|
โดมิโน่ส์ พิซซ่า
โดมิโน พิซซ่า (อังกฤษ: Domino's Pizza)[6] หรือประกอบธุรกิจในขื่อ โดมิโนส์ (อังกฤษ: Domino's) เป็นร้านพิซซ่าข้ามชาติสัญชาติอเมริกันที่มีสาขาอยู่โลก ก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1960 นำโดย ริชาร์ด อัลลิสัน ประธานบริหารเจเนอร์รัลเดลาแวร์คอเปอร์เรชั่นลอว์[7] โดยมีสำนักงานใหญ่อยู่ที่โดมิโนฟาร์มออฟฟิศพาร์ก ที่แอนน์อาร์เบอร์, มิชิแกน[3][5] ในปี 2018 โดมิโนส์ มีร้านค้าประมาณ 15,000 แห่ง โดยมี 5,649 แห่งในสหรัฐ 1,500 แห่งในอินเดีย และ 1,249 แห่งในสหราชอาณาจักร[8][9] โดมิโนส์ มีร้านค้าในกว่า 83 ประเทศ[10] และ 5,701 เมืองทั่วโลก[11] ประวัติคริสต์ทศวรรษ 1960–2010ในปี ค.ศ. 1960,[11] ทอม มอนาแกรน และ เจมส์ พี่ชายของเขา ได้เข้าซื้อกิจการร้านพิซซ่าขนาดเล็ก โดมินิคส์ ที่มีที่ตั้งอยู่ที่ 507 ถนนคอร์ส (ปัจจุบันคือ 301 ถนนเวสต์คอร์ส) ในอิปซิแลนติ รัฐมิชิแกน เป็นเจ้าของโดย โดมินิค เกวาร์ธิ[12][13] ใกล้ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นมิชิแกน[14] ข้อตกลงนี้ค้ำประกันโดยเงินดาวน์ 500 ดอลลาร์ จากนั้นพี่น้องก็ยืมเงิน 900 ดอลลาร์มาชำระซื้อร้าน[15] สองพี่น้องวางแผนที่จะวางแผนแบ่งชั่วโมงงานเท่า ๆ กัน แต่เจมส์ไม่ต้องการที่จะเลิกทำงานประจำของเขาคือบุรุษไปรษณีย์ เพื่อให้ทันกับความต้องการของธุรกิจใหม่ ภายในแปดเดือน เจมส์ขายธุรกิจครึ่งหนึ่งของเขาให้กับทอมเพื่อไปซื้อ ฟ็อลคส์วาเกิน บีเทิล เพื่อใช้ส่งพิซซ่า[15] ในปี ค.ศ. 1965 ทอม มอนาแกรน ได้ซื้อร้านพิซซ่าสองร้าน ตอนนี้เขามีทั้งหมดสามแห่งในเขตเดียวกัน และเขาต้องการให้ร้านทั้งหมดใข้ชื่อร้านเดียวกัน แต่เจ้าของเดิมห้ามไม่ให้ใช้ชื่อ โดมินิคส์ วันหนึ่ง จิม เคนเนดี พนักงานที่เพิ่งกลับมาที่ร้านหลังส่งพิซซ่าเสร็จได้แนะนำชื่อ โดมิโน่ส์ [12] มอนาแกรน ก็รู้สึกชื่นชอบความคิดนี้ขึ้นโดยทันที แล้วจึงเปลี่ยนชื่อธุรกิจของเขาอย่างเป็นทางการเป็น โดมิโน่ส์ พิซซ่า ในปีเดียวกันนี้[15] แต่เดิมโลโก้ของร้านทั้งสามจะมีจุดสามจุด[15] ซึ่ง มอนาแกรน ได้วางแผนที่จะเพิ่มจุดใหม่ไปเรื่อย ๆ ตามจำนวนร้านที่เปิดใหม่ แต่ความคิดนี้ได้จางหายไปอย่างรวดเร็ว เนื่องจาก โดมิโน่ส์ เติบโตอย่างรวดเร็ว[15] โดมิโน่ส์ ได้ขายแฟรนไชส์ของร้านและเปิดสาขาแรกในปี ค.ศ. 1967 ในอีก 11 ปีถัดมา โดมิโน่ส์ ได้ขยายสาขาจนครบสองร้อยแห่ง[16] ในปี 1975 โดมิโน่ส์ ถูกฟ้องร้องโดย แอมสตาร์ คอร์ปอเรชั่น ผู้ผลิตน้ำตาลตราโดมิโน่ กล่าวหาว่าละเมิดลิขสิทธิ์เครื่องหมายการค้า และแข่งขันทางธุรกิจอย่างไม่เป็นธรรม ในวันที่ 2 พฤษภาคม ค.ศ. 1980 ศาลอุทธรณ์ภาคห้า ในนิวออร์ลีนส์ ได้ตัดสินให้โดมิโน่ส์ พิซซ่า ไม่มีความผิด[17] ในปี ค.