Mauzoleum Momine Chatun
Mauzoleum Momine Chatun (aze. Möminə Xatun türbəsi) – mauzoleum znajdujące się w Nachiczewanie, stolicy Nachiczewańskiej Republiki Autonomicznej w Azerbejdżanie. Jest jedną z najbardziej charakterystycznych budowli miasta[1]. Stoi w centrum miasta w parku imienia Momine Chatun[2]. 30 września 1998 obiekt (wraz z trzema innymi mauzoleami) został umieszczony na azerskiej liście oczekujących na nominację do wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[3]. Budowla wzniesiona została w latach 1186–1187 na polecenie atabega Eldiguzydów Mohammada Dżahana Pahlawaniego, który zapragnął w ten sposób uhonorować swoją żonę Momine Chatun. Pod względem genezy obiekt może więc nasuwać skojarzenia z Tadź Mahalem[2]. Pracami budowlanymi kierował architekt Adżemi ibn Bekr, ten sam który 25 lat wcześniej wybudował leżące niedaleko Mauzoleum Jusufa ibn Kusejra[3]. Początkowo na miejscu istniała także medresa oraz meczet, a do całego kompleksu prowadziła ozdobna brama ze smukłymi wieżyczkami (współczesna wygląda nieco inaczej)[2]. Uważa się, iż Adżemi ibn Bekr zaprojektował nie tylko mauzoleum, ale cały kompleks[3]. Styl Nachiczewanu różnił się od stylu Szyrwanu (panującym na Półwyspie Apszerońskim) w wykorzystaniu cegły jako podstawowego materiału budowlanego i stosowaniu do dekoracji kolorowych, zwłaszcza turkusowych emaliowanych płytek. Obiekt był rekonstruowany w latach 1999–2003 w ramach Projektu Wspierania Dziedzictwa Kulturowego Azerbejdżanu (1999–2010) z funduszy Banku Światowego[4]. Mauzoleum ma postać dziesięciokątnej wieży o wysokości 25 m (niegdyś 34 m). Wnętrze jest okrągłe i ozdobione jedynie czterema owalnymi medalionami. Grób Momine Chatun znajduje się pod mauzoleum, jednak nie ma do niego dostępu[1]. Boki mauzoleum zdobią inskrypcje w piśmie kufickim oraz ornamenty roślinne[5]. Każda strona ma własną ornamentykę. Umieszczony na mauzoleum napis wyraża stosunek jego twórcy do sztuki: „My odchodzimy, świat pozostaje. My umrzemy, pozostanie pamięć”[5].
Przypisy
Information related to Mauzoleum Momine Chatun |