Sakarya Büyükşehir Belediyesi

Sakarya Büyükşehir Belediyesi
Sakarya Büyükşehir Belediyesi
Kuruluş	1868 yılında; Adapazarı Belediyesi kuruldu; 8 Mart 2000'den itibaren; Adapazarı Büyükşehir Belediyesi; 22 Mart 2008'den itibaren; Sakarya Büyükşehir Belediyesi
Tür	Büyükşehir belediyesi
Merkez	Adapazarı, Sakarya
Lider	Yusuf Alemdar (AK Parti)
Genel sekreter	Mustafa Ak
Resmî site	sakarya.bel.tr

Sakarya Büyükşehir Belediyesi, Sakarya ili sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Yusuf Alemdar'dır.

Tarihçe

Sakarya ilinin eski merkez ilçesi olan Adapazarı; 1573'te Ada adlı köy, 1646'da nahiye, 1658'de Akyazı kazasına bağlı köy, 1692'de Kadılık, 1742 yılında yeniden nahiye olmuştur. 1868 yılında Adapazarı belediyesi kurulmuştur. Kocaeli iline bağlı bir ilçe merkezi iken 1954 yılında kurulan Sakarya ilinin merkez ilçesi olmuştur.

1999 Marmara Depreminde ağır hasar alan şehirde 3.891 kişi ölmüş, 26.551 ev yıkılmış, 100.000 kişi evsiz kalmıştır. Kentin yaralarını sarmasına yardımcı olması amacıyla 6 Mart 2000 tarihine, 593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Adapazarı Büyükşehir belediyesi kurulmuştur. Yeni kurulan Adapazarı Büyükşehir Belediyesi ile Adapazarı belediyesi (alt kademe) ile isim karışıklığı yaşanmaya başlanmıştır. 2008 yılında Büyükşehir belediyesinin adı Sakarya Büyükşehir Belediyesi olarak değiştirildi. Mersin ve Kocaeli ile birlikte İl-merkez ilçe isim farklılığı son bulmuş oldu. Sakarya ilinin merkezi artık Adapazarı değil, Sakarya şehri oldu. Adapazarı ismi merkezde alt kademe belediyesi ve ilçesi olarak varlığını sürdürmektedir.^[2]

22 Mart 2008 tarih ve 5747 sayılı kanunla; Adapazarı Büyükşehir Belediyesinin adı Sakarya Büyükşehir Belediyesi olmuş, merkezde; Adapazarı, Arifiye, Erenler, Serdivan ilçeleri kurulmuştur. Kurtköy ve Kırkpınar belediyeleri Sapanca belediyesine, Yeşilyurt belediyesi Hendek belediyesine, Küçücek belediyesi Akyazı belediyesine bağlanmıştır.^[3]

2014 mahalli idareler genel seçimi sonrasında büyük şehir belediyesi Sakarya il mülki idare sınırlarındaki tüm alanda hizmet vermeye başlanmış, ilin tüm ilçe belediyeleri büyükşehire bağlanmıştır.

2018 yılında İller Bankası'nın verilerine göre 805 milyon TL borcu ile Türkiye'deki üçüncü borçlu belediye oldu.^[4]

Bağlı iştirakiler

Sakarya Büyükşehir Belediyesi'nin beş anonim şirketi, kamu kuruluşu olarak ise SASKİ olmak üzere bir kuruluşu bulunmaktadır.^[5]

BELPAŞ A.Ş.
SASAY A.Ş.
Sera A.Ş.
Fidan A.Ş.

Belediye başkanları listesi

Osmanlı dönemi

№	Şehremini	Görev Başlangıcı	Görev Bitişi
1	Osman Bey	1898	1901
2	İbrahim Bey	1902	1904
3	Murat Bey	1909	1912
4	Ömer Bey	1913	1915
5	Emin Muharrem Bey	1916	1917
6	Salih Bey	1918	1919
7	M. Faik Bey	1920	1921
8	Hacı Hasan Bey	1921	1923

Cumhuriyet dönemi

Belediye Başkanları (1923-2004)
№	Belediye Başkanı	Görev Başlangıcı	Görev Bitişi	Parti
1	Ahmet Faik Abasıyanık	1934	1945		Cumhuriyet Halk Partisi
2	İhsan Koçak	1945	1946
3	İzzet Şükrü Enez	1946	1950
4	Suavi Damalı	8 Haziran 1950	26 Haziran 1955		Demokrat Parti
5	Ali Necdet Güven	27 Haziran 1955	30 Mayıs 1960		Demokrat Parti
6	Cevat Özsunay	30 Mayıs 1960	4 Temmuz 1960		Askerî
7	Eşref Erkut	4 Temmuz 1960	26 Eylül 1960
8	Sedat Kirtetepe	26 Eylül 1960	29 Temmuz 1963
9	Ertuğrul Ünlüer	29 Temmuz 1963	17 Kasım 1963
10	Mustafa Vedat Önsal	17 Kasım 1963	21 Şubat 1966		Adalet Partisi
11	İbrahim Kangal	21 Şubat 1966	8 Mayıs 1966
12	Selahattin Gürdrama	8 Mayıs 1966	2 Haziran 1973
13	Behçet Deryaoğlu	2 Haziran 1973	24 Aralık 1973
14	Meziyet Sevim Sözer	24 Şubat 1973	14 Nisan 1975		Cumhuriyet Halk Partisi
15	Ünal Ozan	15 Nisan 1975	11 Temmuz 1975
16	Behçet Deryaoğlu	14 Aralık 1975	11 Aralık 1977
(15)	Ünal Ozan	11 Aralık 1977	12 Eylül 1980
17	Hikmet Oğuş	13 Ekim 1980	31 Aralık 1980		Askerî
18	Turgut Arabacıoğlu	2 Ocak 1981	28 Mart 1984		Askerî
19	Erkal Etçioğlu	28 Mart 1984	27 Mart 1989		Anavatan Partisi
20	Ünal Ozan	25 Mart 1989	27 Mart 1994		Sosyaldemokrat Halkçı Parti
21	Aziz Duran	27 Mart 1994	16 Ocak 1998		Refah Partisi
		16 Ocak 1998	22 Haziran 2001		Fazilet Partisi
		22 Haziran 2001	28 Mart 2004		Adalet ve Kalkınma Partisi
Büyükşehir Belediye Başkanları (2004-günümüz)
№	Büyükşehir Belediye Başkanı	Görev Başlangıcı	Görev Bitişi	Parti
(21)	Aziz Duran	28 Mart 2004	29 Mart 2009		Adalet ve Kalkınma Partisi
22	Zeki Toçoğlu	29 Mart 2009	31 Mart 2019
23	Ekrem Yüce	31 Mart 2019	31 Mart 2024
24	Yusuf Alemdar	1 Nisan 2024	Görevde

Kaynak:^[6]

Kaynakça

^ "5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri". Sakarya Büyükşehir Belediyesi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014.
^ "SAKARYA İLİ". İL. www.sakarya.com.tr. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.
^ "ÖZET BİLGİ". 5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.
^ "AK Partili 5 belediye borç rekoru kırdı". Gazete Duvar. 26 Şubat 2018. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.
^ "Bağlı Kurum ve Şirketler". Sayıştay. 13 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.
^ "Eski Başkanlar". 19 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2024.

Türkiye'deki bir kuruluş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Sakarya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri". Sakarya Büyükşehir Belediyesi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014.

[2] "SAKARYA İLİ". İL. www.sakarya.com.tr. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.

[3] "ÖZET BİLGİ". 5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.

[4] "AK Partili 5 belediye borç rekoru kırdı". Gazete Duvar. 26 Şubat 2018. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.

[5] "Bağlı Kurum ve Şirketler". Sayıştay. 13 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.

[6] "Eski Başkanlar". 19 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]