|
Kolonowskie
Kolonowskie (dodatkowa nazwa w j. niem. Colonnowska, w latach 1936–1945 Grafenweiler[2], śl. Kolōnowska) – miasto na Górnym Śląsku, w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, położone nad Małą Panwią, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kolonowskie. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do dawnego woj. opolskiego. Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 3207 mieszkańców[1]. Położenie Pod względem fizycznogeograficznym, miasto Kolonowskie położone jest w pasie Nizin Środkowopolskich. Położone jest w makroregionie Niziny Śląskiej oraz w mezoregionie Równiny Opolskiej[3][4]. Przez miejscowość przepływa rzeka Mała Panew oraz jej dopływ Bziniczka uchodząca do Małej Panwi w Kolonowskiem[5]. NazwaW okresie hitlerowskiego reżimu w latach 1936–1945, miejscowość nosiła nazwę Grafenweiler[6]. OpisNa terenie Kolonowskiego działają m.in.: ośrodek zdrowia, placówki handlowe i zakłady rzemieślnicze, biblioteka publiczna, przedszkole, szkoła podstawowa i gimnazjum, Miejsko-Gminne Centrum Kulturalno-Sportowe wraz z boiskiem, kręgielnia, klub piłkarski KS Unia Kolonowskie, jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, koło Mniejszości Niemieckiej, orkiestra dęta, koło Polskiego Związku Wędkarskiego, koła łowieckie „Leśnik” i „Daniel”, oddział Polskiego Związku Hodowców Gołębi Pocztowych, Rodzina Kolpinga, Caritas parafialny i koło przyjaciół Hochdahl–Cergy–Kolonowskie. HistoriaW roku 1780 właściciel ziem hrabia Filip Colonna zlecił wybudowanie huty wraz z wielkim piecem nad rzeką Brzinitzka (Bziniczka), będącej prawym dopływem rzeki Malapane (Mała Panew). Datę tę uważa się za początek istnienia Kolonowskiego[7]. Powstała osada była jedną z wielu wzdłuż biegu Małej Panwi. Innymi założonymi przez Colonnę były m.in. Haraszowskie, Spórok, Fosowskie i Świerkle[8]. Wokół huty powstała mała osada robotnicza, która w roku 1797 przyjęła nazwę Colonnowska, od nazwiska swojego założyciela. Wybudowany kanał hutniczy łączył huty w Zawadzki (Zawadzkie), Colonnowska (Kolonowskie) i Vossowska (Fosowskie). Rzeka służyła natomiast do transportu towarów do Deschowitz (Zdzieszowice), gdzie przeładowywano towar i transportowano dalej Odrą. W roku 1805 powstał drugi wielki piec. W 1854 roku otwarto linię kolejową z Opola do Tarnowskich Gór[9]. Po śmierci hrabiego majątek po nim odziedziczył Andreas Maria Graf von Renard, który przyczynił się do dalszej rozbudowy zakładów. Mimo wielkich starań zakłady w Colonnowska coraz bardziej traciły na znaczeniu. W 1921 roku zamknięto hutę, a w 1926 odlewnię[9]. Budynki huty wyburzono, pozostał jedynie budynek dawnego jej biura, istniejący do dziś[10]. W 1880 roku ruszyła nasycalnia drewna, obecnie: Kopgard Sp. z o.o. W 1907 roku, nowy właściciel ziemski, książę Christian Ernst zu Stolberg-Wernigerode wydał zlecenie na budowę fabryki kartonów (Kartonagenfabrik), istniejącej do dzisiaj pod nazwą Packprofil Sp. z o.o. J.V. Produkcja ruszyła w 1908 roku[11]. W 1933 roku została wybudowana kaplica i Kolonowskie odłączyło się od parafii Staniszcze Wielkie. W 1942 roku Kolonowskie stało się samodzielną parafią, a kościół pod wezwaniem Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny został wybudowany po wojnie i konsekrowany w roku 1954[12]. W 1973 roku Kolonowskie otrzymało prawa miejskie. W granice miasta włączono wówczas osiedla Haraszowskie, Bendawice i Fosowskie[9]. Demografia
TransportDrogowyPrzez miasto przebiegają dwie drogi wojewódzkie:[14][15]
Na północy miasta przebiega również droga krajowa nr 46 klasy GP, o długości 270 km. Łączy ona DK33 w Kłodzku z DK78 w Szczekocinach[14]. Przez Kolonowskie przejeżdżają drogi powiatowe:[16][17]
KolejowyPrzez tereny miasta przebiegają czynne linie kolejowe:[16][17] Miasto posiada również stację kolejową[18]. Zabytki i muzeum Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest dom – biura huty, ul. Leśna 8, drewniany, z k. XVIII w.[19] W budynku tym znajduje się Izba Regionalna Historii Lokalnej w Kolonowskiem. Ludzie związani z Kolonowskiem Zobacz teżLinki zewnętrzne
Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
