|
สนธิสัญญารานตะโบ
สนธิสัญญารานตะโบ (อังกฤษ: Treaty of Yandabo; พม่า: ရန္တပိုစာချုပ်) หรือชื่ออย่างเป็นทางการคือ สนธิสัญญาสันติภาพระหว่างบริษัทอินเดียตะวันออกอันทรงเกียรติแลพระเจ้ากรุงอังวะ (Treaty of Peace between the East India Company and His Majesty the King of Ava) เป็นสนธิสัญญาสันติภาพที่หยุดสงครามอังกฤษ–พม่าครั้งที่หนึ่ง ลงนามในวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2369 ณ เมืองรานตะโบ ซึ่งกินระยะเวลาเกือบสองปีนับตั้งแต่วันประกาศสงครามอย่างเป็นทางการในวันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2367 ฝ่ายพม่าต้องยอมรับเงื่อนไขของอังกฤษโดยไม่มีการหารือกัน[1] ตามสนธิสัญญา พม่ายินยอมที่จะทำตามเงื่อนไขนี้:[1][2]
สนธิสัญญานี้ทำให้สงครามที่ยาวนานและแพงที่สุดในประวัติศาสตร์บริติชราชสิ้นสุดลง โดยมีทหารชาวยุโรปและอินเดียเสียชีวิต 15,000 นาย พร้อมกับชาวพม่าอีกไม่ทราบจำนวน (แต่น่าจะสูงกว่า) การทัพนี้ทำให้อังกฤษ ใช้ค่าใช้จ่ายไป 5 ล้านปอนด์สเตอร์ลิง (ราว 18,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี พ.ศ. 2549)[3] ถึง 13 ล้านปอนด์สเตอร์ลิง ค่าใช้จ่ายนี้นำไปสู่วิกฤตเศรษฐกิจอย่างรุนแรงในบริติชราชใน พ.ศ. 2376[4] สำหรับฝ่ายพม่า สนธิสัญญานี้คือจุดเริ่มต้นของการเสียเอกราช ทำให้จักรวรรดิพม่าที่สามที่เคยเป็นภัยต่อบริติชราช พังทลายจนไม่เป็นภัยต่อแนวตะวันออกของบริติชราชอีกต่อไป[5] พม่าจะพ่ายแพ้อีกครั้งในอีกหลายปีข้างหน้าโดยต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนจำนวนมหาศาลถึงหนึ่งล้านปอนด์ (5 ล้านดอลลาร์สหรัฐในขณะนั้น) ซึ่งเป็นจำนวนเงินที่มากแม้แต่ในยุโรป[2] ในเวลานั้นอังกฤษทำสงครามอีกสองครั้งกับพม่าที่อ่อนแอลง และยึดครองทั้งประเทศภายในปี พ.ศ. 2428 อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ:
|
||||||||||
