อำเภอเสนางคนิคม
เสนางคนิคม [เส-นาง-คะ-นิ-คม][1] เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดอำนาจเจริญ ที่ตั้งและอาณาเขตอำเภอเสนางคนิคมมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้
ประวัติ"เสนางคนิคม" มีตำนานเล่าว่า มีชาวภูไทอพยพมาตั้งหมู่บ้านขึ้นใหม่ มีครอบครัวของชาวภูไทครอบครัวหนึ่งมีบุตรสาวงาม 2 คนชื่อว่า พิมพาและมาลา ซึ่งเป็นที่หมายปองของหนุ่มในหมู่บ้านและหมู่บ้านใกล้เคียงต่างหลั่งไหลมายลโฉม บ้านนี้จึงมีชื่อเรียกว่า “หมู่บ้านส่องนาง” หรือ “สองนาง” ต่อมาความทราบถึงเจ้าเมืองจึงให้นำตัวเข้าเฝ้าและเจ้าเมืองได้ประทานรางวัลให้ โดยยกหมู่บ้านขึ้นเป็นเมือง “เสียนาง” คำว่าเสียนางตรงกับคำอีสานภูไทว่า เสนาง จึงเรียก เสนาง มาจนทุกวันนี้ เมืองเสนางคนิคมขึ้นอยู่กับจังหวัดอุบลราชธานี เมื่อ พ.ศ. 2388 ในรัชกาลที่ 3 โดยมีพระศรีสุราช เมืองตะโปนเป็นผู้รักษาเมือง เมื่อ พ.ศ. 2455 กระทรวงมหาดไทยได้ยุบอำเภอเสนางคนิคมลงเป็น กิ่งอำเภอเสนางคนิคม[2] จนถึงพ.ศ. 2460 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น กิ่งอำเภอหนองทับม้า[3] สุดท้ายในปี พ.ศ. 2465 กิ่งอำเภอหนองทับม้าได้ลดฐานะเหลือเพียงตำบลหนองทับม้า[4] ขึ้นกับอำเภออำนาจเจริญ ต่อมาตำบลหนองทับม้าได้เปลี่ยนแปลงชื่อเป็น ตำบลเสนางคนิคม ดังเดิม ในปี พ.ศ. 2482[5] เมื่อท้องที่แถบนี้มีราษฎรเข้ามาจับจองพื้นที่อาศัยและทำกินอยู่มากขึ้น จึงเริ่มแบ่งเขตการปกครองในปี พ.ศ. 2509 ได้แยกพื้นที่บางส่วนของตำบลนาวังและตำบลเสนางคนิคม ตั้งเป็น ตำบลไร่สีสุก[6] และตั้งตำบลหนองไฮ แยกออกจากตำบลโพนทองและตำบลคึมใหญ่[7] จนถึงปี พ.ศ. 2516 ได้แยกบางส่วนของตำบลนาวัง ตั้งเป็น ตำบลนาเวียง[8] การที่ตำบลเสนางคนิคม ตำบลโพนทอง และทั้ง 3 ตำบลที่ถูกจัดตั้งขึ้นมาใหม่นี้มีพื้นที่รวมกันกว้างขวางและอยู่ห่างไกลจากที่ทำการอำเภออำนาจเจริญในขณะนั้น ทำให้ราษฎรไปติดต่อราชการได้รับความลำบากในการเดินทาง วันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2518 ทางราชการจึงประกาศแยกท้องที่ 5 ตำบล คือ ตำบลเสนางคนิคม ตำบลโพนทอง ตำบลไร่สีสุก ตำบลนาเวียง และตำบลหนองไฮ จัดตั้งเป็น กิ่งอำเภอเสนางคนิคม[9] เสนางคนิคมมีฐานะเป็นกิ่งอำเภอได้ 7 ปี ทางราชการได้เห็นว่าท้องที่มีความกว้างขวาง มีชุมชนและชุมนุมการค้าหนาแน่น มีสภาพเจริญขึ้นกว่าเดิมมาก สมควรยกฐานะเป็นอำเภอเสนางคนิคม ในวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2526[10] ต่อมาในปี พ.ศ. 2536 ได้ตั้ง ตำบลหนองสามสี โดยแบ่งพื้นที่บางส่วนมาจากตำบลไร่สีสุก[11] จังหวัดอุบลราชธานีได้แยกพื้นที่อำเภออำนาจเจริญที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนานจากการค้นพบแหล่งชุมชนโบราณ โบราณสถาน และโบราณวัตถุตามที่กรมศิลปากรค้นพบและสันนิษฐานไว้ตามหลักฐานทางโบราณคดี (ใบเสมาอายุราวพันปี) และได้ตั้งเป็นเมืองมานานหลายร้อยปี ได้รับการจัดตั้งขึ้นเป็นจังหวัดเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2536 ซึ่งพร้อมกับจังหวัดหนองบัวลำภูและจังหวัดสระแก้ว เนื่องจากรัฐบาลมีนโยบายในการกระจายอํานาจมายังส่วนภูมิภาค เพื่อประโยชน์ในด้านการปกครอง การให้บริการของรัฐ การอํานวยความสะดวกแก่ประชาชน การส่งเสริมให้ท้องที่เจริญยิ่งขึ้น ตลอดจนเพื่อความมั่นคงของชาติ ประกอบกับจังหวัดอุบลราชานีมีอาณาเขตกว้างขวางและมีพลเมืองมาก จึงเห็นสมควรแยกบางอําเภอ ตั้งขึ้นเป็นจังหวัด จึงแยกอำเภออำนาจเจริญ อำเภอชานุมาน อำเภอปทุมราชวงศา อำเภอพนา อำเภอเสนางคนิคม อำเภอหัวตะพาน และกิ่งอำเภอลืออำนาจ ตั้งเป็น จังหวัดอำนาจเจริญ[12] เสนางคนิคมจึงมีฐานะเป็นอำเภอในจังหวัดอำนาจเจริญจนถึงปัจจุบัน การแบ่งเขตการปกครองการปกครองส่วนภูมิภาคอำเภอเสนางคนิคมแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 6 ตำบล 55 หมู่บ้าน ได้แก่
การปกครองส่วนท้องถิ่นท้องที่อำเภอเสนางคนิคมประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่
อ้างอิง
|