Ali Çetinkaya Garı

Afyonkarahisar Ali Çetinkaya Garı
Afyonkarahisar Ali Çetinkaya Garı
TCDD Taşımacılık istasyonu; İnşa hâlindeki Yüksek Hızlı Tren istasyonu; İnşa hâlindeki AFRAY istasyonu
	İstasyon binası
Konum	Ali Çetinkaya Mahallesi, 1307. Sokak, 03030; Merkez, Afyonkarahisar; Türkiye
Koordinatlar	38°45′51″K 30°33′08″D / 38.76417°K 30.55222°D
Sahip	TCDD
İşletmeci	TCDD Taşımacılık
Uzaklık	Kuzey yönü:; 161,230 kilometre (100,184 mi) (Eskişehir); Güney yönü:; 114,188 kilometre (70,953 mi) (Karakuyu); Batı yönü:; 421,726 kilometre (262,048 mi) (İzmir); Doğu yönü:; 272,455 kilometre (169,296 mi) (Konya)
Peronlar	1 kenar peronu; 1 ada peronu
Raylar	12
Tren işletmecileri	TCDD Taşımacılık
Yapı
Yapı türü	Hemzemin
Otopark	Evet
Bisiklet altyapısı	Hayır
Engelli erişimi	Evet
Diğer bilgiler
Durum	İşletmede
Ücret bölgesi	7. Bölge
Tarihçe
Açılış	4 Ağustos 1895 (Demiryolu hattı ve ilk gar – CFOA); 19 Temmuz 1939 (Mevcut gar – TCDD)
Önceki ad(lar)ı	Afyonkarahisar (1895 – 1949)
Hizmetler
	Demiryolu ulaşımı

Afyonkarahisar Ali Çetinkaya Garı, eskiden Afyonkarahisar Garı, Afyonkarahisar'ın il merkezi Ali Çetinkaya Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin ana tren istasyonudur.

İzmir-Basmane – Manisa – Afyonkarahisar demiryolu ile Eskişehir – Afyonkarahisar – Konya demiryolu'nun kavşak noktası olan garın ilk binası, Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie / Osmanlı Anadolu Demiryolları (CFOA) Şirketi tarafından Afyonkarahisar adıyla inşa edilerek 4 Ağustos 1895'te hizmete girmiştir.^[1]^[2]^[4]

CFOA Şirketi, 1924'te ilk devlet demiryolu şirketi olan Chemins de fer d'Anatolie Baghdad / Anadolu – Bağdat Demiryolları (CFAB) Şirketi tarafından idare edilmeye başlanmış, 1927'de CFAB Şirketi devletleştirilmiş ve şirketin işlettiği hatlar ve tren istasyonları Devlet Demiryolları ve Limanları İdaresi (DDYL)'nin denetimine girmiştir. DDYL ise 1929'da yerini -o sıralar adı Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğü olan- TCDD'ye bırakmıştır.^[5]

Gar binasının açılış bilgi yazısı

26 Mart 1936'da Afyonkarahisar – Karakuyu demiryolu'nun da hizmete girmesiyle birlikte üç farklı hattın kesişim noktası haline gelen garın yetersiz kalması üzerine TCDD tarafından kent merkezine doğrudan erişim sağlayacak şekilde kuzeybatı-güneydoğu aksında konumlandırılarak inşa edilen yeni gar binası 19 Temmuz 1939'da hizmete girmiştir^[2]^[3]^[5] ve hâlâ hizmet vermektedir.

Bir kenar peronu ve bir ada peronundan oluşan istasyon, Konya Mavi Treni ve Pamukkale Ekspresi Anahat Trenleri'ne^[6] ve Eskişehir – Afyonkarahisar Bölgesel Trenleri'ne^[7] hizmet vermektedir.

Ayrıca istasyonda İzmir-Basmane – Manisa – Afyonkarahisar demiryolu, Eskişehir – Afyonkarahisar – Konya demiryolu ve Afyonkarahisar – Karakuyu demiryolu arasında doğrudan bağlantı sağlamak için bir döngü (loop) bulunmaktadır.

