ალექსანდრა თედორეს ასული (ნიკოლოზ II-ის მეუღლე)

ალექსანდრა თედორეს ასული
ალექსანდრა ფიოდოროვნა 1908 წელს
რუსეთის იმპერატრიცა
კორონაცია:	26 მაისი, 1896
მმართ. დასაწყისი:	26 ნოემბერი, 1894
მმართ. დასასრული:	15 მარტი, 1917
წინამორბედი:	მარია ფიოდოროვნა
მემკვიდრე:	მონარქია დაემხო
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი:	6 ივნისი, 1872
დაბ. ადგილი:	ახალი სასახლე, დარმშტადტი, გერმანიის იმპერია
გარდ. თარიღი:	17 ივლისი, 1918 (46 წლის)
გარდ. ადგილი:	იპატიევის სახლი, ეკატერინბურგი, რუსეთის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა
დაკრძ. ადგილი:	17 ივლისი, 1998 სანქტ-პეტერბურგის წმინდა პეტრესა და პავლეს საკათედრო ტაძარი, რუსეთი
მეუღლე:	ნიკოლოზ II, რუსეთის იმპერატორი
შვილები:	ოლღა ტატიანა მარია ანასტასია ალექსეი
სრული სახელი:	გერმ. ალიქს ვიქტორია ჰელენ ლუიზ ბეატრიქსი რუს. ალექსანდრა ფიოდოროვნა რომანოვა
დინასტია:	ჰესენ-დარმშტადტი
მამა:	ლუდვიგ IV, ჰესენის დიდი ჰერცოგი
დედა:	ალისა ბრიტანელი
რელიგია:	ჯერ ლუთერანობა შემდეგ მართლმადიდებლობა
ხელმოწერა:
ალექსანდრა თედორეს ასული ვიკისაწყობში

ალექსანდრა თედორეს ასული (რუს. Александра Фёдоровна), დაბადების სახელია პრინცესა ალიქს ვიქტორია ჰელენ ლუიზ ბეატრიქს ჰესენელი, შემოკლებით ალიქს ფონ ჰესენ-დარმშტადტი (გერმ. Alix von Hessen-Darmstadt; დ. 6 ივნისი, 1872, დარმშტადტი, გერმანიის იმპერია — გ. 17 ივლისი, 1918, ეკატერინბურგი, რუსეთის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა) — ჰესენის დიდ ჰერცოგ ლუდვიგ IV-ისა და პრინცესა ალისა ბრიტანელის ასული. რუსეთის უკანასკნელი იმპერატრიცა 1896-1917 წლებში როგორც იმპერატორ ნიკოლოზ II-ის მეუღლე. ქორწინების შემდეგ მიიღო მართლმადიდებლობა, რის გამოც ორიგინალი სახელი შეუცვალეს ალექსანდრა ფიოდოროვნათი. მიუხედავად ტახტიდან გადადგომისა, 1918 წელს ის, მისი მეუღლე და შვილები ბოლშევიკებმა იპატიევის სახლში სასტიკად დახოცეს, რის გამოც 2000 წელს რუსულმა მართლმადიდებლურმა ეკლესიამ მათი მთელი ოჯახი წმინდანად შერაცხა, მას კი წმინდა ალექსანდრა წამებული უწოდეს.

იგი იყო დიდი ბრიტანეთის დედოფალ ვიქტორიას საყვარელი შვილიშვილი, რომელსაც ბებიისაგან მემკვიდრეობით გადაეცა ჰემოფილიის გენი, რომელიც ჰქონდა მის ძმას, პრინც ფრიდრიხს, ასევე ბიძამისს, ალბანის ჰერცოგ ლეოპოლდა და მისი დეიდაშვილის ვაჟს, ასტურიის პრინც ალფონსოს. თავად ალექსანდრამ ეს გენი თავის ვაჟს, ცარევიჩ ალექსეისაც გადასცა. მისი სახალხო პოპულარობა განსაკუთრებით შეარყია მისმა ურთიერთობამ ბერ გრიგორი რასპუტინთან, რასაც არაერთი სკანდალიც მოჰყვა.

