji niemieckiej pracował w warsztatach kolejowych. Po ponownym zajęciu przez Rosjan zgłosił się na ochotnika do wojska polskiego, zaś rodzina wyjechała do Szczecina. W 1944 służył w 8 Zapasowym Pułku Piechoty stacjonującym w Majdanku, a następnie w 1 Zapasowym Pułku Piechoty, z którym dotarł do Warszawy. W 1946 zakończył służbę wojskową i podjął pracę w izbie skarbowej. Pracował tam przez kilka miesięcy[7]. Od 1951 zatrudniony był na etacie w Legii Warszawa[8]. W styczniu 1948 wziął ślub cywilny z warszawianką Marią Stefańczak (ur. 5 października 1919, zm. 22 kwietnia 2005), a w 1962 para wzięła ślub kościelny[9]. Mieli dwójkę dzieci: syna Dariusza (ur. 1953, fotoreporter, związany m.in. z tygodnikiem „Piłka Nożna“) oraz córkę Urszulę (ur. 1956, trenerka łyżwiarstwa figurowego, zamieszkała w Grecji). Kariera piłkarskaKarierę piłkarską rozpoczął w 1935 w RKS Lwów[4], w którym zadebiutował w seniorskich rozgrywkach w 1937 (w meczu z Junakiem Drohobycz) i występował do 1939. Następnie reprezentował barwy Spartaka Lwów (1939–1941), Dynama Lwów (1944). W 1945 został zawodnikiem Legii, w barwach której rywalizował w sezonie 1946/1947 w eliminacjach międzyokręgowych i krajowych o wejście do I ligi. W drugiej fazie eliminacji rozegrał osiem spotkań i zdobył dziewięć goli. W 1946 w meczu z reprezentacją MO odniósł ciężką kontuzję, po której długo dochodził do zdrowia[10]. 14 marca 1948 zadebiutował w ekstraklasie w wygranym 3:1 meczu u siebie z Polonią Bytom, a 11 kwietnia 1948 w wygranym 2:1 meczu u siebie z Wartą Poznań strzelił swoją pierwszą bramkę. Ostatni mecz ligowy rozegrał 9 sierpnia 1953 w zremisowanym 1:1 meczu wyjazdowym z Lechem Poznań, w którym w 65. minucie zmienił Andrzeja Cehelika[11]. Łącznie rozegrał 81 meczów ligowych, w których strzelił 34 gole. Kariera reprezentacyjnaW reprezentacji Polski rozegrał jeden mecz, 26 czerwca 1948 w Kopenhadze. Polski zespół pod wodzą selekcjonera Zygmunta Alfusa rozegrał mecz towarzyski z reprezentacją Danii, który zakończył się porażką Biało-Czerwonych 0:8, a Górski w 34. minucie został zmieniony przez Józefa Kohuta[12]. Mecze w reprezentacji
Kariera trenerskaGórski ukończył kurs trenerski w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Krakowie w 1952, a później studia w Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu w 1980. Jeszcze jako aktywny zawodnik prowadził rezerwy Legii. W latach 1952–1953 był instruktorem na wakacyjnych centralnych obozach juniorów. W 1953 został asystentem pierwszego trenera Legii, Wacława Kuchara. W 1954 został samodzielnym trenerem Marymontu Warszawa. Następnie w latach 1955–1959 trenował reprezentację Polski U-19. W latach 1959 oraz 1960–1962 kierował Legią, z którą zdobył wicemistrzostwo Polski (1960) oraz zajął 3. miejsce w ekstraklasie (1961). W latach 1961–1962 był trenerskim konsultantem w Stali Kraśnik[13][14]. Potem był trenerem Lublinianki (1963–1964), Gwardii Warszawa (1964–1966), reprezentacji młodzieżowej do lat 23 (1966–1970) oraz w 1973 ŁKS Łódź. W latach 1957–1970 wielokrotnie współpracował z selekcjonerami reprezentacji A. W 1970 został konsultantem w Motorze Lublin[15]. Trener reprezentacjiKazimierz Górski w 1966 wraz z Klemensem Nowakiem i Antonim Brzeżańczykiem współprowadził jako trener reprezentację Polski w trzech meczach: towarzyskim z NRD (0:2) oraz Luksemburgiem (4:0) i Francją (1:2) w ramach eliminacji mistrzostw Europy 1968. W grudniu 1970 został