ภูพานปฏิวัติ
ภูพานปฏิวัติ เป็นบทเพลงปฏิวัติที่ถูกแต่งขึ้นโดยจิตร ภูมิศักดิ์ ขณะอยู่ร่วมกับกองทัพปลดแอกประชาชนไทยที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ บริเวณเทือกเขาภูพาน ในจังหวัดสกลนคร ติดต่อกับชายแดนลาว โดยในขณะนั้นใช้ชื่อว่า "สหายปรีชา" จิตร ภูมิศักดิ์ แต่งคำร้องและทำนองเพลงนี้เสร็จสมบูรณ์ระหว่างเดินเท้ากลับจากงานลำเลียง บนยอดเขาแห่งหนึ่งชื่อ ภูผาลม (อยู่ในเขตดงพระเจ้า อำเภอวาริชภูมิ จังหวัดสกลนคร) เมื่อ พ.ศ. 2508 ต่อมาเพลงนี้ได้กลายเป็นเพลงสำคัญเพลงหนึ่งของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย ประวัติเมื่อเดือนตุลาคม ปี พ.ศ. 2501 จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ได้ทำการรัฐประหารและกวาดล้างผู้ฝักใฝ่ลัทธิคอมมิวนิสต์ โดยจิตร ภูมิศักดิ์ เป็นหนึ่งในผู้ที่ถูกนำไปคุมขังในเรือนจำด้วยข้อหา “กระทำการอันเป็นคอมมิวนิสต์”[1] จิตรถูกคุมขังอยู่จนถึงปี พ.ศ. 2508 จึงได้รับการปล่อยตัว จากนั้น จิตรได้เดินทางไปยังบริเวณชนบทของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพื่อไปเข้าร่วมพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย ซึ่งในขณะนั้นกำลังทำสงครามกองโจรกับรัฐบาลอยู่ เมื่อเข้าร่วมแล้ว จิตรก็ได้ใช้นามแฝงว่า "สหายปรีชา" และทำงานในพื้นที่ภูพาน จังหวัดสกลนคร ในระหว่างนี้ จิตรก็ถูกมอบหมายให้ประพันธ์เพลงต่าง ๆ เพื่อปลุกระดมมวลชนให้เข้าร่วมพรรคคอมมิวนิสต์ เช่น เพลงมาร์ชกองทัพปลดแอกประชาชนไทย รวมถึงเพลงภูพานปฏิวัติด้วย[2] เพลงภูพานปฏิวัติถูกใช้เป็นเพลงเปิดรายการข่าวของสถานีวิทยุเสียงประชาชนแห่งประเทศไทย (สปท.) ที่ออกอากาศจากเมืองคุนหมิง ประเทศจีน[3] นอกจากนี้ หลังจากเหตุการณ์ 14 ตุลาคม และเหตุการณ์ 6 ตุลาคม เพลงภูพานปฏิวัติ รวมถึงงานประพันธ์อื่น ๆ ของจิตร ก็ถูกรื้อฟื้นและกลับมาเผยแพร่อีกครั้งโดยนักศึกษาและผู้ชุมนุมในยุคนั้นด้วย เนื้อร้อง
อ้างอิง
|