Kamienica Rynek-Ratusz 15 we Wrocławiu

Kamienica Rynek-Ratusz 15

nr rej. A/1559/234 z 30.12.1970[1]
Rynek-Ratusz 15 (kamienica środkowa)
Państwo	Polska
Miejscowość	Wrocław
Adres	Rynek-Ratusz 15
Kondygnacje	IV+2-kondygnacyjny szczyt
Zniszczono	1945
Odbudowano	1954
Położenie na mapie Wrocławia Kamienica Rynek-Ratusz 15
Położenie na mapie Polski Kamienica Rynek-Ratusz 15
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kamienica Rynek-Ratusz 15
51°06′36,75″N 17°01′49,41″E/51,110208 17,030392
Multimedia w Wikimedia Commons

Kamienica Rynek-Ratusz 15 – zabytkowa kamienica na wrocławskim Rynku, w północnej pierzei tretu^[a] tzw. stronie rymarzy lub stronie złotników^[3].

Większość kamienic znajdujących się w północnej pierzei tretu ma rodowód sięgający XV–XVII^[3]. Pierwotnie były to parterowe drewniane kramy, a następnie piętrowe murowane pomieszczenia mieszkalne przylegające do dwukondygnacyjnej murowanej ściany północnej smatruza. Z biegiem kolejnych lat pomieszczenia przekształcono w wielopiętrowe kamienice^[4]. Po 1824 roku, kiedy to zlikwidowano smatruzy, właściciele kamienic z tej strony wykupili od miasta za kwotę 21 000 talarów, jej tereny i przedłużyli swoje budynki na południe. Zachowane z tego okresu zabudowania mają cechy architektury późnoklasycystycznej^[3].

Działania wojenne podczas II wojny światowej częściowo zniszczyły pierzeję północną. Jej odbudowa została opracowana w 1954 roku przez profesora Edmunda Małachowicza w Pracowni Konserwacji Zabytków przy udziale prof. Stanisława Koziczuka, Jadwigi Hawrylak i Stefana Janusza Müllera^[5].

W miejscu obecnej kamienicy pierwotnie znajdowały się dwie oddzielne kamienice (15a i 15b) o fasadzie klasycystycznej^[6], choć ich rodowód sięga okresu baroku: w przedniej części znajduje się zasypana barokowa piwnica o wymiarach 5,5 x 9,1 metra. Ściany i sklepienie zostały zbudowane w wątku niderlandzkim (holenderskim)^[7]. Pierwsza miała szerokość 8,5 metra i powstała w pierwszej połowie XVIII wieku. Była pięciokondygnacyjna, okapowa. Druga o szerokości ok. 5 metrów była czterokondygnacyjna i w formie klasycystycznej powstała ok. roku 1800. W 1825 oba budynki zostały przebudowane i połączone w jedną kamienicę^[6].

Podczas działań wojennych w 1945 roku kamienica nie uległa większym zniszczeniom. Podczas jej remontu przeprowadzonego pod okiem architekta Stanisława Koziczuka kamienica została obniżona do czterech kondygnacji i pokryta dwukondygnacyjnym dachem mansardowym; w osi został dodany szczyt z trójkątnym tympanonem^[6].

• Olgierd Czerner: Rynek wrocławski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
• Zdzisław Wiśniewski: Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych cz.II. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski Instytut Archeologii, 2002.
• Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985. ISBN 83-01-03996-5.