อำเภอสามง่าม

อำเภอสามง่าม
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Sam Ngam
คำขวัญ:  แม่ยมอยู่ข้าวปลา ตระการตานาไร่ งามไสวผ้าทอมือ เลื่องลือเบญจรงค์ มั่นคงเครื่องจักสาน นมัสการหลวงพ่อขวัญ
แผนที่จังหวัดพิจิตร เน้นอำเภอสามง่าม
พิกัด: 16°30′30″N 100°12′18″E / 16.50833°N 100.20500°E / 16.50833; 100.20500
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	พิจิตร
พื้นที่
• ทั้งหมด	338.08 ตร.กม. (130.53 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	41,652 คน
• ความหนาแน่น	123.20 คน/ตร.กม. (319.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	66140, 66220 (เฉพาะตำบลกำแพงดิน)
รหัสภูมิศาสตร์	6607
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอสามง่าม หมู่ที่ 5 ตำบลสามง่าม อำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร 66140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

สามง่าม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดพิจิตร เป็นอำเภอลำดับ 7 ของจังหวัด และเป็นอำเภอพิเศษที่จัดตั้งโดยไม่ต้องผ่านการเป็นกิ่งอำเภอ

อำเภอสามง่าม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดพิจิตร ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำยมตอนใต้ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่ม ประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพในการทำนา  นอกจากนั้นยังมีการทำไร่และทำประมงน้ำจืด แต่เดิมนั้น “สามง่าม” เป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ  ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำยม มีคลองสำคัญชื่อ คลองสามง่าม ไหลลงสู่แม่น้ำยม มองเห็นเป็นสามแฉก จึงเรียกหมู่บ้านนี้ว่า “สามง่าม” และทางราชการจัดตั้งเป็นตำบลสามง่ามขึ้นอยู่อำเภอท่าหลวง

• วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2481 แยกพื้นที่ตำบลสามง่าม ตำบลวังจิก ตำบลรังนก และตำบลเนินปอ ของอำเภอเมืองพิจิตร มาตั้งขึ้นเป็น อำเภอสามง่าม^[1] และตั้งที่ว่าการอำเภอที่ตำบลสามง่าม เป็นอำเภอพิเศษที่จัดตั้งโดยไม่ต้องผ่านการเป็นกิ่งอำเภอ
• วันที่ 17 เมษายน 2482 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดพิจิตรและจังหวัดพิษณุโลกโดยโอนตำบลกำแพงดิน อำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก ไปขึ้นกับอำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร^[2]
• วันที่ 19 พฤศจิกายน 2483 ตั้งตำบลไผ่รอบ แยกออกจากตำบลวังจิก^[3]
• วันที่ 8 เมษายน 2484 โอนพื้นที่ตำบลวังจิก อำเภอสามง่าม ไปขึ้นกับอำเภอเมืองพิจิตร^[4]
• วันที่ 9 กันยายน 2484 โอนพื้นที่ตำบลไผ่รอบ อำเภอสามง่าม ไปขึ้นกับอำเภอเมืองพิจิตร^[5]
• วันที่ 2 สิงหาคม 2492 โอนพื้นที่บางส่วนของหมู่ 4 บ้านนิคม (ในขณะนั้น) ตำบลหนองหลุม ไปตั้งเป็นหมู่ 17 ของตำบลสามง่าม^[6]
• วันที่ 12 ธันวาคม 2493 ตั้งตำบลบ้านนา แยกออกจากตำบลสามง่าม^[7]
• วันที่ 7 มกราคม 2500 จัดตั้งสุขาภิบาลสามง่าม ในท้องที่บางส่วนของตำบลสามง่าม^[8]
• วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลกำแพงดิน ในท้องที่ตำบลกำแพงดิน^[9]
• วันที่ 18 มีนาคม 2512 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลกำแพงดิน และจัดตั้งสุขาภิบาลกำแพงดิน ในท้องที่บางส่วนของตำบลกำแพงดิน^[10]
• วันที่ 21 ตุลาคม 2523 ตั้งตำบลหนองโสน แยกออกจากตำบลเนินปอ^[11]
• วันที่ 16 พฤศจิกายน 2525 โอนพื้นที่บ้านตอรัง ของตำบลเนินปอ ไปตั้งเป็นหมู่ 9 ของตำบลหนองโสน^[12]
• วันที่ 2 ตุลาคม 2527 ตั้งตำบลวังโมกข์ แยกออกจากตำบลหนองหลุม^[13]
• วันที่ 17 สิงหาคม 2533 ตั้งตำบลบึงบัว แยกออกจากตำบลบ้านนา^[14]
• วันที่ 18 สิงหาคม 2535 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลสามง่าม^[15] เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
• วันที่ 9 ตุลาคม 2541 แยกพื้นที่ตำบลบ้านนา ตำบลบึงบัว ตำบลวังโมกข์ และตำบลหนองหลุม ของอำเภอสามง่าม ไปจัดตั้งเป็น อำเภอวชิรบารมี ^[16] เป็นอำเภอพิเศษที่จัดตั้งโดยไม่ต้องผ่านการเป็นกิ่งอำเภอ
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลสามง่าม และสุขาภิบาลกำแพงดิน เป็น เทศบาลตำบลสามง่าม และเทศบาลตำบลกำแพงดิน ตามลำดับ^[17] ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 23 กันยายน 2547 กำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอสามง่าม ให้มีความถูกต้องแม่นยำ โดยกำหนดให้ตำบลกำแพงดิน ให้มีเขตการปกครองรวม 12 หมู่บ้าน ตำบลสามง่าม ให้มีเขตการปกครองรวม 16 หมู่บ้าน ตำบลรังนก ให้มีเขตการปกครองรวม 12 หมู่บ้าน ตำบลเนินปอ ให้มีเขตการปกครองรวม 20 หมู่บ้าน และตำบลหนองโสน ให้มีเขตการปกครองรวม 19 หมู่บ้าน^[18]