Eski Afyonkarahisar milletvekili ve eski Ulaştırma Bakanı Ali Çetinkaya'nın 1949'daki ölümünün ardından anısını yaşatmak amacıyla istasyonun adı Afyonkarahisar Ali Çetinkaya olarak değiştirilmiştir.^[2]

Binanın çatısından yükselen kare prizma şeklindeki kulenin iki cephesinde Roma rakamlarından ve akrep ile yelkovandan müteşekkil bir saat bulunmaktadır. Mekanik mekanizmalı saat hâlâ çalışmaktadır.^[8]

Hatlar

TCDD

Hizmetler

Peron yapısı

Tınaztepe ↖ Yıldırım Kemal ↖ Gazlıgöl ↑ 3 ⇌ \| \| ⇌ 2 1 ⇌ \| \| \| \| \| \| \| \| \| \| ↓ Çay
	1 – 3	Kuzey yönü	Eskişehir için
		Batı yönü	Uşak・Manisa・İzmir-Basmane için
		Güney yönü	Denizli için
		Doğu yönü	Konya için

Güzergâh

TCDD
TCDD Taşımacılık
Önceki İstasyon	Anahat Trenleri^[6]	Sonraki İstasyon	Sefer Sayısı
Yıldırım Kemal İzmir-Basmane yönünde	Konya Mavi Treni	Çay Konya yönünde	Her gün karşılıklı 1 sefer
Tınaztepe Denizli yönünde	Pamukkale Ekspresi	Gazlıgöl Eskişehir yönünde	Her gün karşılıklı 1 sefer
Önceki İstasyon	Bölgesel Trenler^[7]	Sonraki İstasyon	Sefer Sayısı
Gazlıgöl Eskişehir yönünde	B72 Eskişehir – Afyonkarahisar Bölgesel Treni	Bitiş	Her gün karşılıklı 1 sefer

Görseller

Garın ön cephesi
Garın ön cephesindeki saat kulesi
Garın arka cephesi
Platform 1
Platform 1
Garda sergilenen 45025 nolu buharlı lokomotif
Garda sergilenen 55025 nolu buharlı lokomotif
Gar krokisi
Gar krokisi

Ayrıca bakınız

Notlar

Kaynakça

^ ^a ^b "CFOA History" [CFOA Tarihi]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
^ ^a ^b ^c ^d "Afyonkarahisar railway station". Trains of Turkey. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022.
^ ^a ^b Ortak, Şaban (2008). "Cumhuriyet Türkiyesi'nin Tamamlanması Gereken Bir Projesi: Afyon-Antalya Demiryolu Hattı İnşaatı". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10 (3): 83-115.
^ "Demiryolu Medeniyeti" [Railway Civilization] (PDF). TCDD. 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024.
^ ^a ^b "A Short History of Turkish Railways" [Türk Demiryollarının Kısa Tarihi]. Trains of Turkey. 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
^ ^a ^b "Anahat Trenleri". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
^ ^a ^b "Bölgesel Trenler". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
^ Cansever, Meltem (2009). Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi. İstanbul: NTV Yayınları. s. 24. ISBN 9786055813239.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Ali Çetinkaya Garı ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

TCDD resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
TCDD Taşımacılık resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[CFOA-1] "CFOA History" [CFOA Tarihi]. Trains of Turkey. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.

[Afyonkarahisar-2] "Afyonkarahisar railway station". Trains of Turkey. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022.

[aad-3] Ortak, Şaban (2008). "Cumhuriyet Türkiyesi'nin Tamamlanması Gereken Bir Projesi: Afyon-Antalya Demiryolu Hattı İnşaatı". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10 (3): 83-115.

[medeniyet-4] "Demiryolu Medeniyeti" [Railway Civilization] (PDF). TCDD. 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024.

[TOT1-5] "A Short History of Turkish Railways" [Türk Demiryollarının Kısa Tarihi]. Trains of Turkey. 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.

[Anahat-Bilgi-6] "Anahat Trenleri". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.

[Bölgesel-Bilgi-7] "Bölgesel Trenler". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.

[8] Cansever, Meltem (2009). Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi. İstanbul: NTV Yayınları. s. 24. ISBN 9786055813239.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]