ალექსანდრა ფიოდოროვნას ტრაგიკულმა აღსასრულმა შემდგომში დიდი ასახვა ჰპოვა მსოფლიო კინემატოგრაფიასა და ხელოვნებაში.

სურათი	სახელი	დაიბადა	გარდაიცვალა	ზოგადი ცნობები
	ოლღა	15 ნოემბერი, 1895 ცარსკოე-სელო, სანქტ-პეტერბურგი, რუსეთი	17 ივლისი, 1918 იპატიევის სახლი, ეკატერინბურგი, რუსეთი (22 წლის)	სხვადასხვა პერიოდში განიხილებოდა დიდ მთავარ დიმიტრი პავლოვიჩის, რუმინეთის მეფე კაროლ II-ის, დიდი ბრიტანეთის მეფე ედუარდ VIII-ისა და იუგოსლავიის მეფე ალექსანდრე I-ის საცოლედ, თუმცა არ გათხოვილა. ოჯახთან ერთად დახვრიტეს ბოლშევიკებმა, შერაცხულია წმინდანად.
	ტატიანა	10 ივნისი, 1897 პეტერჰოფის სასახლე, სანქტ-პეტერბურგი, რუსეთი	17 ივლისი, 1918 იპატიევის სახლი, ეკატერინბურგი, რუსეთი (21 წლის)	განიხილებოდა იუგოსლავიის მეფე ალექსანდრე I-ის საცოლედ, თუმცა რევოლუციის გამო გათხოვება ვეღარ მოასწრო. ოჯახთან ერთად დახვრიტეს ბოლშევიკებმა, შერაცხულია წმინდანად.
	მარია	26 ივნისი, 1899 პეტერჰოფის სასახლე, სანქტ-პეტერბურგი, რუსეთი	17 ივლისი, 1918 იპატიევის სახლი, ეკატერინბურგი, რუსეთი (19 წლის)	პირველი მსოფლიო ომის დროს მსახურობდა მედდად. ოჯახთან ერთად დახვრიტეს ბოლშევიკებმა, შერაცხულია წმინდანად.
	ანასტასია	18 ივნისი, 1901 პეტერჰოფის სასახლე, სანქტ-პეტერბურგი, რუსეთი	17 ივლისი, 1918 იპატიევის სახლი, ეკატერინბურგი, რუსეთი (17 წლის)	ოჯახთან ერთად დახვრიტეს ბოლშევიკებმა, შერაცხულია წმინდანად. მისი გარდაცვალების შემდეგ თავს ბევრი ასაღებდა ანასტასია რომანოვად, მათ შორის ყველაზე ცნობილია ანა ანდერსონი.
	ალექსეი	12 აგვისტო, 1904 პეტერჰოფის სასახლე, სანქტ-პეტერბურგი, რუსეთი	17 ივლისი, 1918 იპატიევის სახლი, ეკატერინბურგი, რუსეთი (13 წლის)	რუსეთის ცარევიჩი და ტახტის მემკვიდრე. დაავადებული იყო ჰემოფილიით. ოჯახთან ერთად დახვრიტეს ბოლშევიკებმა, შერაცხულია წმინდანად.

• წმინდა ეკატერინეს სახელობის ორდენის ქალბატონი;
• წმინდა ანდრია პირველწოდებულის სახელობის უმაღლესი რანკის ორდენის ქალბატონი;

• მალტა: დიდი ღირსებისა და ერთგულების საპატიო ორდენი;
• პორტუგალია: წმინდა დედოფალ ისაბელის სახელობის ორდენის ქალბატონი;
• ოსმალეთი: დიდი ქველმოქმედის ორდენის ქალბატონი;
• ესპანეთი: დედოფალ მარია ლუიზას სახელობის ორდენის ქალბატონი;
• დიდი ბრიტანეთი: ვიქტორიასა და ალბერტის სახელობის პირველი კლასის სამეფო ორდენი;
• სპარსეთი: მზის პირველი კლასის ორდენი;

