|
Władysław Ślewiński
Władysław Ludwig Ślewiński (ur. 1 czerwca 1856 w Białyninie, zm. 24 marca 1918 w Paryżu[1]) – polski malarz, jeden z przedstawicieli Młodej Polski i secesji. ŻyciorysMłodość i wykształcenieUrodził się 1 czerwca 1856 roku we wsi Białynin (gmina Nowa Sucha)[2][a], ochrzczony w kościele parafialnym w Mikołajewie (gmina Teresin) 19 czerwca 1856 roku[5]. Władysław był synem Kajetana Ślewińskiego, dziedzica wsi Białynin[6] oraz Heleny z Mysyrowiczów, która zmarła przy porodzie[6]. Był kuzynem malarza Józefa Chełmońskiego, za którego namową podjął później krótko naukę w warszawskiej Szkole Rysunkowej Wojciecha Gersona, ale jej nie ukończył[7]. Kariera artystycznaW 1886 Ślewiński przejął odziedziczony po matce majątek Pilaszkowice na Lubelszczyźnie, który w krótkim czasie poważnie zadłużył prowadząc życie „złotego i beztroskiego młodzieńca” w Warszawie. Ostatecznie majątek i finanse Ślewińskiego pogrążyło ujawnienie dużej kradzieży w miejscowej gorzelni przez gorzelnianego i urzędnika akcyzy, w wyniku czego obciążono go podatkiem akcyzowym za alkohol w wysokości 20 tysięcy rubli[8]. Z tego powodu, w 1888 r., uciekł przed podatkami i wierzycielami do Paryża[9]. W latach 1888–1890 studiował w paryskiej Académie Colarossi[10]. Był też związany ze Szkołą z Pont-Aven Paula Gauguina[11]. W I połowie 1905 roku przyjechał do Warszawy (żona kilka miesięcy później) na otwarcie wystawy swoich prac w znanej galerii Aleksandra Krywulta[12], po której pozostał w Polsce do 1910 roku, przebywając i pracując głównie w Warszawie. Tu mieszkał i pracował w domach przy ulicach: Złotej 51 (1905), Szpitalnej 5 (1905-1906; kamienica Wedla) i Polnej (1909-1910), z epizodami pobytu w Poroninie (w okresie 1906-1908), Monachium (1908) i Domaniewicach (1908). Podczas pobytu w Polsce miał indywidualne wystawy w Warszawie (1905; w galerii Aleksandra Krywulta), Krakowie (1906) i Lwowie (1907). W związku z warszawską wystawą odezwała się sprawa długów Ślewińskiego z Pilaszkowic: komornik, na polecenie jego dalekiego krewnego, który administrował tym majątkiem, zajął wystawione obrazy na sumę 4 tysięcy rubli. Ostatecznie na sumę tę złożyła się najbliższa rodzina, a szersza opinia publiczna nie dowiedziała się o tej sprawie[13]. Pobyt Ślewińskiego w Polsce zainspirował go do tworzenia obrazów z elementami polskiego krajobrazu i o tematyce rodzinnej. Powstały wtedy m.in. płótna Czarny las, Kościół w Grudku i Las[14]. Podczas pobytu w Kazimierzu nad Wisłą namalował obrazy Wisła, Domy w Kazimierzu i Zamek. W przedostatnim roku pobytu w Polsce przez pół roku był profesorem warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, ale szybko zrezygnował z powodu nieumiejętności bycia nauczycielem akademickim[15]. W 1910 roku Ślewińscy powrócili do Francji, gdzie ponownie osiedlili się w Bretanii, w Doëlan[2]. ŚmierćOd 1916 roku przebywał w szpitalu Cochin w Paryżu dla nerwowo chorych[16], gdzie zmarł 24 marca 1918 roku[17]. Pogrzeb odbył się trzy dni później. Zwłoki wyprowadzono z kościoła Sainte Anne de la Butte aux Cailles w Paryżu i pochowano na cmentarzu w Bagneux pod Paryżem[17] (aleja 86, rząd 10, grób nr 36)[b]. Pierwszą wystawę pośmiertną urządziła jego żona w 1925 w Warszawie, w galerii „Zachęta”. Życie prywatneŻoną Ślewińskiego była Eugenia (z pochodzenia Rosjanka, córka urzędnika rosyjskiego); z ich związku urodził się Władysław Porankiewicz (1884–1924), malarz i grafik. TwórczośćMalować rozpoczął późno i prawie wszystkie lata okresu twórczego spędził we Francji[2]. Częstym tematem jego prac było morze[2]. Malował liczne martwe natury, pejzaże – skromne, surowe, spokojne[2]. Z Gauguinem i secesją łączyły go środki wyrazu: uproszczenia i spłaszczenie plamy barwnej oraz linearyzm. W malarstwie posługiwał się delikatną linią, bardziej wyczuwalną niż widzianą, co widoczne jest m.in. w obrazie Czesząca się, gdzie zarówno motyw długich, jak fale lejących się włosów, miękkość oraz płynność form nasuwają myśl o ulubionych przez styl kształtach i układach. Z okresu, gdy przebywał w Krakowie, pochodzi Sierota z Poronina – w ciemnej, zgaszonej gamie syntetycznie ujętych, szerokich plam barwnych.
Wybrane dzieła
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne |
||||||||||||
.jpg)
