Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Celnej

Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Celnej – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1927–1928.

W lipcu 1927 roku przeprowadzono reorganizację Straży Celnej. Zniesiono instytucje starszych inspektorów Straży Celnej, istniejące przy dyrekcjach ceł i a powołano w ich miejsce inspektoraty okręgowe Straży Celnej^[1]. Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Celnej obejmował granicę od styku z Inspektoratem Mazowieckim w rejonie Małego Wałcza i dalej do punktu rozgraniczającego województwa pomorskie i poznańskie w rejonie Dorotowa i Stebionek^[2].

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną^[3]. Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Celnej przeorganizowany został na Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej.

W skład inspektoratu okręgowego etatowo wchodziło osiem osób, w tym czterech oficerów. Był to jeden starszy inspektor, dwóch starszych komisarzy, jeden komisarz, jeden starszy przodownik, jeden przodownik i dwóch strażników^[4]:

• kierownik inspektoratu – inspektor Antoni Wilk
• adiutant – podkomisarz Wojciech Jastrzębski-Wiżyna
• oficer wywiadu – komisarz Aleksander Wasilewski
• kwatermistrz – podkomisarz Jan Łoś

Organizacja inspektoratu w 1927 roku^[5] :

• komenda – Czersk
  • Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Chojnice”
  • Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Gniew” (były Wejherowo)
  • Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Kościerzyna”

• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928–1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
• Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Straż Celna 1921–1928. [dostęp 2017-03-17].