Share to:

 

Wiardunek

Wiardunek[1], także wiardunk, czwartak, viertel, ferton[2], ferding (z niem. Vierding od łac. ferto) – średniowieczna jednostka miary masy, stosowana w Niemczech i w Polsce.

Wiardunek (około 49 g) odpowiadał 1/4 grzywny, „która ważyła 182,5 g (w XIV w. ok. 198 g) srebra, a w systemie groszowym wynosiła 48 groszy”[3] i dzielił się na 6 skojców. Stosowano go najczęściej w obliczaniu czynszu pieniężnego (płacony rocznie w wysokości 1–1¼ wiardunku, zależnie od wielkości łanu).

Od XIV wieku stał się w Polsce również jednostką obrachunkową monet i odpowiadał 12 groszom. Wtedy, wskutek pomieszania pojęć karolińskiego i groszowego systemu monetarnego, zaczął być nazywany w Małopolsce solidem. W północnej Polsce solid oznaczał (podobnie jak w systemie karolińskim) 12 denarów.

Natomiast jako moneta bity był w XVI wieku w państewkach inflanckich, także ze znakiem pieniądza polsko-litewskiej Rzeczypospolitej (1573). Na wzór polskich w latach 1621-1702 wybijano również w Rydze półtoraki nazywane ferdingami[4].

Przypisy

  1. wiardunek – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
  2. ferton – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
  3. Juliusz Bardach, Gerard Labuda: Rozwój gospodarki towarowej na wsi i w mieście. W: Historia Polski (opr. Tadeusz Manteuffel). Warszawa: PWN, 1960, s. 373.
  4. Marian Kowalski: Vademecum kolekcjonera monet i banknotów. Wrocław: Ossolineum, 1988, s. 112.
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya