|
Mykoła Kłymyszyn
Mykoła Dmytrowycz Kłymyszyn, ukr. Микола Дмитрвоич Климишин, ps. „Nedobytyj”, „Nepoborenyj” (ur. 25 lutego 1909 w Mościskach gmina Wierzchnia powiatu kałuskiego, zm. 4 października 2003 w Detroit) – ukraiński działacz nacjonalistyczny. Doktor literaturoznawstwa. Członek rzeczywisty Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki. ŻyciorysUkończył gimnazjum w Stanisławowie, w VI klasie wstąpił do UWO, w OUN od jej powstania w 1929. Od 1929 studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1931 roku, przez następne trzy lata, Kłymyszyn i Jarosław Karpyneć utrzymywali kontakty z OUN w Czechosłowacji i przemycali masowo przez granicę czechosłowacko-polską nielegalne na terenie Polski wydawnictwa ukraińskie, w tym nacjonalistyczne czasopisma – „Surmę” i „Rozbudowę nacji”[1]. Działalność Kłymyszyna i Karpyńca znalazła się w początkach 1934 pod obserwacją Policji Państwowej. Jeszcze przed zabójstwem Bronisława Pierackiego, 14 czerwca 1934 Kłymyszyn został aresztowany w prewencyjnych aresztowaniach członków OUN przeprowadzonych przez policję. W śledztwie konsekwentnie odmawiał składania zeznań[2]. 13 stycznia 1936 skazany na dożywocie za udział w zamachu na ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego, poprzez dostarczenie chloranu potasu do wykonania przez Jarosława Karpyńca bomby, która miała być użyta przez zamachowca Hryhorija Maciejkę i skontaktowanie Mykoły Łebedia z Karpyńcem (rola łącznika między członkami OUN, biorącymi udział w przygotowaniu zamachu)[2][3]. Uwolniony we wrześniu 1939, do 1941 przebywał w Krakowie. W tym czasie ukończył Szkołę Oficerską im. płk. Konowalca. Od kwietnia 1941 był członkiem Prowodu (Zarządu Głównego) OUN-B. W 1941 jako dowódca północnej grupy pochodnej OUN-B, kierował wysyłaniem przeszkolonych wojskowo członków OUN na Wołyń i Polesie. 7 września 1941 aresztowany przez Gestapo w Żytomierzu, blisko rok spędził w więzieniach (przy Łąckiego we Lwowie i Więzienie Montelupich w Krakowie). 8 sierpnia 1942 osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym KL-Auschwitz (nr oboz. 57340). W obozie, pracując w komandzie Aufnahme (przyjmowania więźniów) wspólnie z polskimi więźniami z ruchu oporu opracowywał nielegalne listy transportów przyjętych do obozu (później przekazane podziemiu poza KL-Auschwitz)[4]. Zwolniony z obozu 19 grudnia 1944 w związku ze zmianą polityki władz III Rzeszy wobec nacjonalistów ukraińskich. Pozostał w Niemczech po wojnie, w 1945 organizował i kierował terenowym zarządem OUN w zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec. Studiował na Wolnym Uniwersytecie Ukraińskim, obronił doktorat z literaturoznawstwa, poświęcony twórczości Bohdana Łepkiego. W 1949 wyemigrował do USA, w Zarządzie OUN był referentem ds. wychowania młodzieży, następnie sekretarzem i wreszcie przewodniczącym Głównej Rady OUN. Opublikował dwutomowe pamiętniki W pochodi do woli. Przypisy
Wybrane prace
Literatura
|
||||||||||||
