|
Pałac Kultury Zagłębia
Pałac Kultury Zagłębia (pierwotnie Dom Kultury Zagłębia, od 1992 roku Dąbrowski Pałac Kultury) – budynek użyteczności publicznej wybudowany w latach 1951-1958 według projektu Zbigniewa Rzepeckiego w Dąbrowie Górniczej, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego (nr rej. A/690/2020). HistoriaKoncepcja budowy Pałacu Kultury Zagłębia zrodziła się w 1945 roku. Pomysłodawcą i inicjatorem był wojewoda śląsko-dąbrowski, ówczesny wicepremier, generał Aleksander Zawadzki. Cztery lata później, w roku 1949 powołano Komitet Budowy Domu Kultury na czele którego stanął przewodniczący Marian Kuzior. Projekt budynku został opracowany przez polskiego architekta – Zbigniewa Rzepeckiego. Budowę rozpoczęto w maju 1951 roku. Generalnym wykonawcą zostało Zjednoczenie Budownictwa Miejskiego w Sosnowcu. Po siedmioletnim etapie budowy, 11 stycznia 1958 roku nastąpiło oficjalne otwarcie Domu Kultury Zagłębia. Pierwszym administratorem gmachu został Wydział Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, który na stanowisko dyrektora mianował Karola Ścieżkę – wieloletniego działacza kulturalnego[2]. Na przestrzeni lat instytucja wielokrotnie zmieniała swoją nazwę (w 1964 r. na Pałac Kultury Zagłębia, a w 1992 r. na Dąbrowski Pałac Kultury). Choć mianowano ją Domem Kultury Zagłębia, już od pierwszych chwil, gdy na plac budowy przywieziono strzegomskie marmury, wśród społeczności słychać było: „Oto pałac nam budują, prawdziwy pałac!” – zakorzeniając się w miejscowej kulturze[3]. Od 1958 r. w budynku mieściła się centralna siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej – jednej z najstarszych placówek kulturalnych Zagłębia Dąbrowskiego. Jej losy były nierozerwalnie związane z pałacem do października 2006 r.[4] 15 września 1972 r. otwarto Galerię Plastyki Pałacu Kultury Zagłębia, która stworzyła warunki do eksponowania wystaw z dziedziny plastyki i fotografii. Galeria stała się miejscem ożywionych kontaktów społeczności lokalnej ze środowiskami twórczymi oraz miejscem edukacji plastycznej[2]. 22 listopada 1979 r. Pałac Kultury Zagłębia, jako pierwszy tego typu obiekt w Polsce, został wpisany do rejestru zabytków województwa katowickiego pod numerem A/1240/79 (przeniesiony do rejestru zabytków województwa śląskiego pod numerem A/690/2020 z 26 sierpnia 2020 r.). W 2004 r. instytucja rozszerzyła swoją działalność powołując do życia Zagłębiowską Scenę Muzyczną oraz Orkiestrę Kameralną Zagłębia Dąbrowskiego. W drodze przesłuchań przeprowadzonych przez dyrygenta Tadeusza Mazurka wyłoniono skład muzyków instrumentalistów do grania spektakli muzycznych oraz koncertów. Zagłębiowska Scena Muzyczna działała do 2007 r.[4] 24 lutego 2006 r. do użytku oddano odrestaurowaną Salę teatralną[5]. 6 października 2007 r. o godz. 14.00 nastąpiło otwarcie Kina KADR. Pierwsi widzowie obejrzeli projekcję filmu „Ryś” w reżyserii Stanisława Tyma. Od 1 marca 2008 r. Kino KADR należy do Sieci Kin Studyjny i Lokalnych, a od 21 listopada 2013 r. także do Sieci Polskich Kin Cyfrowych. Obecnie jest jedynym kinem o charakterze edukacyjnym i niekomercyjnym w Dąbrowie Górniczej[6]. Od 2022 r. dyrektorem Pałacu Kultury Zagłębia jest Grzegorz Drygała[7]. W latach 2011–2014 budynek PKZ przeszedł remont generalny, na czas którego instytucja przeniosła swoją działalność do siedziby tymczasowej, mieszczącej się w obiekcie dawnej Szkoły Muzycznej przy ul. Wojska Polskiego. 11 października 2014 r. nastąpiło oficjalne otwarcie placówki po remoncie[8]. Architektura Powstały w latach 1951-1958, według projektu Zbigniewa Rzepeckiego, Pałac Kultury Zagłębia stanowi monumentalny przykład stylu socrealistycznego. Bogata ornamentyka, marmurowe wykończenia, przestronne hole z masywnymi filarami, majolikowe (z ręcznie malowanymi kaflami) pokrycia ścian, zabytkowa drewniana boazeria i pokaźne tafle luster – czynią z obiektu perłę architektoniczną minionej epoki[9]. Znajdujący się w ścisłym centrum miasta trzykondygnacyjny, odznaczający się zachowaniem symetrii budynek na wysokich piwnicach, z elewacją z czerwonej cegły i piaskowca, z centralizowaną wieżą zdobioną attykami i z poddaszem w kształcie korony – działa nieprzerwanie już od blisko 60 lat, stanowiąc serce kulturalnego życia Dąbrowy Górniczej[8]. Kubatura obiektu wynosi 38 000 m². Z 10 600 m² powierzchni użytkowej 1900 m² przypada na majestatyczne hole[10]. W budynku mieści się spełniająca najwyższe normy bezpieczeństwa Sala Teatralna, wyposażona w 588 miejsc dla widowni (parter – 464 miejsca, balkon I – 124 miejsca), scenę obrotową o średnicy 11 m, trzypoziomowy mechanicznie podnoszony orkiestron, liczne kieszenie sceniczne oraz nowoczesny sprzęt oświetleniowy i nagłaśniający. Obiekt dysponuje:
W placówce mieści się również reprezentacyjna Sala Ślubów. W latach 2011–2014 Pałac Kultury Zagłębia przeszedł generalny remont, dzięki któremu udało się pozyskać funkcjonalne powierzchnie użytkowe, w tym miejsce na: studio nagrań, salę prób, czy pracownię plastyczną. Działalność kulturalna Misją Pałacu Kultury Zagłębia, wypełnianą od blisko 60 lat, jest zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb mieszkańców Dąbrowy Górniczej i regionu w zakresie szeroko pojętej kultury. Zgodnie ze statutem, działalność instytucji obejmuje m.in.: edukację kulturalną i wychowanie przez sztukę, stwarzanie warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego, folkloru oraz rękodzieła ludowego i artystycznego, organizację wystaw, koncertów, spektakli teatralnych i odczytów. W zakresie obowiązków samorządowej instytucji kultury znajduje się również: działalność wydawnicza, prowadzenie kółek artystycznych, zajęć wspierających amatorski ruch artystyczny, działalność w zakresie kinematografii czy produkcja wydarzeń artystycznych. Jednym z głównych celów niezmiennie pozostaje edukacja dzieci i młodzieży prowadzona w pałacu przez Dział Edukacji Artystycznej, Kino „KADR”. Pracownię plastyczną PKZ, Galerię Sztuki PKZ oraz w placówkach wchodzących w strukturę instytucji: w PKZ Domu Kultury Ząbkowice, Klubach Osiedlowych i Świetlicach Środowiskowych. Pałac Kultury Zagłębia to ważne miejsce na kulturalnej mapie województwa śląskiego. W jego zabytkowych progach odbywają się występy artystyczne, spektakle teatralne, operetki, koncerty, występy kabaretowe, wystawy, a także zajęcia dla dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów. Instytucja organizuje wiele cyklicznych wydarzeń kulturalnych, m.in.: DeBeŚciaK czyli Dąbrowska Ściema Kabaretowa, Dni Dąbrowy Górniczej, Międzynarodowy Festiwal Orkiestr Dętych, Międzykulturowy Festiwal Folklorystyczny "Zagłębie i Sąsiedzi", Ogólnopolski Konkurs malarsko-poetycki "Siedem grzechów głównych". Na arenie międzynarodowej znana jest za sprawą Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Michała Spisaka dla adeptów sztuki instrumentalnej młodego pokolenia. Z Pałacem Kultury Zagłębia związani byli m.in. wokalista muzyki pop i country Mariusz Kalaga oraz poeta i dramaturg Leszek Wierzchowski. Działalność w Pałacu
Kluby Osiedlowe Kluby Osiedlowe, zlokalizowane przy największych osiedlach mieszkaniowych miasta, prowadzą działalność edukcacyjno-kulturalną (m.in.: warsztaty: manualne, rytmiczne, plastyczne, muzyczne, taneczne) oraz rozrywkową (m.in.: koncerty, wieczorki poetyckie, wystawy, festyny) skierowaną do wszystkich grup wiekowych. Pierwotnie Kluby Osiedlowy działały w Spółdzielni Mieszkaniowej „Lokator”. a od roku 2001 prowadzą działalność w strukturach Pałacu Kultury Zagłębia.
Świetlice Środowiskowe W strukturach Pałacu Kultury Zagłębia działa 11 Świetlic Środowiskowych usytuowanych na terenach zielonych miasta, organizujących zajęcia dla twórców, artystów i amatorów kultury w każdym wieku.
PKZ Dom Kultury Ząbkowice
PKZ Dom Kultury Ząbkowice jest placówką z bogatą historią. Z zachowanych dokumentów i kronik wynika, że działalność oświatowo-kulturalną finansowaną przez Zakłady Elektrochemiczne, która wcześniej miała miejsce w Domu Ludowym, prowadził od 1954 roku. Oficjalne otwarcie placówki miało miejsce w 1956 roku. Na mocy porozumienia Zakładów Elektrochemicznych, Huty Szkła Gospodarczego oraz Huty Szkła Okiennego w 1962 r. placówka otrzymała status Międzyzakładowego Domu Kultury. Od 19 września 1995 r. aktem notarialnym obiekt w całości został przekazany Gminie Dąbrowa Górnicza. 1 stycznia 1996 r. Dom Kultury został przyłączony do Dąbrowskiego Pałacu Kultury. Od 1 lipca 2005 r. działał samodzielnie. W 2008 r. został ponownie wcielony w struktury Pałacu Kultury Zagłębia. PKZ Dom Kultury Ząbkowice prowadzi ożywioną działalność edukacyjno-kulturalną oraz rozrywkową. W ofercie placówki można znaleźć m.in. zajęcia plastyczne, muzyczne (gitara, keyboard, pianino, perkusja, emisja głosu), komputerowe, taneczne, czy szachowe. W PKZ Domu Kultury Ząbkowice działają chóry: „GAUDIUM”. „IMO PECTORE”. Kapela Folklorystyczna „Komitywa"oraz zespoły muzyczno-wokalne: „STRIT” i „TABOO”. Odbywają się spotkania Klubu Seniora. Organizowane są imprezy artystyczne, spektakle teatralne, koncerty, festyny, spotkania okolicznościowe oraz wystawy. Galeria
Linki zewnętrzne
Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
98.jpg)
154.jpg)
_noc%C4%85.jpg)
.jpg)
