ดูที่รายพระนามกษัตริย์และจักรพรรดิฝรั่งเศส
พระมเหสีแห่งฝรั่งเศส ตั้งแต่พ.ศ. 1530 ประเทศฝรั่งเศสมีสมเด็จพระมเหสีในพระมหากษัตริย์และพระจักรพรรดิแห่งฝรั่งเศส (Royal Consort) ทั้งหมด 53 พระองค์ แยกตามพระอิสริยยศได้ดังนี้
- สมเด็จพระราชินี (Queen Consort) 49 พระองค์
- สมเด็จพระจักรพรรดินี (Empress Consort) 3 พระองค์
- ไม่มีตำแหน่ง (untitled consort) 1 พระองค์
หมายเหตุ
- อินเกเบิร์กแห่งเดนมาร์ก สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส และ แอนน์แห่งบริตานี สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส ทั้ง 2 พระองค์ได้รับตำแหน่งถึง 2 ครั้ง
- มารี-โฌเซฟีนแห่งซาวอย สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส ทรงเป็นสมเด็จพระราชินีภายใต้กฎหมายในสมัยสาธารณรัฐ
- มาดามเดอแม็งต์นงเป็นพระมเหสีลับของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 และได้อภิเษกสมรสอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2228 แต่ก็ไม่ได้รับการสถาปนาเป็นพระราชินีอย่างเป็นทางการ แต่เป็นเพียงมเหสีผู้สูงศักดิ์
- ไม่มีสมเด็จพระราชินีพระองค์ใดที่เป็นพระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส
ตั้งแต่ พ.ศ. 1828 ถึง พ.ศ. 1878 เมื่อราชอาณาจักรนาวาร์และฝรั่งเศสได้รวมกันตั้งแต่การอภิเษกสมรสของสมเด็จพระราชินีโจนที่ 1 แห่งนาวาร์ซึ่งเป็นสมเด็จพระราชินีนาถแห่งนาวาร์ กับ พระเจ้าฟิลิปที่ 4และมีทายาทสืบราชสมบัติ 3 พระองค์ คือ พระเจ้าหลุยส์ที่ 10, พระเจ้าฟิลิปที่ 5 และพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 4 แต่เมื่อการสวรรคตของพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 4 ความสัมพันธ์ของฝรั่งเศสและนาวาร์เริ่มเสื่อมถอย ในที่สุดราชอาณาจักรนาวาร์ก็ประกาศแยกประเทศกับฝรั่งเศสใน พ.ศ. 2132 เมื่อพระเจ้าอองรีที่ 4 เสวยราชย์ แต่ตำแหน่งกษัตริย์แห่งนาวาร์ก็ยังคงอยู่
ในสมัยพระเจ้าอองรีที่ 4 มาร์เกอรีตแห่งวาลัวร์ พระมเหสี ทรงเป็นราชินีแห่งนาวาร์ และต่อมาทรงเป็นสมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศสด้วยเช่นกัน หลังจากนั้นใน พ.ศ. 2163 มงกุฎแห่งนาวาร์ถูกรวมเข้ากับฝรั่งเศสแต่พระมหากษัตริย์ก็ยังเป็นตำแหน่งกษัตริย์แห่งนาวาร์ต่อไปจนถึงพ.ศ. 2334 ตำแหน่งกษัตริย์แห่งนาวาร์ถูกยกเลิกในสมัยการปฏิวัติฝรั่งเศส ต่อมาถึงจะได้รับการฟื้นฟูแต่กษัตริย์ราชวงศ์โบนาปาร์ต และราชวงศ์ออร์เลออง ไม่ได้ใช้ตำแหน่งนี้อีกเลย
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
ในประเทศฝรั่งเศสมีสมเด็จพระราชินีหลายพระองค์ที่เป็นผู้สำเร็จราชการแทน พระสวามี หรือ พระโอรสเมื่อทรงพระเยาว์
- อานแห่งเคียฟ สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส, พ.ศ. 1603 - 1609, ในระหว่างพระเจ้าฟิลิปที่ 1 พระโอรสยังทรงพระเยาว์
- อาแดลแห่งช็องปาญ สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส, พ.ศ. 1733 - 1735,ในระหว่างพระเจ้าฟิลิปที่ 2 แห่งฝรั่งเศส พระโอรสเสด็จไปในสงครามครูเสดครั้งที่ 3
- บลังกาแห่งกัสติยา สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส
- ฌานน์แห่งเบอร์กันดี สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส, ได้ทรงเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระสวามีพระเจ้าฟิลิปที่ 6บ่อยครั้งเมื่อพระสวามีออกศึกสงคราม
- อิสซาเบลลาแห่งบาวาเรีย สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส, เมื่อพระสวามีพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 6 มีอาการวิกลจริต
- แคทเธอรีน เดอ เมดิชิ สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส
- มารี เดอ เมดิชิ สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส, พ.ศ. 2153 - 2157, ในระหว่างพระเจ้าหลุยส์ที่ 13 พระโอรสยังทรงพระเยาว์
- อานน์แห่งออสเตรีย สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส, พ.ศ. 2186 - 2194, ในระหว่างพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 พระโอรสยังทรงพระเยาว์
- เออเฌนี เดอ มอนตีโค สมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส, ในระหว่างที่พระสวามีจักรพรรดินโปเลียนที่ 3 เสด็จพระราชดำเนินไปต่างประเทศ
บางข้อมูลอ้างถึง มาร์กาเร็ตแห่งอองชู สมเด็จพระราชินีแห่งอังกฤษทรงดำรงเป็นสมเด็จพระราชินีแห่งฝรั่งเศส แต่ความถูกต้องเกี่ยวกับพระอิศริยยศของพระนางยังเป็นที่โต้แย้ง พระนางทรงดำรงตำแหน่งนี้เป็นเวลาสั้นจากดินแดนที่อังกฤษยึดมาจากฝรั่งเศส
พระสาทิสลักษณ์
|
พระนาม
|
ประสูติ
|
เสกสมรส
|
เสวยราชย์
|
พ้นจากราชสมบัติ
|
สวรรคต
|
คู่สมรส
|
|
มารี-เตแรซแห่งฝรั่งเศส |
19 ธันวาคม พ.ศ. 2321 |
มิถุนายน พ.ศ. 2342 |
2 สิงหาคม พ.ศ. 2373 ครองตำแหน่งได้ 20 นาที |
2 สิงหาคม พ.ศ. 2373 พระราชสวามีสละราชสมบัติ |
19 ตุลาคม พ.ศ. 2394 |
พระเจ้าหลุยส์ที่ 19
|
พระสาทิสลักษณ์
|
พระนาม
|
ประสูติ
|
เสกสมรส
|
เสวยราชย์
|
พ้นจากราชสมบัติ
|
สวรรคต
|
คู่สมรส
|
|
เออเฌนี เดอ มอนตีโค |
5 พฤษภาคม พ.ศ. 2369 |
30 มกราคม พ.ศ. 2396 |
30 มกราคม พ.ศ. 2396 |
4 กันยายน พ.ศ. 2413 พระราชสวามีถูกปลดออกจากตำแหน่ง |
11 กรกฎาคม พ.ศ. 2463 |
จักรพรรดินโปเลียนที่ 3
|
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- Joy Law, Fleur de lys: The kings and queens of France. ISBN 978-0070366954
- Rene de La Croix, duc de Castries, The Lives of the Kings & Queens of France. ISBN 0394507347
- Elsie Thornton-Cook, Royal Line of France: The Story of the Kings and Queens of France. ISBN 978-0836909395