Шырын Эбадзі

Шырын Эбадзі
перс.: شیر
Род дзейнасці	суддзя, пісьменніца, праваабаронца, пацыфіст, адвакат, актывіст за права жанчын, палітык, юрыст
Дата нараджэння	21 чэрвеня 1947(1947-06-21)[1][2][…] (77 гадоў)
Месца нараджэння	Хамадан, Цэнтральны бахш[d], Хамадан[d], Хамадан[d], Іран
Грамадзянства	Іран
Веравызнанне	іслам
Месца працы	Тэгеранскі ўніверсітэт
Альма-матар	Тэгеранскі ўніверсітэт
Член у	Nobel Women's Initiative[d][3]
Узнагароды і прэміі	Нобелеўская прэмія міру
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шырын Эбадзі (перс. شیرین عبادی — Širin Ebâdi нар. 21 чэрвеня 1947(1947-06-21)^[1][2][…], Хамадан) — іранская праваабаронца і юрыст, лаўрэат прэміі памяці прафесара Таролфа Рафто (2001), лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру (2003) «за ўклад у развіццё дэмакратыі і барацьбу за правы чалавека, асабліва жанчын і дзяцей у Іране».

У 1990-я гг. Эбадзі атрымала магчымасць выкладаць у Тэгеранскім універсітэце. Яна адыграла важную ролю ва ўзмацненні ўмерана-ліберальных тэндэнцый у іранскім грамадстве канца 1990-х, а яе агітацыя за павелічэнне ролі жанчын у іранскім грамадскім жыцці стала важным фактарам у перамозе Махамеда Хатамі на прэзідэнцкіх выбарах 1997 года.

У якасці адваката Эбадзі ўдзельнічала ў шэрагу найважнейшых судовых працэсаў у Іране 1990-х. У прыватнасці, яна прадстаўляла інтарэсы сем’яў загінулых іранскіх інтэлектуалаў, якія прытрымліваўся апазіцыйных поглядаў. Падчас аднаго з гэтых працэсаў у 2000 годзе Эбадзі апублікавала відэазапіс паказанняў Аміра Фархада Ібрахіма, які сведчыў аб заказах на забойствы палітыкаў з атачэння прэзідэнта Хатамі. За раскрыццё гэтых паказанняў Эбадзі была прысуджана да 5 гадоў турмы (пазней прысуд быў адменены). Акрамя таго, Эбадзі вяла шэраг спраў з нагоды забароны іранскіх газет, абараняла пераследуемых у Іране прыхільнікаў рэлігіі бахаі.