|
Sol (Kuzey Makedonya)
Sol (Makedonca: Levica) 14 Kasım 2015'te Kuzey Makedonya'da[1] kurulmuş bir siyasi partidir.[2][3][4] İştip Goce Delčev Üniversitesi'nde hukuk doçenti olan[5] Dimitar Apasiev'in[6][7] liderliğindeki parti, parti NATO karşıtıdır ve siyasi yelpazenin sol kanadında yer alan ruhbanlık karşıtlığını, faşizm karşıtlığını, emperyalizm karşıtlığını ve sosyalizmi destekler.[8][9] Sol, bazı akademisyenler ve haber kuruluşları tarafından, bazı sağcı politikaları benimsediği için aşırı sol,[10] popülist,[11] ve "faşist"[12][13][14] olarak tanımlandı.[11] Bu tanımlama, kapsayıcılıktan yoksun olduğu için uygun bir sol popülist parti olamamayı, resmi parti platformu ile Apaseiv'in sosyal medya paylaşımları arasındaki çelişkileri içeriyor ve algılanan faşizm, her düzeyde yansıtılan ve kullanılan ve popülistler arasında bile dikkate değer olan güçlü popülizmi nedeniyle "sol otoriterizmin çarpıtılmış bir biçimi" olarak nitelendiriliyor.[12] Kuruluş ve ideolojiSol, üç ana hareketten oluştuğunu söylüyor: Makedonya Komünist Partisi, Dayanışma hareketi ve parlamento lideri Dimitar Apasiev'in ait olduğu Sosyal Adalet Hareketi "Lenka".[15] Kendisini "etnik gruplar arası engellere" ve etnik milliyetçiliğe karşı çıkarken, işçi haklarını ve sosyal adaleti savunan bir parti olarak tanımlıyor.[2][16] Parti tüzüğü, "sosyalizme doğru hareket", sosyalist yurtseverlik, anti-emperyalizm ve sekülerizmi kurucu değerleri olarak listeliyor.[17] Parti, kendisini demokratik merkeziyetçilik çizgisinde yapılandırma niyetini ilan etti.[6] Milliyetçilik ve azınlık haklarıSol, Kuzey Makedonya'daki Arnavut milliyetçiliğine karşı seslerini yükseltti ve Arnavutça dilinin Kuzey Makedonya'nın yargı sistemine yayılmasına karşı çıkarak, bu durumu "suç partisi" olarak gördüğü Arnavut Demokratik Bütünleşme Birliği lehine "Arnavut milliyetçiliğinin yayılmacı bir patlaması" olarak nitelendirdi. Parti, yasayı, etnik milliyetçilik karakterinden ziyade sivil milliyetçilik tarafından yönetilen bir ülke olması gerektiğini ve bunun etnik gruplar arası iyi ilişkilere yol açacağını düşündükleri Kuzey Makedonya'daki etnik çatlağı artırmaktan ibaret görüyordu. Ülkedeki Makedon ve Arnavut blokları olarak adlandırdığı bölünmeye[18] karşı çıktı ve kendisini "etnikler üstü" bir parti olarak tanımladı.[19] Solun siyasi programı, Prespa anlaşmasında müzakere edilen anayasal "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" yerine ülkeden Makedonya Cumhuriyeti olarak bahsetmeye devam ediyor [20] Balkan Insight, Sol'u aşırı sağdan politika ödünç almakla suçladı.[11] Eylül 2020'de parti lideri Apasiev, ırksal, dini ve etnik hoşgörüsüzlüğü yaymakla ilgili üç suçlama aldıktan sonra Üsküp'teki Cumhuriyet Savcılığında ifade verdi.[21] Dış politikaSol, Prespa anlaşmasına ve Makedonya Cumhuriyeti'nin Kuzey Makedonya Cumhuriyeti olarak yeniden adlandırılmasına şiddetle karşı çıktı, bunun yerine ülkenin eski adı altında tam BM üyeliği için devlet destekli uluslararası bir kampanyayı destekliyor.[22] Ayrıca, ülkenin yeniden adlandırılmasının anayasaya aykırı olduğunu ve bu nedenle iptal edilmesi gerektiğini belirtti.[23] Kuzey Makedonya'da iktidara gelmesi durumunda anlaşmayı geçersiz kılma niyetini açıkladı.[24] Ayrıca, koalisyon hükümetinde ancak bu hükûmetin Prespa anlaşmasından vazgeçmesi halinde yer alacağını duyurdu.[7] Partinin isim değişikliğine karşı çıkmasının temel nedeni; anlaşmanın yalnızca ülkeyi emperyalist bir örgüt olarak gördükleri NATO'nun etkisine yaklaştırma amaçlı olduğunu düşünmesi ve anlaşmanın Yunanistan'ı Makedonlara karşı geçmişteki tüm eylemlerinden tamamen muaf tuttuğunu belirtmesi.[25] Sol, emperyalist savaşları başlatmakla ve dünya barışını tehdit etmekle suçladığı NATO'ya karşı çıkıyor. Bu temelde, Kuzey Makedonya'nın NATO üyeliğinin askıya alınması çağrısında bulundu.[26] Kuzey Makedonya Dışişleri Bakanı Nikola Dimitrov'un Juan Guaidó'yu Venezuela'nın geçici devlet başkanı olarak tanımasını "bağımsız bir devlet olarak egemenliğini tamamen kaybetmiş vasalcı ve bağımlı bir ülkenin tipik duruşu" olarak nitelendirdi.[27] Parti, Nicolás Maduro'yu demokratik olarak seçilmiş saydığı için Venezuela devlet başkanı olarak destekledi.[28] Sol, Kuzey Makedonya'nın tarafsız bir ülke olmasını ve "komşu ülkelerle sıfır sorun ilkesiyle" hareket etmesini destekliyor. "Tarihi bagaj getirmeden sorunları çözme", Balkan ülkeleriyle dostane ilişkiler geliştirme ve kendi kaderini tayin etme ilkesi olarak tanımlıyor; bu ilke, tüm insanlara kendi adlarını kendilerinin tanımlaması hakkı veriyor.[29] Parti lideri bir röportajda, Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği üyeliğinin potansiyel olarak olumlu bir şey olabileceğini, ancak üyeliğin maliyetinin ülke adı ve kimliğinde bir değişiklik yaratması durumunda ülkenin bu politikadan uzak durması gerektiğini belirtti.[23] Parti, 2020 genel seçim programında, Filistin Devleti, Katalonya ve Bask Ülkesi'nin bağımsızlığını desteklerken, Kuzey Makedonya'nın "İsrail, Kosova ve Güney Kore Devleti'nin tanınmasını geri çekmesi" fikrini öne sürdü. Ayrıca, bazı bölümlerinin tarihi revizyonizm ve "faşizmin rehabilitasyonu" anlamına geldiğini düşündükleri için Bulgaristan ile Kuzey Makedonya arasındaki Dostluk Anlaşmasının gözden geçirilmesini de önerdiler.[30] Sosyal ve çevresel sorunlarSol, Zoran Zaev hükûmetine ve onun Makedonya Sosyal Demokrat Birliği'ne (SDSM) karşı çıkarak onları "yakışıksız bir tutumla"[22] ve daha sonra seçim sahtekarlığı ve şantaj yapmakla suçladı.[31] Solun lideri SDSM'nin Pasokifikasyonu izleyeceğini öngördü.[32] Ayrıca "otokrat" olarak gördükleri Nikola Gruevski'nin önceki hükûmetine ve onun VMRO-DPMNE'sine de karşı çıktı.[4] Sol muhafazakarlığa, ruhbanlığa ve ataerkilliğe ilkeli bir muhalefet ilan etti[19] Ülkedeki LGBT haklarını destekliyor.[33] Parti, resmi olmayan tatil için etkinlikler düzenleyen tek Makedon siyasi partisi olarak 9 Mayıs'ta faşizme karşı Zafer Bayramı'nı kutluyor ve mitingler düzenliyor.[34] Sol, Kuzey Makedonya'nın "gündelik yaşamın tüm alanlarında meydana gelen siyasi ve sosyal felaketin" doğrudan bir sonucu olarak gördükleri bir "ekolojik felaketten" geçmekte olduğunu belirtti.[35] Seçim programı ücretsiz sağlık hizmeti ve evrensel eğitime desteğini ilan ediyor ve neoliberalizmi ve "vahşi kapitalizmi " Kuzey Makedonya'nın ekonomik sorunlarının çoğunun kökü olarak görüyor.[20][29] Sağlık ve eğitimin yanı sıra ekonomik büyüme ve örgütlü emeğin Kuzey Makedonya'daki "terörün en büyük düşmanları" olarak görüyor.[20] Kaynakça
Information related to Sol (Kuzey Makedonya) |
||||||||||||||||||||||
