|
Mleczaj złocisty
 Mleczaj złocisty (Lactarius chrysorrheus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1]. Systematyka i nazewnictwoPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1]. Po raz pierwszy opisał go Elias Fries 1838 r. i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1]. Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: bedłka tygrysowa, podrydzyk ostry, podrydzyk psi[2]. Synonimy naukowe[3].
MorfologiaŚrednica 4–6(9) cm, kształt początkowo wypukły szybko jednak rozpłaszcza się i w końcu jest staje się, w środku zagłębiony do wklęsłego. Brzeg początkowo podwinięty, później rozpostarty, ostry. Powierzchnia gładka, w stanie wilgotnym śliska. Barwa od jasno mięsistej do jasno-ochrowo-pomarańczowej. Posiada kilka ciemniejszych, wyraźnych lub rozmytych pręg[4]. Blaszki z międzyblaszkami, przy trzonie przyrośnięte, czasami rozwidlone. Mają barwę jasnopłową pomarańczowym odcieniem[4]. Wysokość 2,5–4(8) cm, grubość cm i grubości 0,7–1(2) cm, walcowaty, młody gąbczasty, dojrzały pusty. Powierzchnia gładka. Delikatnie oszroniona, czasami z małymi i płytkimi jamkami. Barwa trochę jaśniejsza od kapelusza[4]. Kruchy, biały, na powietrzu szybko żółknący. Smak początkowo łagodny, później piekący[5]. Obficie wyciekające, najpierw białe, po 2–3 sekundach cytrynowożółte. W pierwszym momencie wydaje się lagodne, później jednak jest silnie piekące na języku i w gardle[4].
Wysyp zarodników białawy z cielistym odcieniem. Zarodniki szeroko owalne o rozmiarach 7,1–9,1 × 6–7,5 μm. Na powierzchni posiadają niskie brodawki połączone różnej długości listewkami tworzącymi rzadką siateczkę. Podstawki mają rozmiar 36–44 × 7–10 μm. Niezbyt liczne, wrzecionowate cystydy mają rozmiar 45–65 × 7–10 μm i wystają zarówno na ostrzu, jak i na bokach blaszek[4].
Występowanie i siedliskoWystępuje w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, w Europie, Azji i Oceanii[6]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Estonii i Holandii[2]. Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie od lipca do końca jesieni, w lasach liściastych i mieszanych, głównie pod dębami, zwykle w dużych grupach. Gatunek dość częsty na nizinach[2]. Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||||||
