|
Małgorzata Lorentowicz
Małgorzata Lorentowicz, właśc. Janina Małgorzata Lorentowicz-Janczar[1] (z domu Damięcka; ur. 8 stycznia 1927[2] w Warszawie, zm. 8 maja 2005 tamże) – polska aktorka filmowa, teatralna, radiowa i telewizyjna, obsadzana w rolach wytwornych dam z towarzystwa, sanitariuszka AK podczas powstania warszawskiego[3]. ŻyciorysWczesne lataUrodziła się w Warszawie[1] w rodzinie rzymskokatolickiej[4] jako córka Zofii Damięckiej (z domu Grzybowska) i Czesława Antoniego Damięckiego[5]. Od 1942 w Armii Krajowej, była sanitariuszką w powstaniu warszawskim[3] w zgrupowaniu „Kryska”. Nosiła wtedy pseudonim „Duda”[4]. O występowaniu na scenie marzyła od dzieciństwa. Podczas II wojny światowej studiowała na wydziale humanistycznym[4]. Dopiero po wojnie postanowiła związać swoją przyszłość z aktorstwem i w 1951 ukończyła studia na PWST w Warszawie[6]. KarieraW 1950 zadebiutowała na scenie Teatru Polskiego w Szczecinie w sztuce Krzysztofa Gruszczyńskiego Dobry człowiek w reżyserii Jerzego Uklei. W latach 1951–1952 występowała w Teatrze Ateneum w Warszawie w roli Jeanne Barbier i młodszej damy w przedstawieniu Lwa Sławina Interwencja w reż. Ludwika René. W latach 1952–1955 związała się z Teatrem Polskim we Wrocławiu, gdzie grała Katarinę Bragadini w Angelo tyranie Padwy Wiktora Hugo w reż. Wilama Horzycy (1952), Madeleine Arifon w Procesie Krystyny Berwińskiej w reż. Jakuba Rotbauma (1952), Dianę w Faryzeuszach i grzesznikach Jerzego Pomianowskiego i Małgorzaty Wolin w reż. Czesława Staszewskiego (1952), Lidię w Chirurgu Aleksandra Korniejczuka w reż. Szymona Szurmieja (1953), Elwirę w Mężu i żonie Aleksandra Fredry w reż. Czesława Staszewskiego (1953), Zofię Aleksandrowną w Cieniach Michaiła Sałtykowa-Szczedrina w reż. Romana Sykały, Józefinę w Znakach wolności Romana Brandstaettera w reż. Wilama Horzycy (1953), Lizetę w Igraszkach trafu i miłości Pierre’a de Marivaux w reż. Leoni Jabłonkówny (1954) i Sondrę Finchley w Tragedii amerykańskiej Nikołaja Bazylewskiego w reż. Jakuba Rotbauma (1955). W 1955 powróciła do Warszawy, gdzie otrzymała angaż w Teatrze Młodej Warszawy (później Teatr Rozmaitości, dziś Teatr Studio). Jak wspominał Witold Sadowy, do stolicy ściągnął ją przyjaciel – ówczesny dyrektor teatru Stanisław Bugajski[6], u którego występowała tu jako Maritana w Don Cezar de Bazan Adolphe’a Philippe’a d’Ennery i Philippe’a Francois Pinela Dumanoir (1956), Ewa w Ostatniej nocy Zdzisława Skowrońskiego i Helena w Odprawie posłów greckich Jana Kochanowskiego (1956). W Teatrze Młodej Warszawy grała też Annę w Warszawiance Stanisława Wyspiańskiego w reż. Janusza Strachockiego (1957), Annę Prott w Diable na plebanii Agathy Christie w reż. Jana Kulczyńskiego (1957) i Muszkę w Skizie Gabrieli Zapolskiej w reż. Władysława Sheybala (1957) z Ireną Eichlerówną, z którą się przyjaźniła aż do śmierci[6]. Pracowała potem w Teatrze Narodowym w Warszawie (1957–1960 i 1968–1988) i Teatrze Powszechnym w Warszawie (1960–1968)[7]. W trakcie swojej kariery wzięła udział w licznych audycjach radiowych, ponad 30 serialach i filmach. Jej najbardziej znane role z seriali i filmów to: Nikodem Dyzma (1956), Wojna domowa (1966), Stawka większa niż życie (1968), Wesele (1972), W labiryncie (1988-1990), Kogel-mogel (1988) i Galimatias, czyli kogel-mogel II (1989)[8]. Była odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Warszawskim Krzyżem Powstańczym[9]. Otrzymała także złotą odznakę honorową za zasługi dla Warszawy. Życie prywatne Była dwukrotnie zamężna. Jej pierwszy mąż, Lech Lorentowicz (zm. 21 listopada 1987)[5], był reżyserem m.in. dramatu wojennego Znicz olimpijski (1969)[10] i serialu Trzecia granica (1975)[11]. W 1956 poznała swojego drugiego męża Tadeusza Janczara podczas prób do spektaklu Don Cezar de Bazan[12] w Teatrze Młodej Warszawy. Janczar z poprzedniego związku miał syna Krzysztofa (ur. 1950). Lorentowicz i Janczar wzięli ślub dwa lata po poznaniu. Janczar cierpiał na chorobę afektywną dwubiegunową, przez co w latach 60. i 80. musiał zawiesić karierę aktorską[12]. Aż cztery razy próbował popełnić samobójstwo[12]. Zmarł 31 października 1997. Tuż przed jego śmiercią Lorentowicz i Janczar zawarli ślub kościelny[12]. Małgorzata Lorentowicz zmarła 8 maja 2005 w Warszawie w wieku 78 lat. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 168-1-20/21)[13]. Filmografia
Teatr TelewizjiPrzypisy
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne:
|
||||||||||||||||||
.jpg)