ศ. 1998 หลังจาก 38 ปีของการเป็นเจ้าของโดย ทอม มอนาแกรน ได้ประกาศการเกษียณตัวเองของเขา และขายหุ้นร้อยละ 93 ให้กับเบนแคปปิตอล ด้วยราคาประมาณ 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ และเลิกยุ่งเกี่ยวกับการดำเนินงานในแต่ละวันของบริษัท[18] หนึ่งปีหลังจากนั้น บริษัทได้ตั้ง เดฟ แบรนดอน เป็นประธานบริหารของบริษัท[19] การขยายสาขาในต่างประเทศ   เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม ค.ศ. 1983 โดมิโน่ส์ ได้เปิดร้านสาขาต่างประเทศแห่งแรกในวินนิเพก รัฐแมนิโทบา ประเทศแคนาดา[20] ในปีเดียวกัน ที่โดมิโน่ส์เปิดสาขาที่หนึ่งพันซึ่งเป็นสาขาแรกในแวนคูเวอร์ วอชิงตัน ดี.ซี. ในปี ค.ศ. 1985 โดมิโน่ส์ เปิดสาขาแรกในสหราชอาณาจักร ในลูตัน นอกจากนี้ใน ค.ศ. 1985 โดมิโน่ส์ เปิดสาขาแรกในเอเชีย ที่โตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ในปี ค.ศ. 1993 พวกเขากลายเป็นแฟรนไชส์สัญชาติอเมริกันแห่งที่สองที่เปิดสาขาในสาธารณรัฐโดมินิกัน และเป็นแห่งแรกที่เปิดในเฮติ ภายใต้การดูแลของลุยส์ เด เฆซุส โรดริเกรซ[21] ในปี ค.ศ. 1995 โดมิโน่ส์ ได้ขยายสาขาไปถึง 1,000 แห่งในต่างประเทศ ในปี 1995 โดมิโน่ส์ ได้เข้าสู่ประเทศจีนผ่าน พิซซ่าเวสต์ฟาสต์ฟู้ดกรุ๊ป ซึ่งเป็นเจ้าของสิทธิ์ในการดำเนินงานโดมิโน่ส์ ใน 11 ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ร้านในจีนแผ่นดินใหญ่แห่งแรกตั้งอยู่ในเชินเจิ้น เขตเศรษฐกิจพิเศษ 4 และเปิดสาขาแรกในปักกิ่ง ในเดือนพฤษภาคม 1997 ที่เขตไห่เตี้ยน ในปีเดียวกันนี้ โดมิโน่ส์ ได้ขยายสาขาไปถึง 1,000 แห่งในต่างประเทศ โดยเปิด 7 สาขาในวันเดียวทั่วทั้ง 5 ทวีป[22] ในปี ค.ศ. 2014 บริษัทได้เติบโตขึ้นเป็น 6,000 แห่งในต่างประเทศ และกำลังวางแผนที่จะขยายไปสู่ประเทศอิตาลี ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดของพิซซ่า แพทริก ดอยเล ซีอีโอของบริษัทกล่าวในเดือนพฤษภาคม ว่าบริษัทจะเน้นที่รูปแบบการส่งพิซซ่าในอิตาลี ซึ่งได้ประสบความสำเร็จในวันที่ 5 ตุลาคม ค.ศ. 2015 ในการเปิดสาขาแรกที่มิลาน[23] ในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2016 โดมิโน่ส์ เปิดสาขาที่ 1,000 ในประเทศอินเดีย[24] ซึ่ง อินเดีย เป็นประเทศนอกสหรัฐมีสาขาของโดมิโน่ส์มากที่สุดในโลก[24] ในประเทศไทยโดมิโน่ส์ เป็นตราสินค้าพิซซ่าจากสหรัฐที่เข้ามาเปิดตลาดในประเทศไทย ในปี พ.ศ. 2537 ต่อจากพิซซ่าฮัทที่เข้ามาบุกเบิกตลาดตั้งแต่สิบปีก่อน ภายใต้การบริหารของ มอนเทอเรย์ พิซซ่า บริษัทในเครือมอนเทอเรย์กรุ๊ป ที่มีธุรกิจหลักด้านอสังหาริมทรัพย์ โดยซื้อสิทธิทางการตลาดจากโดมิโน่ส์ในไต้หวัน ซึ่งเป็นผู้ครองสิทธิทางการตลาดในเอเชีย โดยมีกลยุทธ์การขายแบบจัดส่งถึงที่ แต่ธุรกิจได้ประสบกับวิกฤตการณ์การเงินในเอเชียจนต้องปิดธุรกิจลงในปี พ.