Sovyet gizli polis teşkilatları kronolojisiSovyet gizli polis teşkilatlarının zaman içinde devamlılıkları vardı. Ekim Devriminden sonra Vladimir Lenin'in 20 Aralık 1917 tarihli kararıyla oluşturulan ilk gizli polise "Çeka" (ЧК) adı verildi. Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında KGB'nin ardılı konumundaki Rusya Federal Güvenlik Servisi'nde çalışanlar hâlâ gayriresmî olarak Çekist olarak adlandırılmaktadırlar. Burada listelenen çoğu teşkilat için gizli polis faaliyetleri işlevlerinin sadece bir parçasıydı; örneğin, KGB hem gizli polis hem de istihbarat teşkilatı idi. KronolojiLiderler
Detaylı kronoloji
6 Şubat 1922: Çeka, Rusya SFSC'nin NKVD'nin bir bölümü olan GPU'ya dönüştürüldü.
15 Kasım 1923: GPU, NKVD'den ayrılarak SSCB Halk Komiserleri Konseyi'nin doğrudan kontrolü altında Tüm Birlik OGPU'ya bağlandı.
10 Temmuz 1934: Rusya SFSC'nin NKVD'si varlığını sona erdirdi ve Sovyetler Birliği Tüm Birlik NKVD'ye dönüştü; OGPU, Tüm Birlik NKVD içindeki GUGB'ye ("Devlet Güvenliği Temel Müdürlüğü") dönüştürüldü.
3 Şubat 1941: NKVD'nin GUGB birimi NKGB'nin dışında bırakıldı, sonra yeniden birleştirildi, son olarak 14 Nisan 1943 tarihinde bir kez daha ayrıldı.
18 Mart 1946: Tüm Halk Komiserlikleri Bakanlıklara dönüştürüldü.
Stasi olarak bilinen Doğu Almanya Devlet Güvenlik Bakanlığı, ismini buradan türetmişti. 30 Mayıs 1947: "Farklı istihbarat servislerinin eşgüdümünü artırmak ve çabalarını büyük çaplı talimatlar üzerinde yoğunlaştırmak" amacıyla ifade edilen resmî karar alındı. 1948 yazında, KI teşkilatındaki askerî personel, GRU Dış Askeri İstihbarat Servisi'ni yeniden yapılandırmak için Sovyetler Birliği Ordusu'na iade edildi. Yeni Doğu Bloku ve Sovyet göçmenleri ile ilgilenen KI bölümleri 1948 yılının sonlarında MGB'ye geri iade edildi. 1951 yılında KI'nın tamamı yeniden MGB içine dahil edildi. 5 Mart 1953: MVD ve MGB, Lavrenti Beriya tarafından MVD ile birleştirildi.
13 Mart 1954: Beriya'nın tasfiyesiyle ve MVD'nin gizli polislik görevlerinden tekrar bırakmasıyla, yeni bağımsız kuvvet KGB oldu. Yeniden isimlendirme ve bir yetki kargaşası döneminden sonra KGB, 1991 yılına kadar istikrarlı kaldı.
1991 yılında, 1991 Sovyetler Birliği darbe girişiminin başarısızlığa uğramasının ve Gorbaçov ile Yeltsin'in devrilememesinin ardından, General Vadim Bakatin KGB'nin lağvedilmesi kararını yayımladı. Bugün Rusya'da, daha önce KGB'nin üstlendiği görevler, Dış İstihbarat Servisi (SVR), Rusya Federasyonu'nun Federal Güvenlik Servisi (FSB) ve Federal Koruma Servisi (FSO) arasında paylaştırılmış durumdadır. GRU ise işleyişine devam etmektedir. Ayrıca bakınızRus İmparatorluğu gizli servisleri
Kaynakça
Dış bağlantılar
Information related to Sovyet gizli polis teşkilatları kronolojisi |