Powiat zwoleński

Powiat zwoleński
	powiat
	; Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
TERC	1436
Siedziba	Zwoleń
Starosta	Andrzej Skorek
Powierzchnia	571,24 km²
Populacja (31.12.2019); • liczba ludności	; 36 166
• gęstość	63,3 os./km²
Urbanizacja	21,95%
Tablice rejestracyjne	WZW
	Adres urzędu:ul. Jagiełły 4; 26-700 Zwoleń
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejsko-wiejskich	2
Liczba gmin wiejskich	3
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Powiat zwoleński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Zwoleń.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejsko-wiejskie: Kazanów, Zwoleń
gminy wiejskie: Policzna, Przyłęk, Tczów
miasta: Kazanów, Zwoleń

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[2] powiat zamieszkiwało 36 166 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 36 026 osób^[3].

Historia

Powiat zwoleński powołano 1 października 1954 w województwie kieleckim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat zwoleński złożyły się 1 miasto i 22 gromady, które wyłączono z dwóch powiatów w województwie kieleckim (w praktyce gromady te należały do tych powiatów przez zaledwie dwa dni)^[4]:

z powiatu kozienickiego:
- miasto Zwoleń
- gromady Babin, Bartodzieje, Brzezinki Stare, Chechły, Czarnolas, Grabów nad Wisłą, Gródek Stary, Łagów, Ławeczko Nowe, Paciorkowa Wola, Policzna, Przyłęk, Rudki, Sarnów, Sucha, Sycyna, Strykowice Górne, Tczów Średni, Zawada Stara

z powiatu iłżeckiego:
- gromady Jasieniec Solecki, Kazanów i Pcin

31 grudnia 1959 roku zniesiono gromady^[5]:

Babin (włączono do gromad Przyłęk i Grabów nad Wisłą)
Bartodzieje (włączono do gromad Brzezinki Stare i Tczów)

31 grudnia 1961 roku zniesiono gromadę Paciorkowa Wola (włączono do gromad Czarnolas, Policzna, Strykowice Górne i Grabów nad Wisłą)^[6].

1 stycznia 1969 roku zniesiono gromady^[7]:

Brzezinki Stare (włączono do gromady Tczów)
Pcin (włączono do gromad Jasieniec Solecki, Sycyna i Kazanów)
Zawada Stara (włączono do gromad Sarnów i Gródek Stary)

1 stycznia 1970 roku siedzibę gromady Strykowice Górne przeniesiono ze Strykowic Górnych do Zwolenia a nazwę gromady zmieniono na gromada Zwoleń^[8].

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat zwoleński podzielono na 1 miasto i 5 gmin^[9]:

miasto Zwoleń
gminy Kazanów, Policzna, Przyłęk, Tczów i Zwoleń

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu zwoleńskiego włączono do nowo utworzonego województwa radomskiego^[10]. Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie mazowieckim powiat zwoleński o kształcie i podziale administracyjnym identycznych do tych z 1975 roku^[11] (jedynie miasto i gminę Zwoleń połączono 1 stycznia 1992 roku we wspólną gminę miejsko-wiejską Zwoleń^[12]). Porównując obszar dzisiejszego powiatu zwoleńskiego z obszarem z 1954 roku można zauważyć, że niektóre tereny znajdują się obecnie w powiatach kozienickim (Sarnów), radomskim (Sucha) i lipskim (Pcin od 1968 roku).

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	37 232	100	18 723	50,29	18 509	49,71
Miasto	8164	21,93	4251	11,42	3913	10,51
Wieś	29 068	78,07	14 472	38,87	14 596	39,20

Piramida wieku mieszkańców powiatu zwoleńskiego w 2014 roku^[13].

Sąsiednie powiaty

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 237
↑ Uchwała nr 14/59 z dnia 28.08.1959 § 16.1 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dn. 21.12.1959, Nr 13 poz. 97
↑ Uchwała nr 23/61 § 19 pkt. 1 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dn. 30 listopada 1961 r., Nr 14 poz. 129
↑ Uchwała nr XV/57/68 § 16 pkt. 2 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dnia 23 .12 1968 r., Nr 27 poz. 224
↑ Uchwała IV/24/70 § 46 pkt. 1 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dn. 12 .02 1970r, Nr 4 poz.28
↑ Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974
↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
↑ Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397
↑ Powiat zwoleński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[populacja2019-1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[2] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[3] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[4] Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 237

[5] Uchwała nr 14/59 z dnia 28.08.1959 § 16.1 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dn. 21.12.1959, Nr 13 poz. 97

[6] Uchwała nr 23/61 § 19 pkt. 1 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dn. 30 listopada 1961 r., Nr 14 poz. 129

[7] Uchwała nr XV/57/68 § 16 pkt. 2 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dnia 23 .12 1968 r., Nr 27 poz. 224

[8] Uchwała IV/24/70 § 46 pkt. 1 WRN w Kielcach oraz Dz. Urz. WRN w Kielcach z dn. 12 .02 1970r, Nr 4 poz.28

[9] Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974

[10] Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92

[11] Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652

[12] Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397

[populacja2016-13] Powiat zwoleński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Powiat zwoleński

Historia

Demografia

Sąsiednie powiaty

Przypisy

Portal di Ensiklopedia Dunia