ศ. 2542[25] ก่อนที่ โดมิโน่ส์ กลับมาเปิดสาขาในประเทศไทยอีกครั้ง ในวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ. 2555 ที่โรงแรมฮอลลิเดย์อินน์ สุขุมวิท 22 เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร ภายใต้การบริหารของปรมินทร์ ศรีชวาลา ในนามบริษัท โดมิโน่ส์ (ประเทศไทย) จำกัด โดยยังคงชูจุดเด่นในการขายแบบจัดส่งถึงที่[26][27][28] ก่อนที่ ในปี พ.ศ. 2563 บริษัท วาว แฟคเตอร์ จำกัด (มหาชน) ในนามบริษัทย่อยคือบริษัท โดมิโน่ เอเชีย แปซิฟิค จำกัด ได้เข้าซื้อกิจการของโดมิโน่ส์โดยเป็นเงิน 430 ล้านบาทแทนรายเดิม[29][30][31] ซึ่งในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2565 โดมิโน่ส์มีสาขาในประเทศแล้ว 43 สาขา โดย 42 สาขาอยู่ในจังหวัดปทุมธานี นนทบุรี และกรุงเทพมหานคร และอีก 1 สาขาอยู่ที่เมืองพัทยา[32] ปัจจุบัน ในปี ค.ศ. 2004 หลังจาก 44 ปีในฐานะบริษัทเอกชน โดมิโน่ส์ ได้เริ่มซื้อขายหุ้นสามัญในตลาดหลักทรัพย์นิวยอร์กภายใต้สัญลักษณ์ "DPZ"[33] นิตยสารการค้าอุตสาหกรรม "พิซซ่าทูเดย์" ยกให้โดมิโน่ส์เป็น "เครือแห่งปี" ในปี ค.ศ. 2004, 2010 และ 2011[34][35][36] ในเดือนมกราคม ค.ศ. 2006 โดมิโน่ส์ ได้เฉลิมฉลองการเปิดสาขาที่ 5,000 ในสหรัฐ และสาขาที่ 3,000 ในต่างประเทศ ในปานามาซิตี ประเทศปานามา ทำให้มีสาขารวม 8,000 สาขาทั่วโลก[37] ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2006 โดมิโน่ส์ สาขาในเมืองทัลลักต์ เทศมณฑลเซาท์ดับลิน ประเทศไอร์แลนด์ กลายเป็นร้านแรกในประวัติศาสตร์ของโดมิโน่ส์ที่มีรายได้ 3 ล้านเหรียญสหรัฐ (2.35 ล้านยูโร) ต่อปี[38] ในเดือนกันยายน ค.ศ. 2006 โดมิโน่ส์พิซซ่ามี 8,200+ สาขาทั่วโลก และมีรายได้รวม 1.4 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[39] ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2012 โดมิโน่ส์พิซซ่า ได้เปลี่ยนชื่อโดยตัดคำว่าพิซซ่าออกเหลืองเพียง โดมิโน่ส์ เพราะบริษัทต้องการขยายตัวเลือกเมนูมากกว่าที่จะพึ่งพาพิซซ่าแบบดั้งเดิม รวมถึงยังเผยแพร่โลโก้ใหม่ที่ลบสี่เหลี่ยมสีน้ำเงินและข้อความใต้โลโก้ออก และเปลี่ยนสี่เหลี่ยมสีแดงด้านซ้ายให้เป็นสีน้ำเงินโดยยังคงมีจุดสองจุด ส่วนสี่เหลี่ยมด้านขวายังคงลักษณะสีแดงมีจุดหนึ่งจุดเหมือนเดิม[40][41] ดูเพิ่มอ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ โดมิโน่ส์พิซซ่า
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
