Pleszczotka

Pleszczotka
	; Morfologia (pleszczotka górska)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	pleszczotka
	Nazwa systematyczna
	Biscutella L.; Sp. Pl. 652. 1 Mai 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Biscutella didyma L.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pleszczotka (Biscutella L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Obejmuje ponad 50 gatunków^[4]^[5], występujących głównie w południowej Europie, poza tym w północnej Afryce i południowo-zachodniej Azji, sięgając na wschodzie po Iran^[6]. W Polsce występuje tylko jeden gatunek – pleszczotka górska (Biscutella laevigata)^[7]. Do rodzaju należą rośliny terenów skalistych, urwisk, występujące w większości w górach, liczne gatunki mają bardzo małe zasięgi^[6]. Łacińska nazwa rodzaju pochodzi od charakterystycznego kształtu łuszczyny (łac. bis znaczy dwa, scutellum – tarczka).

Morfologia

Pokrój: Byliny, często półkrzewy drewniejące u nasady i tu krzaczasto rozgałęzione. Osiągają do 1 m wysokości^[6].
Liście: Pojedyncze, ząbkowane do pierzasto wcinanych^[6].
Kwiaty: Czterokrotne, żółte. Działki kielicha cztery, wewnętrzna para często workowato rozdęta. Płatki cztery, u nasady zwężone w paznokieć. Pręcików 6, czterosilnych; 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych. Zalążnia górna z długą szyjką słupka zwieńczoną główkowatym znamieniem^[6].
Owoce: Dwuczęściowe łuszczynki, każda z części półkolista, spłaszczona z pojedynczym nasionem^[6].

Systematyka

Synonimy taksonomiczne^[3]

Perspicillum Heister ex Fabricius, Teruncius E. J. Lunell, Thlaspidium Mill.

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), plemię Biscutelleae Dumort., podplemię Biscutellinae Meiss, rodzaj pleszczotka (Biscutella L.)^[8].

Wykaz gatunków^[5]

Biscutella alcarriae A.Segura
Biscutella ambigua DC.
Biscutella apuana Raffaelli
Biscutella arvernensis Jord.
Biscutella atlantica (Maire) Greuter & Burdet
Biscutella atropurpurea Mateo & Figuerola
Biscutella auriculata L.
Biscutella bilbilitana Mateo & M.B.Crespo
Biscutella boetica Boiss. & Reut.
Biscutella brevicalcarata (Batt.) Batt.
Biscutella brevicaulis Jord.
Biscutella brevifolia (Rouy & Foucaud) Guinea
Biscutella calduchii (O.Bolòs & Masclans) Mateo & M.B.Crespo
Biscutella caroli-pauana Stübing, Peris & Figuerola
Biscutella cichoriifolia Loisel.
Biscutella conquensis Mateo & M.B.Crespo
Biscutella controversa Boreau
Biscutella coronopifolia L.
Biscutella didyma L.
Biscutella divionensis Jord.
Biscutella dufourii G.Mateo & M.B.Crespo
Biscutella ebusitana Rosselló & L.Sáez
Biscutella eriocarpa DC.
Biscutella flexuosa Jord.
Biscutella fontqueri Guinea & Heywood
Biscutella frutescens Coss.
Biscutella glacialis (Boiss. & Reut.) Jord.
Biscutella gredensis Guinea
Biscutella guillonii Jord.
Biscutella incana Ten.
Biscutella intermedia Gouan
Biscutella laevigata L. – pleszczotka górska
Biscutella lima Rchb.
Biscutella lucentina M.B.Crespo & Mateo
Biscutella lyrata L.
Biscutella maestratensis Mateo & M.B.Crespo
Biscutella marinae M.B.Crespo, Mateo & Solanas
Biscutella maritima Ten.
Biscutella mauritanica Jord.
Biscutella mollis Loisel.
Biscutella neustriaca Bonnet
Biscutella ossolana (Raffaelli & Baldoin) Landolt
Biscutella pichiana Raffaelli
Biscutella pseudolyrata A.Vicente, M.Á.Alonso & M.B.Crespo
Biscutella raphanifolia Poir.
Biscutella rotgesii Foucaud
Biscutella scaposa Sennen ex Mach.-Laur.
Biscutella sclerocarpa Revel
Biscutella segurae Mateo & M.B.Crespo
Biscutella sempervirens L.
Biscutella turolensis Pau ex M.B.Crespo, Güemes & Mateo
Biscutella valentina (Loefl. ex L.) Heywood
Biscutella variegata Boiss. & Reut.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-22].
↑ Biscutella. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-03-13].
↑ ^a ^b Biscutella L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-06].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 169. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 42, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Biscutella. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-22]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).

[A-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-22].

[tpl-4] Biscutella. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-03-13].

[powo-5] Biscutella L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-06].

[philips-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 169. ISBN 0-333-74890-5.

[checklist-7] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 42, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[8] Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Biscutella. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-22]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Pleszczotka

Morfologia

Systematyka

Przypisy

Portal di Ensiklopedia Dunia