|
Wilhelm Hohenzollern (1882–1951)
Wilhelm von Preußen, niem. Friedrich Wilhelm Victor August Ernst von Hohenzollern (ur. 6 maja 1882 w Poczdamie, zm. 20 lipca 1951 w Hechingen) – ostatni następca tronu (Kronprinz) Prus i Niemiec, syn cesarza Wilhelma II i Augusty Wiktorii ze Szlezwika-Holsztynu-Augustenburga. ŻyciorysKsiążę Wilhelm urodził się 6 maja 1882 roku w Poczdamie. Lata szkolne spędził w Domu Książęcym w Plön. W wieku dziesięciu lat został, zwyczajem przyjętym w domu panującym, wcielony do pułku gwardyjskiego. Była to kwestia formalna, ale mały książę musiał uczestniczyć w paradach i ćwiczeniach[1]. Następnie studiował na Uniwersytecie w Bonn. W czasie studiów, podobnie jak ojciec, należał do korporacji akademickiej Corps Borussia Bonn. Nie mieszkał wraz z innymi studentami, lecz wynajmował specjalnie dla niego przygotowaną willę. Już w trakcie nauki rozpoczął „dorosłą” karierę wojskową. W wieku osiemnastu lat został podporucznikiem służby czynnej w 1. Pułku Piechoty Gwardii[2]. W 1911 roku trafił do Gdańska w związku z objęciem dowództwa 1. Regimentu Brygady Przybocznej Huzarów. W Gdańsku stacjonował przez dwa lata od 1911 do 1913 roku. W tym czasie zamieszkiwał w willi przy Hauptstrasse 98 (dziś Al. Grunwaldzka 114; ówczesny budynek nie zachował się)[3]. Uczestniczył w I wojnie światowej jako oficer. Objął formalne dowództwo nad 5. armią. Brał udział w bitwie pod Verdun. Faktycznym dowódcą do 21 sierpnia 1916 roku był generał Konstantin Schmidt von Knobelsdorf, a następnie generał baron Walther von Lüttwitz. Podporządkowanie Wilhelma obu generałom było zgodne z życzeniem cesarza[4]. Po wojnie i abdykacji ojca, za namową Paula von Hindenburga zrzekł się praw do tronu i wyjechał do Holandii. Zrobił to, aby uniknąć wojny domowej (ku wielkiemu rozczarowaniu grupy zwolenników utrzymania monarchii z hrabią Fryderykiem von der Schulenburgiem na czele)[5]. Na wygnaniu skazany był przez królową holenderską Wilhelminę na areszt domowy w probostwie na opustoszałej wyspie Wieringen, na północy kraju. W 1923 powrócił do Niemiec i do Berlina, gdzie zaczął wieść bardzo swobodne życie, spędzając czas na koktajlach i szalonych przyjęciach, z dala od żony, przekonany, iż Hohenzollernowie nigdy już nie wrócą na tron. W 1932 był wymieniany jako jeden z kandydatów na prezydenta Republiki Weimarskiej, jednakże cesarz Wilhelm II nie wyraził zgody na jego kandydowanie. Syna i ojca dzieliła głęboka przepaść, ponieważ syn od wczesnej młodości cieszył się sławą niezmordowanego uwodziciela, co nie podobało się ojcu. Był znany również jako miłośnik sportu (w 1908 ufundował Puchar Kronprinza w piłce nożnej, obecnie Puchar Niemiec). Wilhelm odmówił wstąpienia do partii nazistowskiej. Choć spotykał się z Hitlerem, nie prosił o żadne godności i zaszczyty. Sceptycznie wypowiadał się też o zapewnieniach nazistów, którzy deklarowali chęć odtworzenia monarchii. Po zamordowaniu jego przyjaciela, byłego kanclerza Kurta von Schleichera w czasie nocy długich noży w 1934, całkowicie wycofał się z życia politycznego. W latach międzywojennych rezydował głównie w swych prywatnych posiadłościach pałacu Cecilienhof w Poczdamie i w zamku oleśnickim na Dolnym Śląsku. Po śmierci ojca w 1941 został głową domu Hohenzollernów. W końcówce II wojny światowej został pojmany przez Francuzów w austriackim Vorarlbergu i uwięziony przez trzy tygodnie na rozkaz gen. Jeana de Lattre de Tassigny w Lindau, a następnie umieszczony w areszcie domowym w zamku Hohenzollern. Umarł na atak serca niemal dokładnie dziesięć lat po ojcu, 20 lipca 1951, i został pochowany w zamku Hohenzollern. OdznaczeniaOdznaczenia niemieckie do 1918[6], a zagraniczne do 1911[7]:
Małżeństwo i potomstwo6 czerwca 1905 w Berlinie Wilhelm ożenił się z Cecylią Augustą Marią, księżniczką Meklemburgii-Schwerinu (1886–1954), córką księcia Fryderyka Franciszka III i wielkiej księżnej Anastazji Michajłownej Romanowej. Para doczekała się sześciorga dzieci:
Wilhelm prowadził życie arystokratycznego bon vivanta. Był typowym dandysem – typem przesadnie dbającego o wykwintne maniery i zgodny z ostatnimi wymogami modny strój, arystokratycznym elegantem[10]. Miał upodobanie do koni wyścigowych, szybkich samochodów i pięknych kobiet, co nie zjednywało mu wyłącznie przyjaciół[11]. Zarzucano mu brak zainteresowania sprawami państwowymi na rzecz dbania o własne wygody i przyjemności[11]. Książę paradował często w otoczeniu pięknych kobiet. Ostatnią z nich była wówczas berlińska tancerka kabaretowa Gerda Puhlmann[12]. GenealogiaPrzypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (osoba):
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg){kind=small}