samodzielnym trenerem, zastępując na stanowisku Ryszarda Koncewicza. Decyzja o powierzeniu prowadzenia reprezentacji Polski Górskiemu była dla wielu zaskoczeniem[16]. Jako trener kadry zadebiutował 5 maja 1971 w Lozannie w wygranym 4:2 meczu towarzyskim ze Szwajcarią. Reprezentacja pod wodzą Górskiego osiągnęła największe sukcesy w swojej historii: triumf w turnieju olimpijskim 1972 w Monachium po zwycięstwie w finale 2:1 z Węgrami oraz 3. miejsce na mistrzostwach świata w 1974 w Niemczech po zwycięstwie w decydującym meczu 1:0 z Brazylią. Drużyna Górskiego dwukrotnie rywalizowała również w eliminacjach do ME (1972, 1976), nie udało jej się jednak awansować do turnieju finałowego. W 1976 Polska sięgnęła po srebrny medal na turnieju olimpijskim 1976 w Montrealu, co uznano w kraju za porażkę, a Górski po igrzyskach podał się do dymisji. Łącznie w latach 1966–1976 prowadził reprezentację Polski w 72 oficjalnych meczach (41 zwycięstw, 14 remisów, 17 porażek[17], bramki 138–66). Kariera w GrecjiPo zakończeniu pracy z reprezentacją wyjechał do Grecji trenować kluby tamtejszej ligi: Panathinaikos AO (1976–1978: mistrzostwo Grecji 1977, Puchar Grecji 1977, Puchar Bałkanów 1977), AGS Kastoria (1978–1980: Puchar Grecji 1980), Olympiakos SFP (1980–1981: mistrzostwo Grecji 1980 i 1981, Puchar Grecji 1981). W 1981 wrócił do Polski, by w latach 1981–1982 trenować po raz trzeci Legię Warszawa, po czym znów wyjechał do Grecji trenować Olympiakos (mistrzostwo 1983) oraz Ethnikos Pireus (1983–1985). W sezonie 1985/1986 był ponownie zatrudniony w Panathinaikosie (wg różnych źródeł jako pierwszy szkoleniowiec, asystent, dyrektor techniczny bądź doradca prezesa; zespół zdobył wtedy mistrzostwo i puchar). Działacz PZPNPo zakończeniu kariery trenerskiej wrócił do Polski; od 1986 zasiadał we władzach PZPN. W latach 1987–1991 był wiceprezesem, a w latach 1991–1995 prezesem federacji. Od 1976 był członkiem honorowym, a od 3 lipca 1995 honorowym prezesem PZPN. Epizody polityczneW okresie PRL był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[18]. W 1991 bezskutecznie ubiegał się o mandat senatora w wyborach parlamentarnych w 1991 z ramienia Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego[19]. Również bez skutku kandydował w wyborach parlamentarnych w 1993 do Sejmu z listy Samoobrony RP jako członek Polskiej Partii Przyjaciół Piwa. TelewizjaW programie Za chwilę dalszy ciąg programu przedstawiał cykl „Księga przysłów polskich”[20]. W 2006 komentował spotkania piłkarskie[21]. Śmierć i pogrzebZmarł 23 maja 2006 po długiej i ciężkiej chorobie nowotworowej w wieku 85 lat[22]. 2 czerwca 2006 spoczął w Alei Zasłużonych na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (A29-tuje-8)[23]. W pogrzebie Górskiego uczestniczyli m.in. prezydent Polski Lech Kaczyński, premier Polski Kazimierz Marcinkiewicz, prezydent FIFA Joseph Blatter. Mszę pogrzebową odprawił prymas Polski kard. Józef Glemp[24]. Charakterystycznym elementem nagrobka jest wykonana z brązu piłka z nazwami najważniejszych dla niego miejsc (Lwów, Warszawa, Wembley, Monachium, Ateny)[25]. Jego pamięć uczczono oficjalną minutą ciszy przed rozpoczęciem mistrzostw świata w 2006 w Niemczech. Sukcesy szkolenioweLegia Warszawa
Reprezentacja Polski
Panathinaikos AO
AGS Kastoria
Olympiakos SFP
Indywidualne
Odznaczenia i wyróżnienia
Upamiętnienie
Zobacz teżUwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (osoba): |