ხ • გ • რ რუსეთის მონარქების მეუღლეები მოსკოვის დიდი სამთავრო რიურიკების დინასტია (1283–1547) მარია  • კონჩაკა (1316–1318) • ელენე • ალექსანდრა • ავგუსტა ანასტასია (1333–1345) • ეუდოქსია • მარია • ალექსანდრა ვასილის ასული ველიამინოვა (1345–1359) • ეუდოქსია დიმიტრის ასული • სოფია (1371–1425) • მარია იაროსლავის ასული ბოროვსკი • მარია ბორისის ასული (1442–1467) • ზოე პალაიოლოგინა (1455–1503) • სოლომონია იურის ასული საბუროვია (1490–1542) • ელენა გლანსკაია(1506/1507-1538) რუსეთის სამეფო რიურიკების დინასტია (1547–1598) ანასტასია რომანოვნა (1547–1560) • მარია ტემრიუკოვნა (1561–1569) • მარფა სობაკინა • ანა კოლტოვსკაია (1671-1671) • ანა ვასილჩიკოვა (1572–1574) • ვასილისა მელენტევა(1575–1576/1577) • მარია დოლგორუკი • მარია თეოდორეს ასული ნეგაია (1581–1584) • ირინა თეოდორეს ასული გოდუნოვა (1584–1598) ბნელი დრო (1598–1613) მარია გრიგორის ასული სკურატოვა-ბელსკაია (1570/1571-1605) • მარია ივანეს ასული მნიშეკი რუსეთის სამეფო რომანოვების სახლი (1613–1721) მარია დოლგორუკოვა (1624–1625) • ევდოკია სტრეშნევა (1626–1645) • მარია მილოსლავსკაია (1648–1669) • ნატალია კირილეს ასული ნარიშკინა (1671–1694) • აგაფია გრუშეცკაია (1680–1681) • მართა აპრაქსინა (1682-1682) • პრასკოვია სალტიკოვა (1684–1723) • ევდოკია ლოპუხინა (1689–1698) • ეკატერინე I(1712–1721) რუსეთის იმპერია რომანოვების სახლი (1721–1917) ეკატერინე I (1712–1725) • ეკატერინე II (1745–1762) • მარია თეოდორეს ასული (1776–1801) • ელისაბედ ალექსანდრეს ასული (1793–1825) • ალექსანდრა თედორეს ასული (პრუსი) (1817–1855) • მარია ალექსანდრეს ასული (1841–1880) • მარია თედორეს ასული (დაგმარ დანიელი) (1881–1894) • ალექსანდრა თედორეს ასული (ჰესენელი) (1894–1917)

ბოლო რომანოვები

მოკლული რომანოვები
ნიკოლოზ II · დედოფალი ალექსანდრა ოტმა : ოლღა · ტატიანა · მარია · ანასტასია · ალექსეი
სამეფო ოჯახის ბოლო დღეები
გარემოებები	პიროვნებები
დახვრეტა · იპატიევის სახლი · განინის ორმო · კანონიზაცია · ალპაევის მოწამეები	გრიგოლ რასპუტინი · პეტრე ერმაკოვი · ევგენი ბოტკინი · ალექსეი ტრუპი · იაკობ იუროვსკი
ცრუ-რომანოვები
ანა ანდერსონი · ევგენია სმიტი · ნადეჟდა ივანოვა-ვასილიევა · მაგდალენა ვერესი · ელეონორა კრიუგერი · ალინა კარამიდასი · ელისონ კაბროკი · ავერის იაკობელი · მიშელ ანშე · მედის აიროტი · მარჯა ბოოდტსი · მიხეილ გოლენევსკი · ალექსეი პუციატო · ჯოზეფ ვერესი · ვასილი ფილატოვი · ეინო ტამეტ
რომანოვების კულტი
ტაძარი სისხლზე · მეფის მკვლელი · ნიკოლოზი და ალექსანდრა · ანასტასია: ანას ამოცანა · რომანოვები. შარავანდიანი ოჯახი · ფილმი „ანასტასია“ · ანიმაციური ფილმი „ანასტასია“