|
มุขนายกมหานคร ตามการจัดระเบียบองค์การแบบอิปิสโคปัลในคริสตจักร สมณศักดิ์มุขนายกมหานคร (อังกฤษ: Metropolitan bishop;Metropolitan) หมายถึงอัครมุขนายกหรือมุขนายกประจำมุขมณฑลที่เป็นมหานคร (มหานครคือมณฑลของโรมัน ภาคคริสตจักร หรือเมืองหลวงของแคว้น)ชาวออร์โธดอกซ์ในประเทศไทยจะเรียกว่า พระสังฆราชมหานคร ก่อนที่จะมีสมณศักดิ์ชั้นอัครบิดร ในคริสตจักรตะวันออกถือว่ามุขนายกมหานครเป็นสมณศักดิ์ชั้นสูงสุด ผู้ดำรงตำแหน่งนี้จะปกครองคณะมุขนายก และได้รับเอกสิทธิ์พิเศษหลายประการตามกฎหมายศาสนจักรและประเพณีอันศักดิ์สิทธิ์ สมณศักดิ์นี้เกิดขึ้นเพราะโครงสร้างการบริหารคริสตจักรยุคแรกยึดตามแบบของจักรวรรดิโรมัน กล่าวคือในเมืองหรืออาณาเขตหนึ่ง ๆ จะมีการบริหารโดยประมุขสูงสุดคนเดียวคือมุขนายก และมุขนายกประจำเมืองหลวงของมณฑล (ต่อมาคือมุขนายกมหานคร) จะมีอำนาจมากกว่ามุขนายกประจำเมืองรองซึ่งต่อมาเรียกว่าปริมุขนายก[1] โรมันคาทอลิกในคริสตจักรโรมันคาทอลิก ภาคคริสตจักรซึ่งเป็นเขตปกครองที่ประกอบด้วยหลายมุขมณฑลจะอยู่ภายใต้การบริหารของมุขนายกมหานครซึ่งมีสถานะเป็นอัครมุขนายกประจำมุขมณฑลตามที่พระสันตะปาปาแต่งตั้ง[2] ส่วนมุขนายกประจำมุขมณฑลอื่น ๆ จะเรียกว่าปริมุขนายก ตามประมวลกฎหมายพระศาสนจักร ค.ศ. 1983 มุขนายกมหานครมีหน้าที่ต่อปริมุขมณฑล ดังนี้[2] 1. เฝ้าดูแลศาสนจักรให้รักษาความเชื่อและวินัยอย่างเคร่งครัด ถ้ามีการละเมิดใด ๆ ต้องถวายรายงานแด่พระสันตะปาปา 2. หากปริมุขนายกละเลยหน้าที่ ให้ไปเยี่ยมเยียนมุขมณฑลเหล่านั้นแทนเมื่อสำนักพระสันตะปาปารับรอง 3. แต่งตั้งรักษาการมุขนายกตามกฎหมาย อ้างอิง
|