อำเภอสามง่ามตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบางระกำและอำเภอบางกระทุ่ม (จังหวัดพิษณุโลก)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบางกระทุ่ม (จังหวัดพิษณุโลก) และอำเภอเมืองพิจิตร
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอโพธิ์ประทับช้าง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบึงสามัคคี อำเภอไทรงาม (จังหวัดกำแพงเพชร) และอำเภอวชิรบารมี

อำเภอสามง่ามแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 80 หมู่บ้าน ได้แก่

ท้องที่อำเภอสามง่ามประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลกำแพงดิน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลกำแพงดิน
• เทศบาลตำบลสามง่าม ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลสามง่าม
• เทศบาลตำบลเนินปอ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเนินปอทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสามง่าม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามง่าม (นอกเขตเทศบาลตำบลสามง่าม)
• องค์การบริหารส่วนตำบลกำแพงดิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกำแพงดิน (นอกเขตเทศบาลตำบลกำแพงดิน)
• องค์การบริหารส่วนตำบลรังนก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลรังนกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโสน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองโสนทั้งตำบล

มีเส้นทางคมนาคมที่สำคัญคือ

• ถนนสายนครสวรรค์-พิษณุโลก (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 117) เป็นทางหลวงที่เชื่อมต่อระหว่างจังหวัดนครสวรรค์กับจังหวัดพิษณุโลก
• ถนนสายกำแพงเพชร-สากเหล็ก (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 115) เป็นทางหลวงที่เชื่อมต่อระหว่างจังหวัดกำแพงเพชรกับจังหวัดพิจิตร
• ถนนสายสามง่าม-บางกระทุ่ม (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1312) เป็นทางหลวงที่เชื่อมต่อระหว่างอำเภอสามง่ามกับอำเภอบางกระทุ่ม จังหวัดพิษณุโลก

• วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีพิจิตร

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

• ด
• ค
• ก