ลำน้ำโค้งตวัดลำน้ำโค้งตวัด[1] (อังกฤษ: meandering channel[2]) เป็นลักษณะทางธรณีสัณฐานชนิดหนึ่งของทางน้ำ ซึ่งลักษณะจะเป็นทางน้ำที่คดเคี้ยวคล้ายงูเลื้อย บ้างจึงเรียกว่าลำน้ำงูเลื้อย (snaking stream) ทางน้ำแบบนี้เกิดจากกระบวนการฟลูเวียล (Fluvial) ซึ่งจะพบบริเวณที่ราบลุ่มที่ความชันน้อยมาก จะเป็นบริเวณที่กำลังจะลงทะเลทางน้ำจะมีการกัดเซาะทางลึกน้อยกว่าทางด้านข้าง เพราะจากต้นน้ำที่มีความชันมากทางน้ำก็จะมีพลังงานมาก แต่เมื่อมาถึงบริเวณที่ราบลุ่มความชันลดลงทางน้ำจึงต้องมีการกวัดแกว่งออกทางด้านข้างเพื่อรักษาความเสถียรของมัน กระแสน้ำที่ปะทะกับตลิ่งด้านหนึ่งจะทำให้เกิดการกัดเซาะแต่จะไปเกิดการตกสะสมตัวในตลิ่งฝั่งตรงข้ามแทน แต่การกวัดแกว่งนั้นจะมีการเปลี่ยนแปลงสภาพตำแหน่งของท้องน้ำอยู่ในขอบเขตไม่เกินเส้นกวัดแกว่งปกติซึ่งถ้าเวลาผ่านไปเส้นก็จะมีขารเปลี่ยนตำแหน่งตามไปด้วย ประเภทในบริเวณลำน้ำโค้งตวัดสามารถแบ่งบริเวณย่อยๆ ออกเป็น 3 บริเวณได้แก่
ทางน้ำลักษณะนี้เราจะพบได้ทั่วไปในตอนปลายของแม่น้ำ เช่น ตอนปลายของแม่น้ำเจ้าพระยาตั้งแต่กรุงเทพมหานครลงมาถึงสมุทรปราการก่อนจะลงสู่อ่าวไทย หรือตอนปลายของแม่น้ำโขง, แม่น้ำแม่กลอง, แม่น้ำท่าจีน เป็นต้น ดูเพิ่มอ้างอิง
|